جنگنده های برتر تاریخ: P-38 Lightning

جنگنده شکاری P-38 موسوم به رعد و برق (Lightning) که توسط کمپانی لاکهید طراحی و ساخته شد، برخی از بنیادی ترین تغییرات در سنت طراحی جنگنده های آمریکایی را با خود عرضه کرد. از نظر طرح بدنه، توان موتور و قدرت آتش تفاوتی آشکار با جنگنده های مرسوم زمان خودداشت. نه تنها توان موتور و اندازه ای دو برابر جنگنده های پیش از خود داشت، بلکه با چهار مسلسل 12 میلیمتری و یک توپ 20 میلی متری، قدرت آتش کافی برای غرق کردن یک کشتی را داشت— و در چند مورد موفق به این امر شد. مسلسل ها و توپ این هواپیما در دماغه قسمت مرکزی بدنه جاسازی شده بودند در نتیجه بطور موازی شلیک کرده و علاوه بر قدرت آتش مرگبار، نیازی به هماهنگ کننده حرکت ملخ (propeller synchronizer) نیز نداشتند.   

(توضیح: هماهنگ کننده حرکت ملخ نوعی ابزار کنترل مکانیکی است که در هنگام آتش کردن توپی که پشت ملخ ها جاسازی شده، ملخ را برای مدت کوتاهی از حرکت باز می ایستاند تا گلوله ها از لای پره های ملخ امکان عبور داشته باشند. در غیر این صورت گلوله ها به ملخ برخورد می کنند.) 

 

این هواپیما در سال 1937 توسط کمپانی لاکهید ساخته شده و توسعه آن در طول سال 1939 در خفا صورت گرفت. با بهره گیری از دو موتور 12 سیلندر آلیسون V-1710 اولین هواپیمایی بود که می توانست از سرعت 640 کیلومتر بر ساعت عبور کند.  

زمانی که جنگ دوم جهانی در اروپا آغاز شد، بریتانیا و فرانسه 667 فروند از این هواپیما به شرکت آمریکایی لاکهید سفارش دادند. لیکن با سقوط فرانسه تمامی این سفارش ها به نیروی هوایی بریتانیا تحویل شد. 

تعبیه توپ و مسلسل های این هواپیما در دماغه یک مزیت بزرگ دیگر نیز داشت: از آنجایی که سلاحهای هواپیما بطور موازی شلیک می کردند، نیاز به همگرا کردن خط آتش در یک نقطه نداشتند و در نتیجه برد بالاتری فراهم می ساختند. در اغلب موارد P-38 می توانست جنگنده دشمن را از فاصله دورتری مورد هدف قرار داده و سرنگون سازد. موفقیت این هواپما در نبردهای هوایی باعث شده بود آلمانها بدان لقب شیطان دم چنگالی بدهند. 

برد زیاد این هواپیما آنرا به سلاحی موثر در صحنه نبرد اقیانوس آرام تبدیل ساخته بود. در 18 آوریل 1943 گروهی از این جنگنده ها یکی از مشهورترین ماموریت های غافلگیری هوای را به اجرا گذاردند که در طی آن هواپیمای حامل دریادار ایزوکورو یاماموتو فرمانده اعظم نیروهای هوایی و دریایی ژاپن و سه فروند از اسکورت های آن بر فراز بوگن ویل مورد هدف قرار گرفته و سرنگون شد. مرگ این طراح بزرگ عملیات ژاپن ها ضربه بزرگی به پیکره ارتش امپراتوری ژاپن بود. تا انتهای جنگ دوم، این هواپیماها توانسته بودند بیش از 1800 فروند هواپیمای ژاپنی را سرنگون سازند. 

ده تانک زرهی برتر دنیا

ترجمه: اصغر ناصری

کانال دیسکاوری در بخش معروف Top Ten ده تانک برتر تاریخ ارتشهای زرهی دنیا را مورد بررسی قرار داده است. این فهرست را با شمارش معکوس آغاز می کنیم. برای رعایت اختصار برخی از موارد لیست حذف شده است.

