آشنایی با استاندارد ISO 17095

مقدمه

سند ISO/IEC 17025 یک استاندارد جهانی کیفیت برای آزمایشگاههای تست و کالیبراسیون است. این استاندارد مبنای تایید صلاحیت آزمایشگاهها از سوی مراجع مربوطه ملی و بین المللی را تشکیل می دهد.

دو بند اصلی این استاندارد الزامات مدیریتی و الزامات فنی آن هستند. الزامالت مدیریتی به عملیات و اثربخشی نظام مدیریت کیفیت درون آزمایشگاه مربوط می شود و شباهت زیادی با بند متناظر در استاندارد ISO 9001 دارد. الزامات فنی به موضوعاتی ماند شایستگی کارکنان، روش آزمون، تجهیزات و کیفیت و گزارش دهی نتایج تست و کالیبراسیون مربوط می شوند. شکل 1 گردش کار یک آزمایشگاه نوعی را در تطابق با این استاندارد نشان می دهد.

آزمایشگاههای کالیبراسیون برای ارائه خدمات قانونی به مشتریان خود باید بر اساس این استاندارد تایید صلاحیت شوند. تایید صلاحیت بر اساس نهاد مرجع ملی یا بین المللی صورت می پذیرد. پیش شرط تایید صلاحیت آزمایشگاه توسط نهاد مرجع، ایجاد مستندات کامل بر اساس استاندارد و به گردش درآمدن این مستندات و ثبت و نگهداری سوابق به مدتی مناسب درون آزمایشگاه است.

شکل 1. گردش کار یک آزمایشگاه نوعی در تطابق با استاندارد  ISO/IEC 17025

 

ساختار استاندارد ISO/IEC 17025

این استاندارد به پنج بند تقسیم می شود:

·       قلمرو

·       مراجع اصلی

·       اصطلاحات و تعاریف

·       الزامات مدیریتی: بیشتر این الزامات مشابه استاندارد ISO 9001:2000 است.

·       الزامات فنی: بیشتر این الزامات از ISO Guide 25 استخراج شده است.

·       ضمیمه A: مراجع متقابل به ISO 9001:2000

·       ضمیمه B: راهنمای تدوین کاربردهایی برای زمینه های خاص

·       کتابنامه

-----------

اصغر ناصری، کارشناس مکانیک با 23 سال تجربه در زمینه کنترل کیفیت و فعالیت در آزمایشگاههای طراز اول تست و کالیبراسیون

مشاور شما برای پیاده سازی استاندارد ISO/IEC 17025 با بهترین سطح کیفی

پیاده سازی کامل و تدوین مستندات استاندارد با کمترین هزینه، غیر قابل مقایسه با شرکتهای مشاوره مهندسی

با شماره 09360771981 تماس بگیرید.

رمدسیویر اولین دارویی است که توانسته است مسیر ویروس کرونا را مسدود کند

منبع: Science News – 29 آوریل 2020

داروی ضدویروس رمدسیویر (Remdesivir) اولین دارویی است که اثرات مثبتی بر علیه ویروس کونا از خود نشان داده است. مطالعات اولیه نشان می دهند که این دارو سرعت بهبودی از بیماری کووید 19 را به میزان 31 درصد افزایش می دهد. آزمایش بین المللی این دارو بر روی 1063 بیمار بستری شده بخاطر بیماری کووید 19 انجام شده و توانسته مدت درمان بیماری را از 15 روز به 11 روز کاهش دهد. تنها 8 درصد از افراد درمان شده با این دارو جان خود را از دست داده اند. بطور معمول جامعه پزشکی برای استفاده وسیع از این دارو صبر می کند تا نتایج مطالعات بالینی مورد ارزیابی و داوری چندجانبه قرار گیرد.

رمدسیویر که توسط شرکت دارویی جایلید ساینسز (Gilead Sciences) ابداع شده یک عنصر ساختمانی رشته وراثتی RNA ویروس را شبیه سازی می کند. وقتی ویروس RNA خود را گپی می کند، رمدسیویر خود را بجای اجزای معمول RNA جا زده و بدین ترتیب مانع کپی سازی ویروس می شود.

به نظر می رسد این دارو قادر است کپی سازی ویروس را آهسته سازد لیکن مانع پاسخ شدید دستگاه ایمنی بدن که عامل بیماری شدید بسیاری از مبتلایان کووید 19 است نمی شود. طرز عمل این دارو مانند یک آتش خاموش کن است. ممکن است باعث خاموش شدن آتش بیماری یا کند شدن پیشرفت آن شود ولی سوختگی را درمان نمی کند.

متن کامل خبر:

https://www.sciencenews.org/article/covid-19-coronavirus-remdesivir-first-drug-recovery-treatment

توقف جنگل زدایی می تواند مانع بروز بیماری های جهانگیر شود

ساینتیفیک آمریکن – یکم می 2020

سارس، ابولا و ویروس جدید کرونا همگی ویروسهایی بسیار عفونت زا هستند که از سال 2002 موجبات وحشت جهانی را فراهم ساخته اند. هرسه این ویروسها در جنگل های استوایی متراکم، از حیوانات وحشی به انسانها جهش یافته اند.

