بمب افکن استراتژیک B-29 Superfortress

گردآوری و ترجمه: اصغر ناصری ([e-mail]) 

بوئینگ بی ٢٩ سوپرفورترس یک بمب افکن سنگین مجهز به چهار موتور ملخی بود که در ٨ می ١٩٤٤ وارد خدمت نیروی هوایی آمریکا شد و تا جنگ کره به خدمت ادامه داد. تعداد ٣٩٧٠ فروند از این بمب افکن های سنگین تولید شدند و نقش مهمی در تعیین مسیر جنگ جهانی دوم و جنگ کره ایفا کردند.  

بی ٢٩ مدرنترین هواپیمای زمان خود بشمار می رفت. برای تولید آن از چهار کارخانه بزرگ استفاده شد. بی ٢٩ می توانست تا ارتفاع ١٢٠٠٠ متری صعود کند. بدین ترتیب اکثر جنگنده های ژاپنی قادر به صعود تا ارتفاع پروازی بی ٢٩ نبودند.  هم چنین می توانست با سرعت ٥٣٠ کیلومتر در ساعت به مدت طولانی پرواز کند. فقط تعداد کمی جنگنده بودند که قادر به تعقیب این بمب افکن سریع السیر می شدند. برد عملیاتی آن نیز حدود ٦٠٠٠ کیلومتر بود. این برد طولانی نیروی هوایی امریکا را قادر به بمباران دورترین نقاط خاک ژاپن می نمود. 

  

بی ٢٩ دارای یک سیستم کنترل آتش مرکزی بود که اجازه می داد توپهای تدافعی آن از کابین خلبان کنترل شوند. مخازن بمب آن قادر به حمل ٩٠٠٠کیلوگرم بمب بودند بنابراین این بمب افکن دارای قدرت تخریبی قابل ملاحظه ای بشمار می رفت.  

در طی جنگ جهانی دوم بمب افکن های بی ٢٩ از پایگاه هایی در جنوب هند و جنوب چین به پرواز در می آمدند تا خاک ژاپن را بمباران کنند. سوخت و مهمات مورد نیاز برای این بمب افکن ها از فراز کوه های هیمالیا حمل می شد که عملیاتی بسیار پر خطر بود. در اواخر جنگ پایگا ه هایی در جزایر ماریانا برپا شد که اجازه می داد بی ٢٩ ها از مسافتی نزدیکتر به ژاپن به پرواز در آیند. 

حمله هوایی ٩ تا ١٠ مارس ١٩٤٥ به توکیو یکی از مرگبارترین بمباران‌های هوایی در طول تاریخ بوده است. تعداد ٣٣٥ بمب افکن بی ٢٩ در این حمله شرکت داشتند و ١٧٠٠ تن بمب آتش زا بر سر این شهر ریختند. ١٤ بمب افکن در این حمله سرنگون شدند. حدود ٤٠ کیلومتر مربع از شهر توکیو در این حمله کاملا ویران شد و بیش از ١٠٠ هزار نفر از مردم در نتیجه آتش سوزی های ناشی از بمباران کشته شدند. حدود یک میلیون نفر از مردم نیز خانه های خود را از دست دادند.  

 

 آنچه از توکیو پس از بمباران ٩ تا ١٠ مارس ١٩٤٥ باقی ماند

در ٦ و ٩ آگوست ١٩٤٥ دو فروند بی ٢٩ شهرهای هیروشیما و ناگازاکی را بمباران اتمی کردند. در نتیجه فروریخته شدن تنها دو بمب بر سر این دو شهر، بیش از ٢٠٠٠٠٠ نفر از مردم کشته شدند. 

منبع اصلی: WikiPedia

جنگ جهانی دوم و اولین صندلی نجات

اولین صندلی پرتاب اضطراری (ejection seat) در جنگنده آلمانی Heinkel He 280 بکار گرفته شد. در ١٣ ژانویه ١٩٤٢ هلموت شنک خلبان آزمایشی کمپانی هینکل از هواپیمای صدمه دیده خود که از نوع He 280 بود با صندلی پرتاب به بیرون پرید و نام خود را به عنوان اولین خلبانی که از صندلی پرتاب اضطراری استفاده کرد، در تاریخ هوانوردی ثبت کرد. 