10. M-4 Sherman (US)

اولین بار در سال 1942 تولید شده و دارای حداکثر سرعت 39 کیلومتر در ساعت و یک موتور 9 سیلند رادیال بود. ضخامت زره آن 62 میلیمتر و مجهز به یک توپ آتش سریع 75 میلیمتری بود.

تنها در عرض سه سال 48 هزار عدد از این تانک ها تولید شدند. از نظر آسانی تولید و تعداد تولید شده این تانک مکان اول را به خود اختصاص می دهد.

9. Merkava (Israel)

مرکاوا در سال 1977 تولید شد. حداکثر سرعت آن 55 کیلومتر در ساعت بوده و موتور توربوشارژ تله داین دیزلی دارد. ضخامت زره آن همچنان جزو اسرار باقی مانده است. اسلحه اصلی آن یک توپ 120 میلیمتری است.

زره مرکاوا تقریبا غیر قابل نفوذ است و بالاترین رتبه محافظت را دارد. اما وزن عظیم آن از قدرت تحرک و جابجایی تانک کاسته و پیچیدگی و هزینه بالای تولید آن تعداد کل تولید شده را نیز محدود ساخته است.

8. T-54/55 (USSR)

حداکثر سرعت: 48 کیلومتر در ساعت

سال تولید: 1948

تعداد کل تولید شده: 95000

ضخامت زره: 203 میلیمتر

اسلحه اصلی: توپ 100 میلیمتری D10T

این تانک از نظر سرعت و تحرک، قدرات آتش و میزان محافظت رتبه متوسطی را داراست. عامل اصلی جایگیری آن در مکان هشتم، تعداد زیاد تولید شده است که از این نظر رتبه نخست را به خود اختصاص می دهد.

7. Challenger (UK)

حداکثر سرعت: 60 کیلومتر در ساعت

سال تولید: 1982

اسلحه اصلی: توپ 120 میلیمتری خان دار

چلنجر ماشین جنگی فوق العاده اس است و توپ 120 میلیمتری خان دار آن از نظر قدرت آتش بی نظیر است. لیکن قابلیت تحرک کم و مهمتر از همه تعداد کم تولید شده آنرا در مکانی قرار نمی دهد که هراسی در دل دشمن ایجاد کند.

6. Mk IV Panzer (Germany)

حداکثر سرعت: 40 کیلومتر در ساعت

سال تولید: 1937

ضخامت زره: 52 میلیمتر

اسلحه اصلی: توپ 75 میلیمتری

پانزر در سالهای اولیه جنگ جهانی دوم هراس زیادی در دل نیروهای متفقین انداخته بود. لیکن ماشینی پیچیده و مانند همه سلاحهای آلمانی از نظر مهندسی فوق العاده بود.

3. Tiger (Germany)

تایگر آلمان نازی که در سال 1942 وارد خدمت شد از نظر قدرت آتش و استحکام زره مکان اول را دارا بود و بیشتر یک اسلحه جنگ روانی بشمار می رفت. توپ 88 میلیمتری آن بسیار هراس انگیز بود و بیشتر اسلحه های متفقین قادر به شکافتن زره آن نبودند. لیکن همانند تانک های دیگر آلمان تعداد کم تولید شده مکان مناسبی را به آن اختصاص نمی دهد.

2. M-1 Abrams (US)

حداکثر سرعت: 68 کیلومتر در ساعت

سال تولید: 1983

نیروی محرکه: موتور توربین گازی Textron AGT 1500

ضخامت زره: سری

اسلحه اصلی: توپ 120 میلیمتری M256

مدرنترین تانکی که تاکنون تولید شده یک ماشین جنگی پیچیده با قدرت آتش مرگبار است. این تانک دارای مجموعه کامل و یکپارچه ای از سیستم های الکترونیکی هدفگیری و هدایت آتش و سنسورهای دید در شب می باشد.