سه چهارم میکروبهای بیماریزایی که انسانها را آلوده می کنند از حیوانات به انسان جهش یافته اند و بیشتر آنها ساکنین جنگل هایی هستند که توسط انسانها برای ایجاد زمین زراعی بیشتر، معدنکاوی و خانه سازی سوزانده شده و نابود شده اند. هرچه بیشتر جنگل ها را پاکسازی کنیم، بیشتر به میکروبهایی نزدیک می شویم که برای کشتن ما تکامل یافته اند. همچنین حیوانات وحشی در مناطقی با مساحت کمتر محصور می شوند و می توانند به تبادل میکروارگانیسم هایی بپردازند که احتمال ایجاد رگه های جدیدتر ویروسها را افزایش می دهند. تمامی اینها به نشت بیشتر میکروبهای حیوانی به انسانها یاری می رسانند.

توقف جنگل زدایی نه تنها ما را کمتر در معرض بیماریهای جدید قرار می دهد، بلکه از انتشار بیماریهای بسیار کشنده ای مانند زیکا، نیپا، مالاریا، وبا و اچ آی وی خواهد کاست. نتایج یک کار مطالعاتی در سال 2019 نشان می دهد که 10 درصد افزایش جنگل زدایی می تواند نرخ مبتلایان به مالاریا را 3.3 درصد افزایش دهد که معادل 7.4 میلیون نفر در سراسر جهان است. با وجود این حقایق، جنگل زدایی همچنان در سراسر جهان سرعت می گیرد و سالانه 28 میلیون هکتار از جنگل ها توسط انسان نابود می شود.

جوامع انسانی می توانند اقدامات زیادی برای کاهش سرعت جنگل زدایی انجام دهند. افزایش میزان گوشت در غذای روزانه که باعث کاهش اتکا به مواد غذایی گیاهی می شود، استفاده کمتر از غذاهای فراوری شده که تقاضا برای روغن پالم را افزایش می دهند (روغنی که از درختان کاشته شده در مناطق پاکسازی شده از درختان جنگلی بدست می آید)، تولید غذای بیشتر از هر هکتار با کاشت محصولات پربازده و توسعه گیاهانی که در برابر خشکسالی ها مقاومتر هستند همگی اقداماتی بشمار می روند که می توانند از میزان اتکای انسان به زمین های کشاوزی جدید که منجر به نابودی جنگل ها می شود کاسته و سرعت ایجاد و انتشار بیماری های جدید ناشی از ویروسهای خطرناک حیات وحش را کاهش دهند.

متن کامل در:

https://www.scientificamerican.com/article/stopping-deforestation-can-prevent-pandemics/

تعداد ویروسها بر روی کره زمین از تعداد ستارگان عالم بیشتر است.

سایت Air and Space Magazine – 17 مارس 2020

امروزه ویروس کرونا ذهن همه را به خود مشغول کرده است و دانشمندان در حال کار برای شناسایی ویژگیهای آن هستند. در ژنوم این ویروس جهش های متعددی کشف شده که نشان دهنده تنوع ژنتیکی و قابلیت تکاملی سریع این ویروس است. این واقعیت پرسش های بزرگی را پیش می آورد: چه چیزی ویروسها را تا به این حد توانمند می‌سازد؟ آیا آنها واقعا زنده اند؟

نخست اینکه تعداد ویروسها واقعا حیرت آور است. تخمین زده می شود که به ازای هر باکتری ده ویروس بر روی زمین وجود دارد. دانشمندان تخمین زده اند که تعداد ویروسهای موجود بر روی کره زمین 10 میلیون بار از تعداد ستارگان در عالم بیشتر است (تعداد ستارگان در محدوده مرزهای شناخته شده عالم حدود 10²³ است). اگر همه ویروسهای موجود در کره زمین را کنار هم قرار دهید خطی به طول 10 میلیون سال نوری می‌سازند. هر روزه حدود 700 میلیون ویروس که عمدتا منشا دریایی دارند از اتمسفر زمین بر هر متر مربع از سطح زمین ته نشین می شود.

