هیدروکربن ها

خلاصه ای از مقاله:

How Oil Refining Works,
by Craig Freudenrich, Ph.D.

http://science.howstuffworks.com/environmental/energy/oil-refining.htm/printable

ترجمه: اصغر ناصری

نفت خام (crude oil) واژه ای است که برای توصیف نفت فرآوری نشده بکار می رود، یعنی ماده ای که از دل زمین بیرون می زند. معادل دیگر آن پترولیوم (petroleum) است. نفت خام یک سوخت فسیلی است که بطور طبیعی از تلاشی گیاهان و حیوااتی که میلیونها سال پیش در دریاهای ماقبل تاریخ می زیسته اند، بدست آمده است. بیشتر مکانهایی که نفت خام در آنجا یافت می شود در گذشته بستر دریا بوده اند. نفت خام که از مکانهای مختلف بدست می آید دارای رنگهای متنوعی از شفاف تا به سیاهی قیر و گرانروی (ویسکوزیته) متفاوت از روانی آب تا سختی سنگ است.

نفت خام ماده اولیه بسیاری از هیدروکربن هاست. هیدروکربن ها مولکولهایی هستند که از دوعنصر اصلی هیدروژن و کربن در آرایش هایی از زنجیره‌های مستقیم تا زنجیرهای شاخه دار و انواع حلقوی تشکیل شده اند.

دو خاصیت اصلی هیدروکربن ها باعث شده است کاربردهای زیادی در زندگی روزمره انسان پیدا کنند:

• هیدروکربنها محتوی مقدار زیادی انرژی هستند. بیشتر مواد استخراج شده از نفت مانند بنزین، سوخت دیزل، موم پارافین و غیره از این انرژی سود می برند.
• هیدروکربنها می توانند اشکال بسیار متنوعی به خود بگیرند. کوچکترین هیدروکربن متان (CH₄) است که گازی سبکتر از هواست. زنجیرهای طولانی تر با بیشتر از 5 اتم کربن حالت مایع دارند. زنجیرهای بسیار طولانی جامداتی مانند موم یا قیر هستند. با ایجاد پیوندهای عرضی بین زنجیره ها به روش شیمیایی می توان هرچیز از لاستیک گرفته تا نایلون را ساخت. زنجیرهای هیدروکربن بسیار انعطاف پذیرند.

رده‌های اصلی هیدروکربنهای نفت خام عبارتند از:

• پارافین ها: با فرمول عمومی C_nH_2n+2 که در آن n یک عدد طبیعی بین 1 تا 20 است. این مولکولها دارای زنجیرهای مستقیم یا شاخه دار بوده و در دمای اتاق بسته به وزن مولکولی خود حالت گاز یا مایع دارند. مانند متان، اتان، پروپان، بوتان، ایزوبوتان، پنتان، هگزان.

• آروماتیک ها با فرمول عمومی C₆H₅-Y  : که Y یک مولکول طولانی تر و مستقیم است که به حلقه های بنزن (benzene) وصل می شود. ساختارهایی حلقوی با یک یا چند حلقه هستند. هر حلقه شامل شش اتم کربن با پیوندهای متناوب یک گانه و دوگانه بین کربن هاست. مثال: بنزن و نفتالین.

• ناپتن ها یا سیکلوآلکان ها با فرمول عمومی C_nH_2n: n در این جا عددی طبیعی بین 1 تا 20 است. ساختارهای حلقوی با یک یا چند حلقه. بین اتمهای کربن حلقه ها تنها پیوندهای یک گانه وجود دارد. در دمای اتاق معمولا به صورت مایع هستند. مثال: سیکلوهگزان، متیل سیکلوپنتان.

• آلکان ها با فرمول عمومی C_nH_2n: n در این جا عددی طبیعی بین 1 تا 20 است. مولکولهای خطی یا شاخه دار شامل یک پیوند دوگانه کربن – کربن که می تواند در دمای اتاق مایع یا گاز باشد. مانند اتیلن، بوتن، ایزوبوتن
• آلکین ها با فرمول عمومی C_nH_2n-2 که در آن n یک عدد طبیعی بین 1 تا 20 است. مولکولهای زنجیره ای خطی یا شاخه دار که حاوی دو پیوند دوگانه کربن-کربن است و در دمای اتاق می توانند گاز یا مایع باشند. مثال استیلن و بوتادی ین.

ریشه کلمه تکنولوژی

تالیف: اصغر ناصری

تکنولوژی (technology) به معنای بکاربردن دانش علمی برای مقاصد عملی بویژه در صنعت است. این واژه را می توان به عنوان شاخه ای از دانش بشری که به مهندسی یا علوم کاربردی می پردازد نیز معنی کرد.

واژه تکنولوژی اولین بار در سال 1859 در ادبیات علمی وارد شده است. ریشه شناسی آن ما را به دوران یونان باستان میرساند:

tekhne (هنر، پیشه) + logia (مطالعه، شناخت) -- > tekhnilogia (پرداختن نظام مند به موضوعی)

در زبان فارسی این واژه به فناوری ترجمه می شود که معادل دقیق تر آن فن شناسی است. لیکن هیچکدام معنای دقیق تکنولوژی را نمی رسانند زیرا فناوری یا فن شناسی معنای کاربرد عملی را بخوبی نشان نمی دهد.

منبع:

Online Etymology Dictionary

هدف قرار دادن یک قایق تندرو با بمب هوشمند

هدف قرار دادن قایق های تندرو چه برای رزمناوها و چه بمب افکن ها کار دشواری است. یافتن و ردیابی هدفی به کوچکی قایق تندرو نیاز به ابزارهای خاص دارد. اما ترکیب غلاف اسنایپر (Sniper Pod) بمب افکن B-1B و یک بمب هوشمند GBU-10 می‌تواند از عهده این کار برآید.