مقر فرمانده تانک ام وان آبرامز

1. T-34 (USSR)

این تانک اولین بار در سال 1940 تولید شد و دارای حداکثر سرعت 55 کیلومتر در ساعت بود. مجهز به موتور دیزلی 12 سیلندر چهارزمانه، با ضخامت زره 65 میلیمتر و یک توپ کالیبر 76 میلیمتری.

تی 34 در زمان خود از نظر آسانی تولید برتر از تمامی تانک های موجود بود. قدرت آتش بالای آن نیز تقریبا در صدر تانک های آن زمان قرار داشت.

منبع:

http://military.discovery.com/technology/vehicles/tanks/tanks-intro.html

داستان پیدایش و تکامل جنگنده اف 15 ایگل

تالیف: اصغر ناصری

در سالهای پایانی دهه 1960 پیدایش بمب افکن های دوربرد آمریکایی که قادر به حمل بمب های اتمی تا تمامی محدوده خاک شوروی بودند، زمامداران این حکومت کمونیستی را به فکر بکارگیری سلاحی موثر برای مقابله با این بمب افکن ها نمود. ظهور Convair B-58 Hustler بمب افکنی که می توانست با سرعت 2 ماخ و در ارتفاع 19000 متری پرواز کند، علامت خطری برای شوروی بود. اما شوک واقعی به آنها زمانی وارد شد که از برنامه نیروی هوایی آمریکا برای بکارگیری بمب افکن استراتژیک B-70 Valkyrie  باخبر شدند. والکایری بی 70 می توانست با سرعت 3300 کیلومتر در ساعت و در ارتفاع 23000 متری پرواز کند. بنابراین جنگنده های موجود شوروی قادر به رهگیری و شکار این بمب افکن نبودند. در نتیجه فرماندهی نیروهای هوایی دفاعی شوروی برای یک شکاری رهگیر با سرعتی بیش از 3000 کیلومتر در ساعت وسقف پرواز 27 کیلومتر اعلام نیاز نمود. دو شرکت میکویان گروویچ و سوخوی به این مناقصه پاسخ دادند.

Convair B-58 Hustler

B-70 Valkyrie

در نهم جولای 1967 ناظرین غربی شاهد پرواز دسته ای از سه جنگنده جدید ساخت شوروی در یک نمایشگاه هوایی بودند. سرعت و چالاکی این جنگنده ها در اوج گرفتن بی نظیر بود. ناتو نام فاکس بت را برای میگ 25، پرنده جدید بلوک متخاصم انتخاب کرد.

تا سال 1977 نسخه های مختلف این پرنده شکاری رکوردهای بی نظیری را ثبت کردند. در سال 1967 میخائیل ام کاماروف توانست با یک میگ 25 به سرعت 2,982.5 km/h کیلومتر در ساعت دست یابد. سی و یکم آگوست 1977 الکساندر فدوتوف خلبان آزمایشی معروف میکویان توانست رکورد سقف پرواز 37,650 متر را با یک میگ 25 مخصوص بجای گذارد که تاکنون محفوظ باقی مانده است.

MiG 25

چنین جنگنده قدرتمندی تهدید بزرگی برای بمب افکن های استراتژیک آمریکا محسوب می شد. تا آنزمان جنگنده شکاری اصلی نیروی هوایی آمریکا فانتوم اف 4 بود که از نظر قابلیت فاصله زیادی با میگ 25 داشت. فانتوم اف 4 در نبردهای نزدیک سلاح موثری جز توپ20 میلیمتری ولکان خود نداشت و موشک های AIM 9 سایدویندر و AIM 7 اسپارو نیز چندان قابل اعتماد به نظرنمی رسیدند. فانتوم نمی توانست قبل از تشخیص هویت هدف از طریق چشم خلبان در فواصل دور با آن درگیر شود که این نیز نقص بزرگی بشمار می رفت.

در پاسخ به این نیاز، نیروی هوایی آمریکا برنامه FX (جنگنده آزمایشی) را به اجرا گذارد که هدف آن دستیابی به یک جنگنده سبک برتری هوایی وزن با قابلیت مانور بالا بود. این جنگنده باید سرعتی بالای 2500 کیلومتر بر ساعت و نسبت نیروی پیشرانه به وزن نزدیک 1 دارا می بود. چهار شرکت هوافضای آمریکا به این مناقصه پاسخ دادند که از آن میان طرح مک دانل داگلاس موفق به کسب موافقت نهایی نیروی هوایی آمریکا شد.

