موشک بالستیک چگونه کار می کند؟

موشکها مهمات خودهدایت شونده ای هستند که در هوا یا فضای بیرون جو به سوی هدف حرکت می‌کنند. یک موشک بالستیک در یک مسیر سهمی شکل که اغلب به فضای بیرون جو امتداد می یابد، حرکت می کند.یک موشک بالستیک قاره پیما ممکن است مسافت قابل ملاحظه ای را بدور زمین بگردد.

برخلاف بمب، اژدر و راکتها، موشک هم دارای موتور است و هم هدایت شونده. اگر پرتابه ای فاقد موتور باشد، راکت نامیده می شود. یک بمب نه موتور دارد و نه قابل هدایت است. بمب های هدایت شونده بمب هوشمند نامیده می شوند. پرتابه‌های موتوردار که زیر آب حرکت می کنند اژدر نام دارند.

موشکها بر حسب برد دسته بندی می شوند:

- -        برد میدان نبرد (BRBM): کمتر از 200 کیلومتر

- -        تاکتیکی (TAC): بین 150 تا 300 کیلومتر

- -        کوتاه برد (SRBM): تا 1000 کیلومتر

- -        میدانی (TBM): بین 300 تا 3500 کیلومتر

- -        میان برد (MRBM): بین 1000 تا 3500 کیلومتر

- -        بلندبرد (LRBM): بین 3500 تا 5500 کیلومتر

- -        قاره پیما (ICBM): بیش از 5500 کیلومتر

موشک قاره پیمای مینوتمن 3 آمریکا دارای یک بوستر سه مرحله ای است. کلاهک هسته ای آن 170 کیلوتن قدرت انفجاری دارد و در بالاترین نقطه از مسیر خود، موشک به بیرون جو زمین وارد می شود. شکل زیر مراحل پرواز یک موشک از این نوع و کلاهک هسته ای آن را نشان می دهد.

منابع

https://www.space.com/19601-how-intercontinental-ballistic-missiles-work-infographic.html

سیستم دفاع هوایی THAAD

سسیستم دفاع هوایی THAAD برای نابود کردن موشک های بالستیک در فاز پایانی حرکت خود یعنی زمان ورود دوباره به جو زمین طراحی شده است. هر سیستم THAAD از پنج بخش اصلی تشکیل شده است: موشک های رهگیر، پرتاب کننده، رادار، واحد کنترل آتش و تجهیزات پشتیبان. این سیستم از ابداعات شرکت لاکهید مارتین بشمار می رود.

نحوه کار این سیستم به قرار زیراست: نخست رادار، موشک مهاجم را آشکارسازی می کند. اپراتورهای سیستم نوع تهدید را شناسایی می کنند. سپس پرتاب کننده که بر روی کامیون سوار است موشکی را شلیک می کند. این موشک رهگیر باید با استفاده از انرژی جنبشی خود و با برخورد مستقیم به هدف آن را نابود کند.

موشک های رهگیر THAAD دارای سرجنگی انفجاری نیستند و در نتیجه باید با برخورد سر به سر و مستقیم هدف را نابود کنند. در مورد موشک های هسته ای این روش ایمن تر است زیرا احتمالا موجب منفجر شدن کلاهک هسته ای نمی شود.

تهدیدات فزاینده موشکی و هسته ای کره شمالی باعث شده همسایه آن کره جنوبی این سیستم را در خاک خود مستقر کند. این امر موجب اعتراض چین شده است، زیرا استقرار یک سیستم ضدموشکی آمریکایی در همسایگی خود را یک تهدید بالقوه می انگارد.

سامانه ضدموشک THAAD

سامانه ضدموشک Terminal High Altitude Area Defence یا تاد (ThAAD) برای رهگیری موشک‌های بالستیک برد کوتاه و متوسط مانند انواع اسکاد منظور شده است. همچنین قابلیت هایی نیز در برابر موشکهای بالستیک قاره پیما دارد. این موشک توسط شرکت لاکهید مارتین طراحی و ساخته شده و در سال 2009 وارد خدمت گردیده است. تاد بخشی از یک شبکه دفاعی سه لایه است. اولین خط دفاعی سامانه AEGIS است که برای نابود کردن موشک های بالستیک در فضا ابداع شده است. تاد موشک ها را درست زمان ورود دوباره آنها به اتمسفر نابود می کند. در صورت عدم موفقیت این سامانه، لایه آخر یا موشکهای پاتریوت PAC-3 بکار می افتند.

از سال 2005 تمامی آزمایش های این موشک با موفقیت همراه بوده است. موشک تاد دارای برد 150 تا 200 کیلومتر است و می‌تواند اهدافی را در ارتفاع 150 کیلومتری زمین مورد اصابت قرار دهد.

سامانه تاد شامل پرتاب کننده (کامیون خودکششی)، موشکها، واحدهای مدیریت و فرماندهی نبرد، ارتباطات و شناسایی و رادارهای تاد است. هر کامیون 8 موشک حمل می کند و هر واحد شامل 4 عدد پرتاب کننده (کامیون خودکششی) است.

تاد از روش برخورد مسیتقیم و نابودی موشک متخاصم با انرژی جنبشی استفاده می کند. بر خلاف سایر انواع موشک های ضدموشک، تاد دارای فیوز مجاورتی نیست زیرا انفجار در نزدیکی یک موشک بالستیک سنگین ممن است آن را کاملا نابود نساخته و تنها موجب تغییر مسیر آن شود. برای این منظور تنها چند لحظه قبل از برخورد سرپوش موشک باز می شود تا یک حسگر مادون قرمز عمل رهگیری دقیق موشک متخاصم و برخورد رودررو را امکان پذیر سازد.

قبل از پرتاب، اطلاعات مربوط به هدف و نقطه برخورد محاسبه شده در موشک بارگذاری می شود. اطلاعات هدف مرتب بروز شده و به موشک ارسال می شود تا در حین پرواز مسیر خود را اصلاح نماید. پس از مصرف شدن سوخت بوستر موشک، کلاهک جنگی از آن جدا می شود. کلاهک جنگی نیز مجهز به سامانه کنترل ارتفاع و تغییر مسیر برای مانور دادن بسوی هدف است.

منابع

http://www.military-today.com/missiles/thaad.htm

http://www.lockheedmartin.com/us/products/thaad.html

http://www.military-today.com/missiles/thaad.htm