بزرگترین سیاره شناخته شده

کیهان بسیار وسیع است و شاید بی پایان باشد. در این کیهان سیاره ما ذره ای ناچیز است. حتی در دستگاه خورشیدی ما زمین در مقایسه با سیاره برجیس (مشتری، ژوپیتر) کوتوله می نماید. اما بزرگترین سیاره شناخته شده کدام است؟

پاسخ به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله یک سیاره چگونه تعریف می شود. در هر صورت کاندیدهای زیادی برای بزرگترین سیاره شناخته شده وجود دارد. یکی از بزرگترین سیارات شناخته شده ROXs 42Bb است، یک غول گازی که در فاصله 460 سال نوری از زمین به دور ستاره خود می گردد. این سیاره حدود نه بار جسیم تر از برجیس است و 2.5 برابر آن قطر دارد.

این سیاره با استفاده از تلسکوپ فضایی کک (Keck) بطورمستقیم مشاهده شده است. سیارات دیگری نیز وجود دارند که ابعاد و جرم آنها بطور غیرمستقیم محاسبه شده و عدم قطعیت زیادی در مورد آنها وجود دارد. اما ROXs 42Bb با اطمینان زیادی مورد مشاهده و محاسبه قرار گرفته است.

نوعی از ستاره های مرده به نام کوتوله قهوه ای وجود دارند که بسیار کوچکتر از ستارگان فعال و بزرگتر از تمامی سیارات شناخته شده هستند. هسته این اجسام چگال بقدری فشرده نیست که همجوشی هیدروژن را آغاز کند لیکن می توان ایزوتوپ هیدروژن به نام دوتریم (که هسته آن از یک پروتون و یک نوترون ساخته شده) را بگدازد.

شکل گیری ROXs 42Bb با سیاره ای گازی مانند برجیس نیز تفاوت زیادی دارد. برجیس زندگی خود را از یک هسته سنگی آغاز کرده و بتدریج غبار و گاز را پیرامون این هسته به صورت دیسکی چرخان جذب کرده است. اما ROXs 42Bb از ابتدا گازی بوده که بخش هایی از درون آن تحت اثر گرانش به درون رمبیده است.

سیاره ROXs 42Bb که به صورت نقطه ای نزدیک ستاره خود دیده می شود. منبع ویکی پدیا

مقایسه اندازه ROX 42Bb (بالا سمت راست) با برجیس و سایر سیارات بزرگ دستگاه خورشیدی

منبع:  Space.com

رودیوم، گرانقیمت ترین فلز دنیا

رودیوم یک فلز درخشان و نقره ای رنگ است. رودیوم دارای نقطه ذوب بالا و چگالی کمتری نسبت به پلاتین است. بازتاب نور از روی این فلز قوی است و سختی و دوام بالایی دارد. با حرارت دادن زمانی که به رنگ قرمز می‌گراید به اکسید تبدیل می شود و در دمای بالاتر دوباره به شکل عنصری خود بازمی گردد. رودیوم تا دمای 600 درجه سلسیوس تحت تاثیر هوا و آب قرار نمی گیرد. در بیشتر اسیدها نامحلول است اما در اسید سولفوریک داغ غلیظ حل می شود و قلیاهای مذاب آن را تحت تاثیر قرار می دهند.

حدود 85 درصد این فلز در مبدل های کاتالیزوری خودروها استفاده می شود. استفاده اصلی این فلز همراه با پلاتین و ایریدیوم به شکل آلیاژی است که به آن استحکام بالا در دماهای بالا و مقاومت در برابر اکسیداسیون می‌دهد. این آلیاژها در سیم پیچ کوره ها، نوک مداد، سوزن فونوگراف، ترموکوپل ها و سیم های مقاومتی دما بالا، الکترودهای شمع ، یاتاقان ها و اتصال های الکتریکی هواپیما بکار برده می شوند.