اولین پرواز اف 15 ایگل (F-15A) در 9 ژانویه 1972 انجام گردید و تا کنون نسخه های متعددی از این هواپیما ساخته شده است. هم اکنون نیروی هوایی آمریکا دو نسخه از این جنگنده را در اختیار دارد: F-15C که یک جنگنده برتری هوایی است و F-15 Strike Eagle که جنگنده چند منظوره با قابلیت درگیری هوایی و حمله به اهداف زمینی است.

F-15C Eagle

به مرور بر کارشناسان نظامی معلوم شد که اف 15 ایگل یک جنگنده بسیار انعطاف پذیر و کارامد است و قابلیت استفاده به عنوان جنگنده ای همه منظوره را داراست. زمانی که خلبان یک میگ 25 با هواپیمای خود به غرب پناهنده شد، معلوم گردید که این شکاری افسانه ای فاقد بسیاری از قابلیت های یک جنگنده مدرن است. بنابراین اف 15 به صورت یک جنگنده بی رقیب درآمد و سمبل ظهور جنگنده های نسل چهارم گردید. این پیشتازی تا سال 1983 که شوروی اولین جنگنده نسل چهارم خود میگ 29 را عرضه کرد، در انحصار بلوک غرب باقی ماند.

زمانی که نیروی هوایی آمریکا تصمیم به جایگزینی موقت بمب افکن های سالخورده اف 111 با یک بمب افکن ضربتی سبک گرفت، شرکت مک دانل داگلاس نمونه ای از اف 15 به نام F-15 Strike Eagle را عرضه کرد. این جنگنده شکاری با دو خدمه و قابلیت حمل مجموعه ای از سلاحهای درگیری هوایی و بمباران اهداف زمینی تنها به عنوان یک راه حل موقت تا فرارسیدن اف 117 رادارگریز منظور شده بود، لیکن در عمل چنان موفق از آب درآمد که تولید آن ادامه یافت. این بمب افکن سبک در چند عملیات واقعی توانست پس از عبور از سد هواپیماهای جنگنده دشمن، اهداف زمینی را بمباران کرده و با موفقیت به پایگاه خود برگردد.

اف 15 با ثبت رکورد شکار و سرنگونی 104 هواپیمای دشمن بدون حتی یک مورد شکست در درگیری هوایی، موفق ترین جنگنده شکاری تاریخ بوده است. درادامه برخی عوامل این موفقیت بررسی می شود.

مشخصات کلی

اف 15 ایگل یک جنگنده تاکتیکی برای تمامی انواع آب و هوا و با قابلیت مانور بسیار بالا است. اف 15 قابلیت مانور بالای خود را از عواملی همچون نسبت نیروی نسبت نیروی پیشرانه به وزن بالا و بارگذاری کم روی بال (low wing loading) می گیرد. دو موتور پرات اند ویتنی F-100 آن می توانند تا 50000 پاوند نیروی پیشران تولید کنند در حالیکه وزن هواپیما با بار کامل حدود 45000 پاوند است. بدین ترتیب هواپیما حتی در حالت صعود قائم نیز می تواند شتاب بگیرد به طوریکه اف 15 قادر است در مدت 60 ثانیه به ارتفاع 10000 متری صعود کند. نسبت کم وزن هواپیما به مساحت بالهای آن نیز عامل دیگری است که در ترکیب با عامل فوق به جنگنده اف 15 قابلیت مانور بالا همراه با گردش سریع و تند بدون از دست دادن سرعت می دهند.

