تاثیر شگفت انگیز شنا بر تقویت سلامت مغز

ورزشهای هوازی می توانند به کاهش برخی آثار ویرانگر پیری کمک کنند. اما حجم فزاینده ای از پژوهش ها بر این واقعیت دلالت دارند که شنا می تواند باعث تقویت سلامت مغز انسان شود.

چنین نشان داده شده است که شنای منظم باعث تقویت حافظه، کارکرد شناختی، سیستم ایمنی و مزاج (حالت رفتاری) انسان شود. شنا می تواند صدمات ناشی از تنش را جبران کرده و ارتباطات عصبی جدیدی در مغز ایجاد کند.

اما دانشمندان هنوز در تلاشند پرده از این راز بردارند که شنا چگونه و چرا این آثار ویژه بهبود مغز را تولید می‌کند.

تا دهه 1960 دانشمندان بر این باور  بودند که تعداد نورونها و ارتباطات سیناپتیک (ارتباط بین سیناپس سلولهای عصبی) در مغز انسان محدود بوده و این سلولهای مغزی پس از تخریب دیگر جایگزین نمی شوند. اما این ایده با کشف شواهد قوی دال بر تولد نورونهای جدید- پدیده نورو ژنسیز- در مغز انسان و سایر حیوانات بالغ مردود اعلام شد.

حالا شواهدی روشن یافت شده است که ورزشهای هوازی سهم مهمی در نوروژنسیز داشته در وارونه سازی یا بازسازی صدمات وارده بر نورونها و ارتبطات عصبی در هر دو گرو پستانداران و ماهیها نقشی کلیدی ایفا می کنند.

پژوهش ها نشان داده اند که یکی از روشهای کلیدی که در پاسخ به تمرینهای هوازی روی می دهد از طریق افزایش سطوح پروتئینی به نام عامل نوروتروپیک مشتق شده از مغز (brain-derived neurotropic factor) روی می دهد. کشسانی عصبی یا توانایی مغز در برابر تغییر، که توسط این پروتئین تشدید می شود باعث تقویت کارکرد شناختی از جمله یادگیری و حافظه می شود.

مطالعات انجام شده در افراد انسانی رابطه نیرومندی میان تراکم عامل نوروتروپیک مشتق از مغز که در مغز گردش می کند و افزایش اندازه هیپوکامپوس یافته اند. این ناحیه از مغز مسئول یادگیری و حافظه است. افزایش سطح این عامل در تشدید عملکرد شناختی و کاهش اضطراب و افسردگی نقش مهمی دارد. در طرف مقابل، کمبود عامل نوروتروپیک باعث اختلالات رفتاری در افراد می شود.

ورزشهای هوازی و در راس آن شنا باعث ارتقای ترشح پیام رسانهای شیمیایی به نام نوروترانسمیتر می شوند. یکی از اینها سروتونین است که وقتی در خون افزایش یابد، باعث کاهش افسردگی، اضطراب و بهبود مزاج انسان می‌شود.

منبع:

https://sciencex.com/news/2021-07-boosts-brain-health-scientists-dont.html