اما ویروسها را می توان بعد چهارمی از زندگی دانست که با زندگی سلولی تفاوتهایی دارند. به علت دقت بیشتری که در کپی سازی تک رشته های RNA نسبت به دورشته ای های DNA وجود دارد، دانشمندان حدس می زنند که حیات از یک تک رشته ای RNA آغاز شده و سپس به علت تنوع اطلاعات مورد نیاز برای انتقال کدهای ژنتیکی، DNA از نظر مقدار بر RNA پیشی گرفته است. منبع:

https://www.airspacemag.com/daily-planet/there-are-more-viruses-earth-there-are-stars-universe-180974433/

بیماری عالم گیر کووید 19: منحنی‌ها چه می‌گویند؟

تالیف: اصغر ناصری

ویروس کرونا که از اواخر سال 2019 میلادی به نوع بشر یورش برد، پس از گذشت حدود 5 ماه باعث ابتلای حدود 2,921,201 نفر در سراسر جهان شده و از این میان 203,289 نفر را به کام مرگ برده است. پس از جنگ جهانی دوم هیچ بلای جمعی نتوانسته تا این حد سایه ترس و ناامنی بر سر جهانیان بیفکند و بسیاری آثار مخرب اقتصادی آن را بسیار مهلک تر از خود همه گیری می دانند. صدماتی که توقف یا کاهش فعالیت اقتصادی در سراسر کشورهای جهان در اثر شیوع کرونا ایجاد کرده می تواند باعث اخلال جدی در خدمات درمانی و رفاهی شده و مرگ تدریجی میلیونها نفر را در سالهای آتی رقم بزند. هیچ نظریه ای تاکنون نتوانسته آینده جهان پس از کرونا را با قطعیتی مناسب تخمین بزند. اما هم اکنون منحنی های ریاضی درباره این همه گیری چه می گویند؟ آمار یاد شده مربوط به سپیده دم 26 آوریل 2020 بوده و از منبع زیر اقتباس شده است:

https://www.worldometers.info/coronavirus

برای پاسخ به این پرسش روند ابتلای روزانه در چهار کشور جهان را بررسی می کنیم. این منحنی ها نشان دهنده روند جاری بیماری هستند و شکل آنها به پارامترهایی بهداشتی و سیاسی از قبیل خط مشی های اتخاد شده توسط کشورهای مربوطه برای قرنطینه و ایزولاسیون افراد مبتلا و قدرت سیستم درمانی آنها بستگی دارند.

1. ایالات متحده

با 960,896 مورد ابتلا و 54,265 مورد مرگ آسیب دیده ترین کشور دنیا است که نرخ مرگ و میر آن حدود 5.6 درصد است. همچنانکه دیده می شود منحنی ابتلای روزانه در حال افقی شدن است.

2. اسپانیا

با 213,024 مورد ابتلا و 22,157 مورد مرگ و منحنی که در حال نزول است، روزهای بهتری را نسبت به هفته های وحشتناک میانه مارس تجربه می کند. نرخ ابتلا حدود 10.4 درصد است که گویای فشار بسیار بالا بر سیستم خدمات درمانی است.

 

3. ایتالیا

با 189,973 مورد ابتلا و 25,549 مورد مرگ نرخ ابتلای حدود 13.4 را تجربه کرده که یکی از بالاترین در دنیا است. روابط تجاری زیاد با چین مبدا شیوع بیماری، پیر بودن نسبی جمعیت و همزیستی افراد کهنسال با جوانترها که می‌توانند ناقلین خاموش بیماری باشند از دلایل مرگ و میر زیاد به شمار می رود.

 

4. آلمان

با 153,129 مورد ابتلا و 5,575 مورد مرگ نرخ ابتلای 3.6 درصد را ثبت کرده که یکی از پایین ترینها در اتحادیه اروپا است. انجام تست های فراگیر و کیفیت بی نظیر خدمات درمانی از دلایل پایین بودن تعداد موارد ابتلا و نرخ مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا در این بزرگترین اقتصاد اتحادیه اروپا است.

 

نزول نسبی منحنی های ابتلا در این چند کشور نمونه امیدهایی را درباره تضعیف احتمالی اثر ویروس بر می انگیزد. برای حصول نتایج قطعی باید منتظر ماههای آتی بود.

آثار اقتصادی ویروس کرونا

کارشناسان پیش بینی می کنند عواقب اقتصادی ناشی از بیماری کووید 19 بسیار بزرگتر از عواقب بهداشتی و سلامتی آن باشد و در صورت در هم فروریختن نظام رفاهی و امنیت اقتصادی کشورهای فقیر چه بسا میلیونها نفر قربانی فقر فزاینده و قحطی و کمبود مواد غذایی شوند. شاخص عدم قطعیت جهانی که توسط صندوق بین المللی پول منتشر می‌شود نشان می دهد که عدم قطعیت فعالیت های اقتصادی به میزان بی مانندی در اثر شیوع ویروس کرونا افزایش یافته است.

 

منحنی زیر نزول وحشتناک نرخ رشد اقتصاد جهانی را پس از شیوع بیماری نشان می دهد. سازمان جهانی کار از تاثیر بیماری عالم گیر بر کاهش درآمد 2.7 میلیارد کارگر در سراسر جهان می گوید بطور یکه درآمد کارگران در سراسر جهان 3.4 تریلیون دلار کاهش یافته است (منبع https://www.unido.org/stories/coronavirus-economic-impact).

 

شاید این ویروس موجب تغییراتی دایمی در سبک زندگی انسانها شود. تغییراتی که بعضا بسیار ناخوشایند و بر هم زننده روابط طبیعی انسانها هستند.