 

He 280

هینکل توسعه هواپیمای He 280 را در اواخر ١٩٣٩ آغاز کرد. با اینکه لوفت وافه (نیروی هوایی آلمان) نسبت به این پروژه بی علاقه بود، هینکل کار بر روی آن را ادامه داد و نمونه اولیه را در ١٩٤١ به پرواز در آورد. با این وجود، عدم پشتیبانی مالی دولت آلمان کار توسعه این هواپیما را به تاخیر انداخت و هنگامی که در ١٩٤٣ لوفت وافه دوباره به این هواپیما روی خوش نشان داد دیگر کمی دیر شده بود. جنگنده جتی که بطور رسمی وارد خدمت نیروی هوایی آلمان شد مسراشمیث ام ای ٢٦٢ بود که در ماه های پایانی وارد جنگ شد. اگر نیروی هوایی آلمان از ابتدا به حمایت از پروژه He 280 می پرداخت، این جت جنگی بسیار زودتر وارد عرصه جنگ می شد و می توانست برتری هوایی آلمان را تثبیت کند. 

 

Me 262 

Source: http://militaryhistory.about.com/b/2009/01/13/world-war-ii-first-ejection-seat-used-in-he-280.htm

گرانترین هواپیماهای دنیا (قسمت دوم)

٢. جنگنده F-22 Raptor 

هزینه توسعه و بکارگیری هر فرونداز این جنگنده نسل پنجمی حدود ٣٥٠ میلیون دلار برآورد شده و از این نظر در مکان دوم قرار دارد. اف ٢٢ راپتور در ابتدا به عنوان یک جنگنده برتری هوایی عرضه شد لیکن با تغییراتی به صورت یک بمب افکن تهاجمی نیز درآمد. در ساخت این جنگنده از آخرین تکنولوژی های نظامی بهره جسته شده است. به عنوان اولین جنگنده رادار گریز (stealth) دارای طراحی آیرودینامیکی خاصی است که اثر ناشی از هواپیما بر روی صفحه رادار دشمن را به حداقل می رساند. 

 

تکنولوژی رادارگریزی در اف ٢٢  

در طراحی اف ٢٢ تمام درس های آموخته شده از هواپیماهای رادارگریز قبلی (جنگنده اف ١١٧ و بمب افکن بی ٢) بکار گرفته شده است. اثر بجا مانده از این هواپیما بر روی صفحه رادار در حد یک زنبور درشت است، گرچه این هواپیما دارای ١٨.٩ متر طول و فاصله دو نوک بال 13.5 متر می باشد. 

سطوح سازنده بدنه این هواپیما منحنی هایی با شعاع متغیر هستند. انحنای خاص سطوح بدنه امواج رادار را در جهات مختلف پراکنده می سازند تا به صفحه رادار بازنگردند. در سطوح بیرونی بدنه هواپیما هیچ زاویه قائمه ای وجود ندارد. لبه های دندانه دار در لبه کابین خلبان، درب های چرخ فرود و سایر محفظه ها نیز باعث شکسته شدن امواج رادار می شوند. لبه های بال اصلی و بال عقبی (دم) دقیقا همراستا هستند تا اثر به مراتب کوچکتری بر صفحه رادار باقی بگذارند. 

دم های عقبی هواپیما علاوه بر افزودن بر  قابلیت مانور، به عنوان سپری در برابر حرارت خروجی از موتورها عمل می کنند تا امکان ردیابی هواپیما توسط موشک های حرارتی به حداقل برسد. 

اف ٢٢ برخلاف سایر جنگنده ها می تواند موشک ها و بمب های خود را در محفظه های داخلی حمل کند. مقرهای خارجی حمل مهمات اثر بزرگی بر صفحه رادار میگذارند و در اف ٢٢ حذف این مقرها نیز از خط اثر این هواپیما بر روی صفحه رادار بسیار کاسته است. 

  

مقرهای داخلی حمل مهمات در اف٢٢

بدنه اف ٢٢ دارای پوشش خاصی است که جاذب امواج رادار می باشد. البته خدمه این هواپیما از اثرات ناخوشایند و سمی این پوشش شکایت هایی داشته اند. 

موتورهای سوپرکروز 

تقریبا تمامی جنگنده های امروزی برای حرکت با سرعت بالای صوت باید از سیستم پس سوز استفاده کنند. اف ٢٢ اولین هواپیمایی است که موتورهای آن مجهز به سیستم سوپرکروز هستند. این سیستم هواپیما را قادر می سازد بدون استفاده از سیستم پس سوز با سرعت بالای صوت به مدت طولانی حرکت کند. در نتیجه مصرف سوخت و میزان حرارت خروجی ازموتور کاهش یافته و بر برد هواپیما افزوده می شود. 

