روانشناسی قساوت

روانشناسی قساوت

در سال 1963 استانلی میلگرام آزمایش مشهوری را در آزمایشگاه رفتارشناسی دانشگاه ییل آمریکا انجام داد. گروهی از داوطلبان در این آزمایش شرکت می‌کردندکه به دو گروه "فراگیر" و "مربی" تقسیم شده بودند. هر فراگیر با یک مربی در این آزمایش شرکت می‌کرد.  در جلوی مربی در اتاقی جداگانه یک سوئیچ قرار داشت که با فشردن آن یک ولتاژ الکتریکی به صندلی فراگیر اعمال می‌شد. ابتدا یک سری کلمات دوتایی به فراگیر داده می‌شد تا آنها را بخاطر بسپارد. سپس کلمات منفرد از فراگیر پرسیده می‌شد و او می‌بایستی کلمه متناظر با آن را بخاطر آورده و بگوید. در صورت اشتباه بودن پاسخ، مربی به صندلی فراگیر یک ولتاژ اعمال می‌کرد. مقدار ولتاژ در هربار تکرار آزمایش افزایش می‌یافت.

میزان ولتاژ از 15 ولت شروع شده و تا 450 ولت که میزان خطرناکی است قابل افزایش بود. مربی این اختیار را داشت که در هر مرحله از آزمایش آن را متوقف کند، لیکن توسط آزمایشگران تشویق به ادامه آزمایش جهت نیل به نتیجه نهایی می‌شد.

نتیجه آزمایش بسیار شگفت‌آور بود: در حالی که داوطلبان از افراد عادی انتخاب شده بودند، دو سوم مربیان آزمایش را تا سطح ولتاژ 450 ولت ادامه دادند. یعنی با وجود اطلاع از رنج فراگیر، به شکنجه او ادامه می‌دادند. تمام مربیان آزمایش را تا سطح ولتاژ 300 ولت ادامه دادند که معادل شوک شدید بود.

این آزمایش بخوبی نشان می‌داد که انسانها قادرند تا چه سطحی همنوع خود را تحت اثر تلقین یک مرجع بالاتر، تحت شکنجه قرار دهند. واقعیت تلخ این است که انسان، تنها موجودی است که می‌تواند همنوع خود را مورد قساوت و بی‌رحمی بی حد و مرز قرار دهد و حیوانات دیگر فاقد این خصلت اهریمنی هستند!