ستاره های دنباله دار

در گذشته های دور ظهور ناگهانی و غیرقابل پیش بینی این اجرام درخشان با دنباله طولانی باعث حیرت و وحشت مردمان قدیم می‌گردید. ستاره شناسان چینی سوابق گسترده ای از این اجرام آسمانی با مشخصات ویژه دم آنها و مکان آنها در فضا برای صدها سال گردآوری کرده بودند. این سالنامه های تاریخی ستاره های دنباله دار منبع ارزشمندی برای ستاره شناسان بعدی شدند.

اکنون می دانیم که ستاره های دنباله دار باقیمانده های شکل گیری سیارات در دستگاه خورشیدی ما در حدود 4.6 میلیارد سال قبل هستند. آنها بیشتر از یخ پوشیده شده با ماده آلی تیره رنگ ساخته شده و به نام گوله برفی های کثیف موسوم بودند. این اجرام می توانند اطلاعات مهمی درباره شکل گیری دستگاه خورشیدی ما بدست دهند. ممکن است آب و ترکیبات آلی سازنده عناصر حیات توسط این ستاره های دنباله دار به زمین و سایر بخش‌های دستگاه خورشیدی آورده شده باشند.

ستاره دنباله دار هالی

ستاره های دنباله دار از کجا می آیند؟

جرارد کویپر (Gerard Kuiper) در سال 1951 این نظریه را مطرح کرد که یک کمربند دیسک مانند در ورای مدار نپتون حاوی جمعیتی از ستاره های دنباله دار تیره است که در محدوده قلمرو پلوتون به دور خورشید می گردند. این اشیاء یخ زده که گاهی توسط گرانش به مدارات خاصی رانده شده و به خورشید نزدیکتر می گردند، ستاره های دنباله دار با دوره کوتاه را تشکیل می دهند. مدار آنها به دور خورشید کمتر از 200 سال بطول می انجامد و گاهی ظهور آنها قابل پیش بینی است زیرا سابقا از آسمان زمین عبور کرده اند. ستاره های دنباله داری که کمتر قابل پیش بینی هستند از منطقه ای به نام ابر اورت (Oort Cloud) می آیند که حدود 15 هزار میلیارد کیلومتر از خورشید فاصله دارند. این ستاره های دنباله دار ابر اورت حدود 30 میلیون سال طول می کشد تا مدار خود به دور خورشید را کامل کنند.

مدار ستاره دنباله دار به دور خورشید

هر ستاره دنباله دار دارای یک بخش یخزده کوچک است که هسته نام دارد و ممکن است تنها چند کیلومتر پهنا داشته باشد. هسته شامل تکه های یخ، گازهای یخزده و کمی غبار گیرافتاده درون یخ است. وقتی یک ستاره دنباله دار به خورشید نزدیک می شود، داغتر شده و یک اتمسفر به نام کوما به دور خود ایجاد می کند.  گرمای خورشید باعث تصعید یخ ها شده و کما بزرگتر می شود. کما ممکن است صدها یا هزاران کیلومتر گسترش یابد. فشار نور خورشید و ذرات پرسرعت خورشیدی (توفان خورشیدی) غبار و گاز سازنده کوما را از خورشید به دور می راند که به شکل یک دم طولانی و درخشان دیده می شود. ستاره های دنباله دار اغلب دارای دو دم هستند، یک دم از غبار و دم دیگری از گاز یونیزه شده.

بیشتر ستاره های دنباله دار در فاصله امنی از خورشید سیر می کنند. ستاره هالی از 89 میلیون کیلومتر به خورشید نزدیکتر نمی شود. لیکن برخی ستاره های دنباله دار که خورشید خراش (sungrazer) نامیده می شوند مستقیما به درون خورشید سقوط می کنند یا آنچنان به خورشید نزدیک می شوند که خرد شده و تبخیر می شوند.

منبع:

https://solarsystem.nasa.gov/asteroids-comets-and-meteors/comets/in-depth/