مسابقه برای یافتن درمان بیماری ویروس کرونا مانعی مهم بر سر راه خود دارد: شرکتهای بزرگ دارویی

پرفسور آرا دارسی، کالج سلطنتی لندن – نشریه گاردین، دوم آوریل 2020

هفته های گذشته شاهد بدترین و بهترین واکنشهای انسانی در برابر بحران ویروس کرونا بودیم – از غارتگران فروشگاهها که قفسه ها را خالی از جنس کردند تا تشکیل گروههای همسایگی که به سازماندهی کمک برای کهنسالان و افراد آسیب پذیر پرداختند.

پاسخ شرکتهای دارویی بزرگ در برابر این بحران را چگونه می‌توان داوری کرد؟ از یک نظر رفتار آنان هم ارز رفتار غارتگران فروشگاهها بوده است، نه رفتار انسان دوستانه گروههای همسایگی.

راهبرد ما برای خروج از انسداد جهانی ناشی از ویروس کرونا به ابداع یک واکسن موثر بستگی دارد. تلاش عظیمی برای یافتن چنین واکسنی در حال انجام است اما نمی توان 18 ماه برای آن صبر کرد.

در این میان تلفات انسانی افزایش یافته و پزشکان سخت تلاش خواهند کرد درمانهایی را برای کاستن از اثرات ویروس بکار برند تا شاید از شدت عفونت بیماری کاسته و بدین روش جانهایی را نجات دهند. هم اکنون یک جستجوی بین المللی برای داروی بیماری در حال انجام است. اما این نبردی علیه زمان است.

چند نوع درمان هم اکنون بر روی بیماران آزمایش می شود که از آن جمله می توان به مخلوط دو داروی ضد ایدز، یک داروی ضد مالاریا و دارویی را که برای درمان ابولا ابداع شده لیکن هیچگاه بکار گرفته نشد اشاره کرد. اما نمی توان منتظر نتیجه این داروها ماند و جستجو برای داروی موثر نهایی باید ادامه یابد.

بهترین راه برای شناسایی داروهای مناسب استفاده از هوش مصنوعی است که امکان می دهد حجم عظیمی از داده ها را پردازش نمود تا داروی موثر شناسایی شود. شرکتهای بزرگی با تخخصص در هوش مصنوعی توان محاسباتی خود را در اختیار دانشمندان داروشناس قرار داده اند.

اما آنها در این راه با مانعی بزرگ روبرو هستند: برخی شرکتهای دارویی تمام داده های خود در مورد درمانهای ممکن بیماری را به اشتراک نمی گذارند زیرا برای آنها ارزش تجاری محرمانه قایل هستند.

اشتراک آزاد داده ها در سراسر جهان بود که دانشمندان را قادر ساخت ژنوم ویروس جدید کرونا را با سرعتی غیرمنتظره نگاشت کنند. حالا تمامی شرکتهای دارویی باید جاه طلبی های تجاری خود را کنار گذارده و در تلاش مشترک مشابهی برای شناسایی، آزمایش، توسعه و ساخت داروهایی برای درمان بیماری با هم متحد شوند.

فناوری قابل اعتماد بلاک چین کمک شایانی به همکاری شرکتهای دارویی و هوش مصنوعی نموده است. هم اکنون از هوش مصنوعی در سراسر جهان برای کشف درمان ویروس کرونا استفاده می شود، از هنگ کنگ گرفته تا اسرائیل و بریتانیا تا ایالات متحده. ماه گذشته سریعترین ابرکامپیوتر جهان، آی بی ام سامیت، 77 ترکیب را به عنوان داروهای بالقوه شناسایی کرد. نتیجه حاصل از این همکاری به داده هایی بستگی دارد که به این سیستم های عظیم کامپیوتری خورانده می شود.  بدون دسترسی به داده های فراگیر، دانشمندان با دست بسته به مبارزه ویروس خواهند رفت.

تمام شرکتهای دارویی باید کتابخانه های شیمیایی خود را بگشایند بطوری که داروهای بالقوه قابل شناسایی باشند و آزمونهایی برای تست نویدبخش ترین درمانها باید هرچه زودتر آغاز شود. دنیا وقتی برای تلف شدن در اختیار ندارد.

منبع:

https://www.theguardian.com/commentisfree/2020/apr/02/coronavirus-vaccine-big-pharma-data

نکاتی در مورد فاصله گیری اجتماعی برای محافظت در برابر ویروس کرونا در هنگام خرید

با اعمال قرنطینه در بسیاری از کشورها برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، فعالیتهای روزمره مانند خرید از فروشگاه نسبت به شیوه های جاری تغییر زیادی یافته است. تاکنون تنها وسیله دفاعی اسان در برابر این ویروس موهش، رعایت نظافت شخصی و فاصله گیری اجتماعی بوده است. در اینجا نکاتی برای رعایت اصل فاصله گیری اجتماعی در هنگام خرید از سایت نشریه گاردین ارائه می شود...