سیستم هوانوردی الکترونیکی اف 15 دارای مشخصات متعددی است که آنرا برتر از سایر جنگنده های مشابه قرار می دهد:

1- سیستم نمایش بالاسری (heads-up display): این سیستم تمامی اطلاعات مورد نیاز پرواز را که از سیستم هوانوردی مجتمع گردآوری می شود بر روی شیشه جلوی هواپیما تصویر می کند. بدین ترتیب خلبان می تواند بدون نگاه به صفحات کنترل مختلف هواپیما، اهداف هوایی و زمینی را ردیابی کرده و شکار کند.

تصویری از نمایشگر بالاسری اف 15 که یک تصویر مادون قرمز از سطح زمین را نشان داده است.

2- رادار پیشرفته

رادار نمونه های اصلی اف 15 از نوع پالس داپلر است که می تواند اهداف بالاتر یا پایین تر از سطح پرواز هواپیما را بدون اینکه اغتشاشات ناشی از ناهمواریهای زمین در کارکرد آن اختلال بوجود آورد، ردیابی کند. رادار اطلاعات بدست آمده از اهداف را به کامپیوتر مرکزی هواپیما ارسال می کند تا سلاح مناسب انتخاب و هدفگیری شود. رادار APG-63 در طول بیست سال توسعه یافته و به ابزار پیچیده و کارامدی تبدیل شده است.

مشخصات فنی

تعداد خدمه: 1 در نوع F-15C و 2 در نوع F-15E Strike Eagle

طول: 19.43 متر

فاصله دو نوک بال: 13.05 متر

ارتفاع: 5.63 متر

حداکثر سرعت: 2660 کیلومتر در ساعت

سقف پرواز: 20000 متر

برد: 5550 کیلومتر

تعداد مقرهای حمل سلاح: 11 مقر خارجی برای حمل انواع موشک های هوا به هوا، هوا به زمین و بمب های هوشمند

برترین هواپیماهای جنگنده جهان از نگاه کانال دیسکاوری

کانال علمی دیسکاوری به معرفی ده تا از برترین هواپیماهای جنگنده تاریخ هوانوردی دنیا پرداخته است. ملاک اصلی در این طبقه بندی پیشرفت تکنولوژیکی در زمان ساخت و موفقیت های نظامی آن هواپیما بوده است. در این مقاله به بررسی این فهرست جالب (بطور معکوس) می پردازیم. 

منبع اصلی: 

http://military.discovery.com/technology/vehicles/fighters/fighters.html 

مولف و مترجم: اصغر ناصری 

 

10. F/A 22 Raptor 

دهمین هواپیمای جنگنده برتر تاریخ اف 22 آمریکا بشمار می رود. جنگنده ای که در برابر امواج رادار تقریبا نامرئی است و زرادخانه قابل توجهی از دقیق ترین سلاحهای مدرن را حمل می کند. لیکن به علت هزینه های نجومی ساخت و نگهداری و عدم شرکت در نبردهای واقعی، راه درازی را تا رسیدن به رکوردهای اف 15 و اف 16 در پی دارد. به همین دلیل در این فهرست مکان دهم را به خود اختصاص داده است. 

مشخصات فنی : 

شرکت سازنده: لاکهید مارتین 

حداکثر سرعت: 2.5 ماخ 

موتور: Pratt & Whitney F-119 PW-100 با قابلیت کنترل پیشرانه 

ابرمانورپذیر و رادارگریز 

سلاح: یک توپ 20 میلیمتری، شش موشک هوا به هوای آمرام و دو موشک هوابه هوای سایدویندر

9.  Sea Harrier FA2 

 

این هواپیمای عمودپرواز با قابلیت مانور ایستا در هوا و نشست و برخاست در هر نوع زمین، قابلیت فوق العاده ای در جنگها از خود نشان داده و یکی از عوامل پیروزی انگلستان در جنگ فالکلند بر آرژانتین بوده است. لیکن به علت سرعت کم در برابر آتش زمینی آسیب پذیر است. 

مشخصات فنی:

شرکت سازنده: بریتیش آیرواسپیس 

حداکثر سرعت: 1180 کیلومتر بر ساعت 

موتور: رولزرویس پگاسوس با قابلیت کنترل پیشرانه 

سلاح: موشک های هوا به هوا و ضدکشتی 

8.  Sopwith Camel 

 

در جنگ جهانی اول این نوع هواپیما مسئول نابود ساختن 1200 جنگنده دشمن در نبردهای هوایی بود و یکی از بهترین ها در زمان خود بشمار می رفت. 