در تمرینی در خلیج مکزیک، یک بمب افکن بی 1 بی توانست با پرتاب بمب هدایت شونده لیزری GBU-10 Paveway II قایق تندرو کنترل شده از راه دور را منهدم سازد.

ساخت اولین موشک بالیستیک هدایت شونده ضدکشتی توسط چین که می تواند واحدهای شناور بزرگ آمریکایی را تهدید کند، باعث شده آمریکا به دنبال راه حلهایی برای استفاده کمتر از رزمناوها در مناطق بحرانی دنیا مانند خلیج تایوان باشد.

منبع:

http://breakingdefense.com/2013/09/b-1b-bomber-exterminates-small-moving-boat-tests-larger-anti-ship-missile

زندگی واقعی شیرهای آفریقایی از نگاه دوربین

منبع: CNN

مواجهه شیر نر با کروکودیل. تقریبا تمامی حیوانات بزرگی که در آفریقا می زیند می توانند غذای شیر باشند. شیر نر راس هرم غذایی حیات وحش افریقا محسوب می شود.

غرش شیر می تواند از فاصله 8 کیلومتری شنیده شود و وسیله ای است برای مشخص کردن قلمرو، ترساندن رقبا و تقویت پیوند گروه

دسته ای از شیرها در حال حرکت. غذا در گله شیرها بصورت سلسله مراتبی توزیع می شود: اول شیرهای نر بزرگ، سپس شیرهای ماده و در آخر توله شیرها. شیر نر سردسته تنها برای 2 تا سه سال این مقام را در اختیار دارد و سپس عرصه را به شیرهای نر جوانتر واگذار می کند.



شیرها می توانند با سرعت 80 کیلومتر در ساعت دویده و 12 متر پرش کنند. اما طول عمر نرها کمتر از ماده هاست (12 سال در برابر 18 سال)



توله شیرها تا دو سال وابسته به مادرشان هستند و سپس توله شیرهای نر از گله بیرون رانده می شوند. توله ها در برابر حملات کفتار و پلنگ بسیار آسیب پذیر هستند.



در دهه 1800 میلادی افریقا و جنوب غربی آسیا عرصه تاخت و تاز حدود 1.2 میلیون راس شیر بود. تا دهه 1940 این تعداد به 450 هزار و در دهه 2000 به حدود 20 هزار کاهش پیدا کرد. از بین رفتن زیست گاههای طبیعی در نتیجه اقدامات انسان و خشکسالی ها و شیوع بیماری از عوامل اصلی کاهش قابل توجه در تعداد این گربه های بزرگ هستند.

برای اطلاعات بیشتر به آدرس زیر مراجعه شود:

http://animals.nationalgeographic.com/animals/big-cats/lion-decline-map

گردباد های یان ردی از مرگ و نابودی در فیلیپین بجای گذاشت

گردبار های یان با عبور خود از فیلیپین ردی از ویرانی و نابودی بجای گذاشت و بیم آن می رود بیش از 10 هزار نفر کشته شده باشند. تصویر زیر از ایالت تاکلوبان حجم عظیم ویرانی که این گردبار موجب شده را نشان می دهد. این گردبار به تازگی به ویتنام رسیده و نگرانی های زیادی از تکرار فاجعه در ویتنام ایجاد کرده است.

گردباد های یان (Typhoon Haiyan) یکی از بزرگترین و نیرومندترین گردبادهای ثبت شده در تاریخ بوده است. این گردباد سه و نیم برابر نیرومندتر از گردباد مخوف کاترینا در سال 2005 بود که حدود 1833 نفر در آمریکا کشته بجای گذاشت. این گردباد طوفانی با سرعت 240 کیلومتر در ساعت ایجاد کرد که سراسر فیلیپین را در نوردید و به مدت یک دقیقه حتی سرعت آن به 315 کیلومتر در ساعت رسید که در تاریخ سابقه نداشته است.

تایفوون یا گردباد مداری از تنزل فشار در سطح اقیانوس شروع شده و باعث مکش هوا از اطراف به دور ستونی از هوای کم فشار می شود. های یان چهارمین گردبادی است که در عرض کمتر از یکسال سواحل فیلیپین را مورد تاخت و تاز قرار می‌دهد. بسیاری از دانشمندان بر این باورند که گرمایش جهانی و تغییرات به وجود آمده در آب و هوای کره زمین در نتیجه فعالیت صنعتی انسان و تخریب فضای سبز، عامل اصلی در ایجاد چنین گردبادهای هولناکی است.

تصویر زیر مسیر حرکت گردباد های یان را نشان می دهد.

رنگ های بکار رفته در این تصویر به قرار زیر هستند:

- رنگ آبی پر رنگ تنزل فشار مداری
- رنگ آبی کم رنگ طوفان مداری با سرعت حداکثر 120 کیلومتر در ساعت
- رنگ زرد کم رنگ تا زرد پر رنگ گردباد از رده اول تا سوم با سرعت از 120 تا 200 کیلومتر در ساعت
- رنگ قهوه ای گردباد با سرعت 250 کیلومتر بر ساعت (رده 4)
- رنگ قرمز گردباد با سرعت بیشتر از 250 کیلومتر بر ساعت از رده 5
- رنگ سبز وضعیت نامعلوم

منبع: http://en.wikipedia.org/wiki/File:Haiyan_2013_track.png

برای اطلاعات بیشتر به منابع زیر مراجعه شود:

• How is typhoon formed?

• Super typhoon Haiyan a preview of calamities to come