ادامه مطلب

چگونه سطوح مختلف را برای مبارزه با کووید 19 ضدعفونی کنیم

منبع: مرکز کنترل بیماریهای ایالات متحده

سطوح سخت و غیر متخلخل

• اگر سطح کثیف است، باید با استفاده از یک ماده شوینده یا آب و صابون قبل از ضدعفونی پاک شود.

• برای ضدعفونی، از محلول آب ژاول (سفید کننده) خانگی با غلظت حداقل 1000 جزء در میلیون می‌توان استفاده کرد. محلول حداقل باید یک دقیقه با سطح در تماس باشد. محیط باید بخوبی تهویه شود. از مخلوط کردن این محلول با سایر شوینده ها اجتناب شود...

ادامه مطلب

خاتمه دادن به "فاصله گیری اجتماعی" در کووید 19 به بدترین سناریوی ممکن خواهد انجامید

بیماری عالم گیر ناشی از ویروس کرونا به انتشار در سراسر جهان ادامه می‌دهد (تا 31 مارس 2020، بیش از 818000 نفر در سراسر دنیا به این بیماری مبتلا شده و 39784 نفر جان خود را از دست داده اند. به واسطه ناکافی بودن موارد تست ممکن است آمار واقعی بسیار بیشتر از این باشد).

برای ایمن نگهداشتن خود و جامعه خود، باید مقررات فاصله گیری اجتماعی را رعایت کنیم. لیکن برخلاف توصیه های سازمانهای بهداشتی و پزشکی برخی نیز از خاتمه دادن به فاصله گیری اجتماعی در جهت پیشبرد منافع اقتصادی حمایت می کنند. متاسفانه دانش اپیدمولوژی در این باره بسیار صراحت دارد: خاتمه دادن به فاصله گیری اجتماعی می‌تواند بدترین سناریوی ممکن در مورد آینده کووید 19 را محقق سازد.

فاصله گیری اجتماعی (social distancing) یک مفهوم ساده و بسیار مفید است. وقتی که بطور وسیع اجرا شود می‌تواند سرعت انتشار بیماری مسری را آهسته سازد. در مورد کووید 19 شامل چهار گام زیر است:

1.      هیچ تماسی با افراد بیرون خانه مگر به دلایل ضروری نداشته باشید. دلایل ضروری شامل چیزهایی مانند تهیه غذا، دارو و سایر مواد لازم هستند.

2.      تا آنجا که ممکن است خانه را ترک نکنید (خرید بیرون خانه را یکبار در هفته انجام دهید).

3.      هنگام ترک خانه فاصله 2 متر از دیگران را حفظ کنید.

4.      در اجتماعات شرکت ننمائید.

اگر همه مردم این دستورالعمل ها را رعایت کنند، تعداد مبتلایان جدید پس از چند هفته کاهش بسیار خواهد یافت. این بهترین سناریوی ممکن است: سناریویی که در آن تغییر رفتاری ما می تواند انتشار ویروس جدید کرونا را بر مسیرش متوقف سازد.

در طرف مقابل اگر هیچکس این دستورالعملها را رعایت نکند تعداد مبتلایان جدید بطور نمائی افرایش خواهد یافت و تعداد کل افراد مبتلا هر چند روز دوبرابر خواهد شد. این بدترین سناریو بطور مطلق است که در آن هیچکس رفتار خود را بطور کلی تغییر نمی دهد (do nothing یا منحنی سیاه رنگ).

آنچه را تاکنون در بیشتر کشورهای جهان انجام شده است می توان کاهش اثرات (mitigation) نامیده شود که معادل منحنی قرمز در شکل بالاست. بسیاری از مردم فاصله گیری اجتماعی را رعایت نمی کنند. در این حالت تعداد موارد ابتلا باز هم بطور بیرحمانه افزایش می یابد. کووید 19 بر طبق نظر پرفسور آکیکو ایوازاکی از دانشگاه ییل آمریکا، 30 بار کشنده تر و دوبار مسری تر از آنفلوآنزا است.

در یک دنیای ایده آل، باید تمامی افراد دنیا تست شوند و افرادی که مبتلا تشخیص داده می شوند قرنطینه شده و از بقیه افراد جدا شوند. لیکن ما در یک دنیای ایده آل زندگی نمی کنیم. چند واقعیت مهم درباره وضعیت جاری کووید 19 به قرار زیر هستند:

·         نظام درمانی هر کشوری تنها تعداد محدودی تخت های بیمارستانی در اختیار دارد.

·         تقریبا 19 درصد افرادی که به کووید 19 مبتلا می شوند نیاز به بستری شدن دارند.

·         در کشورهایی که نظام درمانی زیر بار اضافی قرار نگرفته (مانند تایوان و کره جنوبی) نرخ تلفات کمتر از 1 درصد است.

·         اما در کشورهایی که نظام درمانی زیربار شدید قرار گرفته (مانند ایتالیا) نرخ مرگ و میر می تواند به 10 درصد نیز برسد.