ابرمانورپذیری 

قابلیت thrust vectoring یعنی امکان هدایت مسیر گازهای خروجی از اگزوز بر قابلیت مانور هواپیما بسیار می افزاید. اف ٢٢ می تواند جریان گاز خروجی از اگزوز موتور را به میزان ٢٠ درجه به بالا یا پایین منحرف سازد. در نتیجه قادر به مانورهای بسیار پیچیده ای با چرخش تند است که هواپیماهای دیگر قادر به اجرای آن نیستند. 

 

قابلیت thrust vectoring موتور اف ٢٢ 

 

مقایسه مانورپذیری اف ٢٢ (بالا) با اف ١٥ (پایین)

اف ٢٢ اولین هواپیمای جنگنده ای است که در آن سیستم های رادار، مدیریت سلاح ها و جنگ افزارهای الکترونیکی با سیستم کنترل پرواز یکپارچه شده اند. مغز کامپیوتری هواپیما شامل دو واحد پردازنده مجتمع (CIP=Common Integrated Processor) است که هرکدام قدرتی معادل دو ابرکامپیوتر سیمور کری دارند. این مغز کامپیوتری اطلاعات ناشی از تمامی سنسورها و گیرنده های هواپیما را با فرمان صادره از سوی خلبان ترکیب کرده و بهترین واکنش را نشان میدهد. 

کمبودها و مشکلات فنی اف ٢٢ 

برخی کمبودها و مشکلات اساسی در تعمیر و نگهداری اف ٢٢ برنامه تولید آنرا تا مرز لغو شدن کامل پیش برده است. بنا به برخی گزارشات اف ٢٢ برای هر ساعت پرواز نیاز به ٣٠ ساعت تعمیر و مراقبت دارد که هزینه ای گزاف را بر نیروی هوایی تحمیل می کند. اف ٢٢ هرگز درعراق و افغانستان مورد استفاده قرار نگرفته است. پوشش جاذب رادار آن در برابر باران و فرسایش خود را صدمه پذیر نشان داده است. در نتیجه این مشکلات نیروی هوایی بیشتر به استفاده از جنگنده جدید اف ٣٥ که ارزانتر و انعطاف پذیر تر است متمایل شده است. لیکن مدافعین اف ٢٢ در وزارت دفاع آمریکا توانایی های غیرقابل رقابت این هواپیما را دلیل موجهی برای حفظ برنامه تولید و بکارگیری آن می دانند. در شبیه سازی های دقیق اف ٢٢ توانایی نابودی ٢٢ جنگنده سوخوی ٣٥ یعنی مدرنترین جنگنده روسی را قبل از مورد اصابت قرار گرفتن از خود نشان داده است. 

گردآوری، ترجمه و تالیف: اصغر ناصری ([e-mail]) 

آذرماه ١٣٨٩ 

منابع مورد استفاده: 

1. http://science.howstuffworks.com/f-22-raptor6.htm 

2. http://ajaishukla.blogspot.com/2009/07/interesting-article-on-f-22-raptor.html 

3. http://en.wikipedia.org/wiki/Lockheed_Martin_F-22_Raptor 

گرانترین هواپیماهای دنیا

گردآوری و تالیف: اصغر ناصری ([e-mail])

گرانترین هواپیماهای دنیا را باید در بین هواپیماهای نظامی جستجو کرد. در این مقاله به معرفی برخی از گرانترین هواپیماهای ساخته شده توسط کشورهای مختلف دنیا می پردازیم. 

١. بمب افکن رادارگریز B-2 Spirit 

در صدر گرانترین ها، بمب افکن رادارگریز بی ٢ اسپیریت قرار دارد. هزینه ساخت و بکارگیری این هواپیما را مابین ٧٣٧ میلیون تا ١.٣ میلیارد دلار تخمین زده اند. اما برای کل هزینه مهندسی، تست و تعمیر و نگهداری مداوم هر فروند این هواپیما مبالغ عظیمی چون ٢.٨ میلیارد دلار نیز ذکر می شود. 

 

رادارگریزی این هواپیما بدین معنی است که می تواند به درون پیچیده ترین خطوط دفاع هوایی دشمن نفوذ کرده و مناطق حیاتی دشمن را مورد حمله قرار دهد. رادارگریزی این هواپیما ناشی از عوامل متعددی است که از آن جمله می توان به طراحی بال پرنده برای کاهش لبه های حمله هواپیما، استفاده از مواد مرکب جاذب امواج رادار و کاهش حرارت خروجی موتور اشاره کرد. ورودی هوای موتور در بالای بالها تعبیه شده تا به کاهش خط اثر هواپیما بر صفحه رادار کمک کند. همچنین گازهای خروجی نیز قبل از خروج از اگزوز خنک می شوند تا اثرات حرارتی هواپیما در برابر موشک های حرارتی کاهش یابد. اثر این هواپیما بر صفحه رادار حدود 0.1 متر مربع است، یعنی اثری معادل هدفی با طول و عرض ١٠ سانتی متر بر صفحه رادار دارد. 