7.   Me 262 Schwalbe

 

این جنگنده جت در سالهای پایانی جنگ جهانی دوم طلیعه ظهور نسل جدیدی از جنگنده ها را اعلام نمود. جنگنده جتی که می توانست بسیار سریعتر از هواپیماهای مجهز به موتور پیستونی حرکت کرده و با قابلیت مانور برتر خود در آسمان بی رقیب باشد. با این وجود دشواری ساخت هواپیما و مشکلات متعدد در موتورهای آن باعث شد تنها به مدت کوتاهی در عرض سالهای 1344 و 1345 در نیروی هوایی آلمان عملیاتی باشد. لیکن به عنوان اولین هواپیمای جت عملیاتی نام آن همواره در خاطر خواهد ماند. 

حداکثر سرعت: 840 کیلومتر در ساعت 

6. Supermarine Spitfire 

اسپیت فایر یکی از مدرنترین جنگنده های جنگ جهانی دوم و قهرمان بلارقیب سالهای اول جنگ بود. سرعت بالا و مانورهای عالی آن برای جنگنده های آلمانی تداعی کننده شبح مرگ بود. در 17 جولای1944 یک خلبان کانادایی در شمال به نام چارلی فاکس اتومبیل  حامل فیلد مارشال رومل بزرگترین فرمانده نظامی آْلمان نازی موسوم به روباه صحرا را مورد حمله قرار د اد و او را بشدت زخمی کرد. بکارگیری مواد کمپوزیت در بدنه و بالها از نوآوری های درخشان بکار رفته در ساخت این هواپیما بود. 

حداکثر سرعت: 590 کیلومتر در ساعت 

4 & 5. MiG 15 &  F86 Sabre 

 

ظهور میگ 15 هایی که با خلبانان روسی، چینی و بعدها کره شمالی هدایت می شدند برتری بلامنازع هوایی آمریکا در جنگ کره را با تزلزل جدی مواجه ساخت. تا اینکه اف 86 های آمریکایی در آسمان ظاهر شده و تعادلی در این وضع ایجادکردند. میگ 15 به سبب سادگی ساخت و تولید انبوه تا چندسال برترین جنگنده جنگی دنیا بود. سرعت و قابلیت مانور بالا و همچنین توپ مرگبار 37 میلیمتری دماغه آن دهشت فراوانی در خدمه بمب افکنهای آمریکایی انداخته بود بطوریکه تلفات زیاد بی 29 های آمریکایی باعث شد این هواپیما از عملیات روزانه حذف شود. به علت قابلیت های قابل مقایسه این دو هواپیمای جنگی هردو مکان چهارم و پنجم را بطور مشترک اتخاذ کرده اند. 

3. F4- Phantom 

 

به مدت 13 سال این جنگنده بی رقیب بر آسمانها حکومت می کرد. نه تنها به عنوان یک شکاری عملکرد بسیار موثری داشت، بلکه بیش از وزن یک جنگنده سبک بمب حمل می کرد. تنها ظهور جنگنده های نسل چهارم مانند اف 16 و اف 15 به دوره عملیاتی آن پایان داد. این جنگنده سکوی آزمایش تکنولوژی موشک های هوا به هوای هدایت شونده بشمار می رفت. 

حداکثر سرعت: 2400 کیلومتر در ساعت. 