اگر تمامی اقدامات فاصله گیری اجتماعی و محدودیت های سفر حذف شود، تحرک انسانها رشد نمایی ابتلای افراد را تضمین خواهد کرد و حدود 40 تا 80 درصد جمعیت یک کشور به کووید 19 مبتلا خواهند شد. نتایج عددی بسیار وحشتناک است: در یک کشور 80 میلیون نفری این امر به معنای بین 30 تا 65 میلیون نفر مبتلا و حداقل 800 هزار کشته خواهد بود. علاوه براین شالوده اقتصاد چنین کشوری از هم خواهد پاشید. هنوز فرصت جلوگیری از فاجعه هست اگر اهمیت فاصله گیری اجتماعی برای عموم مردم روشن شود.

در تالیف این مقاله از منابع زیر استفاده شده است:

https://www.forbes.com/sites/startswithabang/2020/03/26/ending-social-distancing-for-covid-19-will-create-a-worst-case-scenario/#6a1b8a8f35f4

https://www.worldometers.info/coronavirus/

پارامترهای مهم مطالعه بیماری های مسری

در مطالعه میزان خطرناک بودن یک بیماری عفونی مانند ویروس کرونا از سه پارامتر کمی و کیفی استفاده زیادی می‌شود. این سه پارامتر عبارتند از:

1. بیماری کویید 19 تا چه اندازه مسری است؟ نرخ انتقال یا عدد بازتکثیر اصلی (R_o) که نشان می دهد یک فرد مبتلا بطور متوسط چند نفر دیگر را می تواند آلوده سازد. این عدد تخمینی برای سرعت انتشار ویروس در یک جمعیت نیز محسوب می شود. اگر این عدد کوچکتر از 1 باشد، بیماری مسری بتدریج ناپدید خواهد شد. هنوز در مورد R_o بیماری کووید 19 توافق جمعی بدست نیامده لیکن سازمان جهانی بهداشت آن را عددی بین 1.4 و 2.5 تخمین می زند. برخی مطالعات این عدد را تا 3.5 نیز بالا برده اند. بنابراین بیماری کووید 19 بدون اتخاذ اقدامات اساسی برای کنترل آن، بطور خود بخود از میان نخواهد رفت.

2. نرخ مرگ و میر (CFR=Case Fatality Rate) یا میزان کشندگی که تعداد تلفات بیماری بخش بر تعداد کل مبتلایان است. بدن دانستن تعداد کل مبتلایان نمی توان در مورد عدد دقیق این پارامتر اظهار نظر کرد و این امر مستلزم ابداع روشهای دقیق و فراگیر آزمایش افراد است.. در تا نیمروز 30 مارس 2020 تعداد مبتلایان ثبت شده در سراسر جهان 723869 و تعداد تلفات 34000 تخمین زده شده است. بنابراین نرخ تلفات حدود 4.7 درصد است. لیکن از آنجایی که حدود هشتاد درصد مبتلایان تنها علایم خفیفی از خود بروز داده و اغلب برای آزمایش مراجعه نمی کنند، ممکن است تعداد مبتلایان در سراسر جهان حدود پنج برابر این مقدار یا 3.5 میلیون نفر باشد که نرخ تلفات را به حدود 1 درصد کاهش می دهد. این عدد آخر مورد توافق بسیاری اپیدمولوژیست های مطرح است.

3. دوره نهفتگی ویروس. نشانه های ویروس کووید 19 ممکن است طی دو روز یا حداکثر 14 روز ظاهر شوند. در طی این دوره ویروس مسری است و می تواند به افراد دیگر منتقل شود لیکن فرد مبتلا نشانه هایی از خود بروز نمی دهد.

خطر اصلی ویروس از کدام ناحیه است؟

پاسخ دیرهنگام سیاستمداران به همه گیری ویروس جدید و تاخیر در اجرای مقررات قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی، باعث شد اهریمن مخوف کووید 19 از درون چراغ بیرون آید و اکنون تمامی مرزهای دنیا را در هم نوردیده است. زیان اقتصادی این بیماری می‌تواند به تریلیون ها دلار بالغ شود. هم اکنون چشم انداز آینده بیماری ناروشن است و سناریوهای پیش بنی شده از محو شدن بیماری در چند ماه آینده تا ابتلای 5 میلیارد نفر در سراسر دنیا را در بر می‌گیرند. اگر بدترین سناریوها اتفاق افتد آنگاه بشر با تهدیدی جدی برای بقای خود بر روی کره خاکی مواجه خواهد بود و نه تنها اقتصاد و عرصه های مختلف جوامع بشری، بلکه بقای کل  نوع انسان به خطر خواه افتاد. تنها امید این است که جهش ویروس در جهت کاهش سرایت و عفونی بودن آن، نسل بشر را از این بلای هولناک نجات دهد.

منابع مورد استفاده در تالیف این مقاله:

1. COVID-19 Coronavirus Pandemic, Last updated: March 30, 2020, 08:06 GMT, https://www.worldometers.info/coronavirus/

2. Understanding the Economic Shock of Coronavirus, Harvard Business Review, https://hbr.org/2020/03/understanding-the-economic-shock-of-coronavirus