بعلت رادارگریزی و قابلیت های آیرودینامیکی عالی این هواپیما عملکردی بسیار خوب در ارتفاعات پایین دارد. همچنین بهره گیری از آخرین فناوری های رادار دقت هدف گیری آنرا بسیار بالا برده است. 

در طی جنگ کوزوو این بمب افکن مسئول نابودی ٣٣ درصد از اهداف صرب ها در هشت هفته اول جنگ بود. این هواپیما بدون توقف از پایگاه خود در میسوری آمریکا تا کوزوو پرواز می کرد. این بمب افکن در جنگ افغانستان و عراق نیز شرکت داشته است.

نیروی هوایی آمریکا در ابتدا قصد داشت ١٣٢ فروند از این هواپیماها را به خدمت بگیرد. لیکن هزینه عظیم توسعه این هواپیما باعث فشار کنگره بر ارتش آمریکا شد تا تعداد سفارش ها را به ٢١ عدد کاهش دهد. 

برای طراحی و توسعه این بمب افکن پیشرفته سه شرکت نورثروپ گرومن، بوئینگ و Vought Aircraft Industries مشارکت داشته اند.  

مشخصات عملکردی: 

اولین پرواز: ١٩٨٩  

تعداد خدمه: ٢ 

طول: ٢١ متر        فاصله دو سر بال: ٥٢.٤ متر        ارتفاع: ٥.١٨ متر 

وزن خالی: ٧١٧٠٠ کیلوگرم          حداکثر وزن به هنگام برخاستن:  ١٧٠٦٠٠ کیلوگرم 

حداکثر سرعت: 972 کیلومتر بر ساعت 

حداکثر برد: ١١١٠٠ کیلومتر 

قابلیت حمل بمب: ٢٣٠٠٠ کیلوگرم انواع مهمات متداول یا ١٦ بمب هسته ای 

(ادامه دارد)

بزرگترین هواپیمای جنگی جهان

تالیف و ترجمه: اصغر ناصری ([e-mail]) 

بزرگترین هواپیمای جنگی جهان توپولف تی-یو ١٦٠ (نام گذاری ناتو بلک جک)، یک بمب افکن استراتژیک مافوق صوت بال متغیر است که در بین هواپیماهای جنگی بزرگترین بشمار می‌رود. این هواپیما دارای رکوردهایی از قبیل بزرگترین هواپیمای بال متغیر، بزرگترین هواپیمای مافوق صوت، سریعترین بمب افکن سنگین و بیشترین قابلیت حمل بمب در بین هواپماهای نظامی می باشد.  

توجه به مشخصات فنی این هواپیما می تواند ابعاد عظیم آنرا نشان دهد:

طول : ٥٤ متر
ارتفاع کلی: ١٣.١ متر
حداکثر فاصله دو نوک بال: ٥٥.٧ متر
وزن خالی: ١١٠ هزار کیلوگرم
حداکثر وزن: ٢٧٥ هزار کیلوگرم

حداکثر سرعت در ارتفاع بالا: ٢٢٢٠ کیلومتر بر ساعت
 سقف پرواز: ١٥٠٠٠ متر
برد:١٢٣٠٠ کیلومتر

قابلیت حمل بمب: ٤٠٠٠٠ کیلوگرم
قابلیت حمل ١٢ موشک کوتاه برد هسته ای Raduga Kh-15

اولین پرواز این بمب افکن در سال ١٩٨١ بوده و تاکنون ٣٥ عدد از آنها ساخته شده است.

بمب افکن تی یو ١٦٠ گرچه رادارگریز نیست، لیکن برای آشکارسازی کم در رادار طراحی شده است. مقامات روسیه ادعا کرده اند که یک بمب افکن تی یو ١٦٠ توانسته است به منطقه شمالی قاره آمریکای شمالی بدون آشکارسازی توسط رادار نفوذکند. 

کشورهای اوکراین و روسیه تنها دارندگان این هواپیما می باشند.

منبع: 

http://en.wikipedia.org/wiki/Tupolev_Tu-160