خود فلز برای روکش جواهرآلات و بازتابنده های چراغ های جستجوی نوری بکار برده می شود زیرا درخشندگی عالی و مقاومت خوبی در برابر کدر شدن دارد. در فرایندهای صنعتی متعددی مانند BP-Monsanto، فرایند ساخت اسید استیک با کربونیلاسیون کاتالیزوری متانول که ابداع شرکت BP است، به عنوان یک کاتالیزور عالی عمل می‌کند.

رودیوم یک کانی کمیاب است که به عنوان فرایند جانبی تصفیه سنگ معدن مس و نیکل بدست می آید که می‌توانند حاوی تا 0.1 درصد رودیوم باشند. بیشتر رودویم از آفریقای جنوبی و روسیه بدست می آید و تولید جهانی آن حدود 16 تن در سال است. ذخایر جهانی آن حدو 3000 تن تخمین زده می شود.

ترکیبات رودیوم بشدت سمی هستند و می توانند لکه هایی بر پوست ایجاد کنند.

 منابع:

https://www.goodreturns.in/personal-finance/investment/10-most-precious-metals-in-the-world/articlecontent-pf25909-1230896.html

https://www.lenntech.com/periodic/elements/rh.htm#:~:text=Rhodium%20metal%20is%20lustrous%20and,turns%20back%20to%20the%20element.

مطالعه دورترین ستاره کشف شده توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب

 

 ستاره شناسان اندازه گیری دورترین ستاره ای را که تا به حال شناسایی شده است با استفاده از چشمان نیرومند جیمز وب آغاز کرده اند.

این ستاره که ایر رندل (Earendel) نامیده شده است، سال پیش توسط تلسکوپ فضایی هابل کشف شد. نور این ستاره 12.9 میلیارد سال طول کشیده است تا به زمین برسد. بنابراین این ستار درخشش خود را کمتر از یک میلیارد سال پس از مهبانگ، رویدادی که به عالم حیات بخشید، درخشش خود را آغاز کرده است. لیکن ایررندل تنها در فاصله 12.9 میلیارد سال نوری از ما قرار ندارد.

از آنجایی که عالم در حال انبساط مداوم با شتابی فزاینده است، این ستاره در طول زمانی که نور آن به ما رسیده است همچنان در حل دور شدن از ما بوده و اکنون در فاصله باور نکردنی 28 میلیارد سال نوری از ما قرار دارد.

پدیده لنز گرانشی، که باعث می شود گرانش عظیم اجرام نزدیکتر مسیر نور ستارگان دوردست را خم کرده و آنها را بزرگنمایی کند، به هابل کمک کرده این ستاره دوردست را شناسایی کند. یک خوشه کهکشانی عظیم به نام WHL0137-08 درست در مسیر رسیدن نور ایررندل به ما قرار دارد و برای این ستاره مانند لنز گرانشی عمل کرده است.

ایررندل احتمالا یک میلیون بار درخشانتر از خورشید است و یک همراه سرخ نیز دارد. جیمز وب کمک خواهد کرد اندازه گیری دقیقتری از جرم و درخشندگی این ستاره انجام شود.

 منبع:

https://news.yahoo.com/earendel-revealed-james-webb-space-170001555.html

سریعترین روبات انسان نمای دنیا که می‌تواند فوتبال بازی کند

مهندسین مکانیک دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس روباتی انسان نما ساخته اند که بزودی خواهد توانست در بازیهای واقعی فوتبال بازی کند. آنها نام آرتمیس (ARTEMIS) که مخفف فناوری پیشرفته روباتیک برای تحرک پذیری ارتقایافته و پایداری بهتر است را بر این روبات نهاده اند (Advanced Robotic Technology for Enhanced Mobility and Improved Stability). آرتمیس نام خدای یونانی شکار، حیوانات وحشی و نجابت است.

این روبات در ماه جولای به بوردوی فرانسه برده خواهد شد تا در مسابقات روبوکاپ شرکت کند. این روبات مهارت های شگفت آوری در فوتبال از خود نشان داده و پژوهشگران سازنده آن به شوخی آرتمیس را مخفف "روباتی که از مسی در فوتبال بهتر است"  (A Robot That Exceeds Messi In Soccer) نام نهاده اند.