2. F-15 Eagle 

 

نام عقاب آسمانها برازنده این جنگنده مدرن نسل چهارم است. هیچ جنگنده دیگری در تاریخ نتوانسته است حتی به رکوردهای اف 15 نزدیک شود. سرعت زیاد، مانورپذیری فوق العاده و سیستم رادار پیشرفته آنرا در افقی غیرقابل دسترس قرار داده است. از سال 1976 که برای اولین بار در عملیات جنگی ظرهر شد، این جنگنده توانسته است بیش از 100 هواپیمای دشمن را بدون حتی یک مورد تلفات نابود سازد. نوع Strike Eagle مدرنترین بمب افکن-شکاری سبک دنیا محسوب می شود. در جنگ خلیج فارس هواپیماهای عراقی با اطلاع از وجود اف 15 در آسمان حتی از جای خود برنمی خاستند، زیرا میدانستند که اف 15 آنها را بدون هیچ زحمتی سرنگون خواهد ساخت. 

حداکثر سرعت: 2800 کیلومتر در ساعت 

1.  P-51D Mustang 

 

هنگامی که گوبلز وزیر تبلیغات آلمان نازی اولین پی 51 آمریکایی را بر فراز برلن دید گفت: آلمان شکست خورده است، تنها باید منتظر گذشت زمان بود. این جنگنده با تکنولوژی برتر و استفاده از تانکهای سوخت قابل جدا شدن می توانست به برد 3200 کیلومتر دست یابد که بسیار فراتر از هر جنگنده دیگری بود. با ظهور این هواپیما در سال 1944 به عنوان اسکورت هوایی، تلفات بمب افکن های متفقین به میزان 75 درصد کاهش یافت. رکورد پرافتخار نابودکردن 5000 هواپیمای دشمن در صحنه های نبرد اروپا در پرونده این جنگنده بی نظیر برای همیشه ثبت شده است. 

حداکثر سرعت: 580 کیلومتر در ساعت 

سیر تحول بمب افکن های استراتژیک روسیه

تالیف: اصغر ناصری 

اختصاصی وبلاگ دنیای علم و تکنولوژی

در طول سالهای جنگ جهانی دوم اتحاد جماهیر شوروی شاهد بمباران ژاپن توسط ب ٢٩ های دورپرواز آمریکا بود. استالین رهبر شوروی فرمان ساخت یک بمب افکن دوربرد برای نیروی هوایی روسیه را صادر کرد. 

آمریکا در طول سالهای جنگ جهانی دوم از اجاره دادن بمب افکن های استراتژیک خود به شوروی امتناع کرد. لیکن در سه نوبت جداگانه بمب افکن های بی ٢٩ به علت اتمام سوخت مجبور به فرود اضطراری در خاک روسیه شدند. علیرغم درخواست آمریکا برای استرداداین بمب افکن ها، شوروی آنها را ضبط کرده و استالین از توپولف دانشمند صنایع هوایی خواست این هواپیماها را شبیه سازی کند. بدین ترتیب اولین بمب افکن استراتژیک روسیه به نام توپولف Tu-4‌ متولد شد که بسیار شبیه بی ٢٩ ولی ١٤٠٠ کیلوگرم سنگین تر ودارای برد و توانایی حمل مهمات کمتر بود. این بمب افکندر سال ١٩٤٩ وارد خدمت شده و تا سال ١٩٥٢ حدود ٨٥٠  فروند از آنها ساخته شد که به عنوان هواپیمای شناسایی و سوخت رسان هوایی نیز عمل می کردند.

 

Tu-4 (Bull) 

بیشتر بمب افکن های شوروی در خلال سالهای ١٩٤٥ تا ١٩٥٤ توسط توپولف ساخته شدند. اولین بمب افکن جت شوروی توپولف تی یو ١٦ باجر Badger بود که دارای بالهای به عقب برگشته و دو موتور زیر بالها بود. این بمب افکن برای عملیات در نزدیکی خاک روسیه طراحی شده بود و با برد ٧٢٠٠ کیلومتر و قابلیت حمل بمب ٩٠٠٠ کیلوگرم یک بمب افکن متوسط بشمار می رفت. تعداد 1500 عدد از این بمب افکن ها ساخته شد. 

