بالهای دلتا شکل و مزیت های آیرودینامیکی آن

 گردآوری و تالیف: اصغر ناصری ([e-mail]) 

بالهای مثلثی شکل یا دلتاشکل یکی از طرحهای خاص آیرودینامیکی برای بال هواپیما هستند که ایده اولیه آنها درسال 1931 در آلمان توسط الکساندر لیپیش شکل گرفت. لیکن این گونه بالها در سرعت های پایین نمی توانستند پایداری پرواز کافی برای هواپیما فراهم سازند. 

بالهای دلتا شکل زاویه رو به عقب بزرگی برای بال فراهم می کنند که باعث می شود لبه حمله بال با امواج ضربه ای تولید شده هنگام عبور از دیوار صوتی (گذر از سرعت پایین صوت به سرعت بالای صوت) برخورد نداشته باشند. این زاویه رو به عقب بال باعث کاهش سرعت هوا در راستای عمود بر لبه حمله می شود به طوری که حتی در سرعت های بالای صوت سرعت هوای که روی بال جریان می یابد پایین تر از سرعت صوت است. 

هم چنین سطح زیاد بال در مقایسه با بالهای به عقب برگشته معمولی باعث کاهش بارگذاری روی واحد مساحت بال ( wing per-unit loading) می گردد. این عامل در افزایش مانورپذیری هواپیما نقش اساسی دارد. بالهای دلتاشکل همچنین به علت ریشه بزرگ بال استحکام زیادی دارند و حجم زیادی برای مخازن ذخیره سوخت می توانند فراهم کنند. 

معایب بالهای دلتاشکل 

عیب عمده بالهای دلتاشکل این است که در سرعت های پایین بویژه هنگام فرود نیروی پسای زیادی تولید می کنند که می تواند به از دست رفتن سریع انرژی هواپیما منجر شود. اصولا بالهای طراحی شده برای سرعت های بالا در سرعت های پایین خطرناک هستند. 

تاریخچه بکارگیری بالهای دلتاشکل 

اولین هواپیمای نظامی که از این نوع بال استفاده کرد F-102 آمریکایی بود که در جنگ ویتنام به عنوان اسکورت بمب افکن های استراتژیک مورد استفاده قرار می گرفت. 

 

یکی از معروفترین هواپیماها با بال دلتا شکل میگ 21 شوروی بود که در زمان خود یکی از موفق ترین هواپیماهای شکاری محسوب می شد. مدرنترین هواپیمایی که اکنون از این نوع پیکربندی بال استفاده می کند یوروفایتر تایفون است که در چند کشور اروپایی طراحی و ساخته شده و جزو جنگنده های اصلی پیمان ناتو است.

 

منبع اصلی: WikiPedia