آرتمیس می تواند با سرعت 2.1 متر بر ثانیه گام بردارد که از سرعت 1.42 متر بر ثانیه افراد معمولی بیشتر است.

نوآوری اصلی در ساخت آرتمیس محرکها (Actuators) آن است. محرکها ابزارهای الکترومکانیکی هستند که انرژی را به حرکت فیزیکی تبدیل می کنند، به عبارتی در واقع ماهیچه‌های روبات ها هستند. محرکهای آرتمیس طوری ساخته شده اند که مثل ماهیچه‌های بیولوژیکی عمل کنند. آنها با نیرو کنترل می شوند در حالی که بیشتر روباتها بر اساس موقعیت اجزای خود کنترل می‌شوند. از سوی دیگر این محرکها بجای هیدرولیک با برق عمل می کنند که باعث می شود عمل کم سروصداتری داشته باشند.

منبع:

https://www.zmescience.com/science/meet-artemis-the-worlds-fastest-humanoid-robot-that-trains-to-play-soccer/

بزرگترین بیابان در دنیا کدام است؟

 

قطب جنوب از دریچه دوربین یک هواپیمای باربری C-17 ارتش آمریکا

برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید بدانیم بیابان دقیقا چه جور مکانی است. به تعریف جغرافی دانان، هر منطقه ای که کمتر از 25 سانتی متر بارش سالانه داشته باشد، یک بیابان بشمار می رود.

با در نظر گرفتن مناطقی از این دست، قطب جنوب بزرگترین بیبان سرد کره زمین است، در حالی که صحرای بزرگ آفریقا بزرگترین بیابان گرم بشمار می آید.

قطب جنوب با 14.2 میلیون کیلومتر مربع مساحت (تقریبا نه برابر مساحت کشور ایران) بزرگترین بیبان دنیا است. برخی مناطق قطب جنوب مانند دره های خشک مک موردو (McMurdo) احتمالا در طی 14 میلیون سال گذشته حتی یک قطره باران دریافت نکرده اند. این فقدان طولانی مدت بارش به علت دمای بسیار پایین، کوههای مجاور که مسیر ابرها را مسدود می کنند و بادهای نیرومندی است که رطوبت را از هوا می مکند.

با این وجود برخی انواع میکروبها، خزه ها و گلسنگ ها می توانند این برودت خشک و ژرف را تحمل کنند.

قابل پیش بینی است که بیابان صحرای بزرگ، که در عرض شمال آفریقا گسترده شده است، نقطه مخالف قطب جنوب است. مساحت صحرای بزرگ 9.2 میلیون کیلومتر است و با وجودی ککه برخی آن را یک برهوت می پندارند، از نظر حیات بسیار گوناگون است. چشم انداز متنوع صحرا تنها به تپه های شنی معروف آن مربوط نمی شود بلکه زمین صخره ای، نمکزارها، کوهها و دشت های وسیعی دارد که ممکن است حاوی آب باشند.

طلوع زیبای خورشید در صحرای بزرگ آفریقا

در بیابان های داغ جانوران خونسرد بیشترند زیرا دمای بدن آنها با محیط تنظیم می شوند و می توانند از گرمای داغ روز به نقب های زیرزمینی پناه ببرند. گونه های بسیاری از مارمولک های کوچک توانسته اند با این محیط خشک خود را سازگار کنند. برخی خزندگان و دوزیستان نیز وجود دارند که در طی زمانهای خشکسالی به خواب فرو می روند. در کنار مارمولک ها، مارها، عقربها، سوسک ها و مورچه ها و حتی قورباغه ها و وزغ هایی که در آبگیرهای میان صخره ها زندگی می کنند، صحرای بزرگ محل اقامت پستانداران و پرنده ها نیز هست. گوزن، شتر، یوزپلنگ، شترمرغ و روباه صحرایی تنها تعدادی از گونه های خونگرمی هستند که می‌توانند در صحرا زندگی کنند.

منبع:

https://www.livescience.com/largest-desert-on-earth