  

تی یو ١٦ باجر

یکی از اولین تلاش های شوروی برای ساخت یک بمب افکن دوربرد که قادر به رسیدن به خاک آمریکا باشد در سال ١٩٥٢ به طراحی و ساخت Myasishchev M-4 منجر شد. ابتدا این بمب افکن ٤٧ متری که بردی حدود ٨١٠٠ کیلومتر داشت نگرانی های فراوانی در بین مقامات غربی برانگیخت لیکن بزودی معلوم شد این هواپیما قابلیت پرواز تا خاک آمریکا و بازگشت به خاک روسیه را ندارد. تنها ٩٣ فروند از این بمب افکنها ساخته شد که بیشتر آنها به عنوان هواپیمای شناسایی و حمل و نقل بکار گرفته شدند. 

 

Bison M-4

اما یکی از موفقترین پروژه های توپولف بمب افکن تی یو ٩٥ موسوم به بی یر یا خرس بود که با استفاده از چهار موتور توربوپراپ خود می توانست ١٥٠٠٠ کیلومتر را بدون سوخت گیری بپیماید. این بمب افکن که سریعترین هواپیمای ملخی دنیا بشمار می رود  بزودی به نماد جنگ سرد تبدیل شد و باعث گردید آمریکا روی هواپیماهای شکاری دوربرد و سریع سرمایه گذاری نماید. 

  

Tu-95 Bear

نمودار زیر خط زمانی توسعه بمب افکن های روسیه شوروی در فاصله سالهای ١٩٤٦ تا ١٩٥٤ را نشان می دهد: 

 

اولین بمب افکن مافوق صوت شوروی تی یو ٢٢ بلایندر بود که در سال ١٩٦٢ وارد خدمت شد. این بمب افکن ٤١ متری می توانست با سرعت ١٥٠٠ کیلومتر در ساعت پرواز کرده و ٩٠٠٠ تن مهمات حمل کند. عراق ١٢ فروند از این بمب افکن ها را در اختیار داشت که در جنگ علیه ایران و در جنگ تانکرها بکار گرفت. دو فروند از تی یو ٢٢ های عراق در سال ١٩٨٨ در طی حمله به تانکرهای نفت کش ایرانی توسط هواپیماهای اف ١٤ و اف ٤ سرنگون شدند و یک فروند نیز توسط موشک سام ٢ بر فراز تهران مورد اصابت قرار گرفت. تی یو ٢٢ بلایندر جزو معدود بمب افکن های ساخت شوروی بود که وارد نبرد واقعی شد.

  

تی یو ٢٢ بلایندر

وضعیت امروزین نیروی هوایی استراتژیک روسیه 

نیروی هوایی استرتژیک روسیه اکنون از سه نوع بمب افکن شاخص تشکیل می شود. تی یو ٢٢بک فایر یک بمب افکن با برد متوسط و بال متغیر است که در سال ١٩٧٢ معرفی شده و از آن زمان تاکنون تحت توسعه قرار گرفته است. این بمب افکن با برد ٥٠٠٠ کیلومتر و سرعت ٢٠٠٠ کیلومتر در ساعت یکی از سریعترین هواپیماهای سنگین بشمار می رود. طولآن ٤٢ متر بوده و قادر به حمل ٢٤٠٠٠ کیلوگرم مهمات از قبیل بمب وموشک کروز است.

 

تی یو ٢٢ بک فایر 

اما یکی از قابل توجه ترین هواپیماهای نظامی دنیا بمب افکن دوربرد بین قاره ای روسیه تی یو ١٦٠ بلک جک است که با طول ٥٤ متر بزرگترین هواپیمای جنگی دنیا محسوب میشود. بلک جک بسیار شبیه راکول بی ١ آمریکاست ولی بمب افکنی از کلاس و اندازه کاملا متفاوت محسوب می شود. با قابلیت حمل ٤٠٠٠٠ کیلوگرم بمب بیشترین حجم مهمات را در میان بمب افکن های دوربرد می تواند حمل کند. علیرغم این ابعاد عظیم قادر به حرکت با سرعت بیش از ٢٢٠٠ کیلومتر در ساعت است.  در شکل زیر اندازه سه بمب افکن بک فایر، تی یو ١٦٠ بلک جک و راکول بی ١ بی با یکدیگر مقایسه شده است.