سیاره تیر یا عطارد

سیاره تیر (عطارد، مرکوری) نزدیکترین سیاره به خورشید و کوچکترین در دستگاه خورشیدی با قطری حدود 4880 کیلومتر است که از نصف قطر کره زمین (12756 کیلومتر) نیز کمتر است. با این وجود سریعترین سیاره در دستگاه خورشیدی در گردش خود به دور خورشید است.

این سیاره نام خود را از پیان آور خدایان مرکوری گرفته است. سیاره تیر در آسمان شب بدون تلسکوپ قابل رویت بوده و هزارن سال است که برای انسان آشنا است. سومری ها اولین تمدنی بودند که در 5 هزار سال پیش از این سیاره در نوشته های خود خبر دادند.

با این که تیر نزدیکترین سیاره به خورشید است، داغترین آنها نیست. تیر فاقد یک اتمسفر مانند کره زمین است که بتواند گرما را به دام انداخته و نگاه دارد. سمتی از تیر که پشت به خورشید است همواره بسیار سرد می شود بویژه اینکه 59 روز زمینی طول می کشد تا تیر یکبار به دور خود بگردد. دما در سطح روبروی خورشید تیر تا 427 درجه سلسیوس بالا می رود در حالی که سمت پشت به خورشید بسرعت تا دمای منفی 179 درجه سلسیوس سرد می شود.

ناهید (زهره، ونوس) دومین سیاره از خورشید داغترین سیاره است زیرا اتمسفر چگالی دارد که گرمای ناشی از تابش خورشیدی را در خود نگاه می دارد. دمای سطحی ناهید تا 462 درجه سلسیوس بالا رفه و در سراسر سیاره تقریبا به همین اندازه است.

تیر عمدتا از آهن ساخت شده است. دارای هسته ای درونی است که توسط یک هسته از فلز مذاب احاطه شده و مانند زمین یک جبه و یک پوسته دارد. تیر تنها یک اتمسفر بسیار نازک دارد که توسط بادهای خورشیدی و برخورد سیارک ها به تیر ایجاد شده که اتمهایی از سطح آن کنده و به صورت یک اتمسفر نازک به دور آن شکل می دهند. سطح تیر آکنده از حفره هایی مانند سطح ماه است. تیر هیچ قمری ندارد زیرا گرانش عظیم خورشید اجازه نگهداشتن قمر به آن نمی دهد.

تصویری از سیاره تیر که توسط ستارگان احاطه شده است

برخلاف زمین که طلوع خورشید در آن از زیباترین منظره هاست، طلوع خورشید بر سیاره تیر منظره ای براستی وحشتناک است. ظهور ستاره داغ و سوزان در آسمانی سیاه رنگ در حالی که اشعه های سوزان آن به هر طرف شعله می کشند (تصور هنرمند از این منظره)

تصویر تهیه شده با تلسکوپ زمینی که عبور تیر از پهنه خورشید را نشان می دهد

---

تدریس دروس ریاضیات دبیرستان و دانشگاه

توسط مدرس خصوصی مجرب - کارشناس مکانیک جامدات از دانشگاه تهران

با بیش از 23 سال سابقه تدریس خصوصی ریاضیات

09360771981

---