یک آزمایش جالب در شیمی: خمیر دندان فیل

ترجمه و گردآوری: اصغر ناصری

یک استوانه مدرج بزرگ (مثلا 500 میلی متری) برداشته و حدود 50 میلی لیتر پروکساید هیدروژن 30 درصد در آن بریزید. به اندازه یک سرنگ مایع ظرفشویی به آن اضافه کنید. استوانه مدرج را روی یک سینی بزرگ قرار دهید. یک فنجان چای خوری پودر یدید پتاسیوم به آن بیافزایید و عقب بایستید. تصویر متحرک زیر نتیجه را نشان می دهد (تا باز شدن تمامی فریم ها صبر کنید).

چه اتفاقی افتاده است؟ واکنش زیر این تجزیه شیمیایی را فرموله می کند:

2 H₂O₂(aq) O₂(aq) + 2 H₂O(aq)

در حقیقت شما با واکنش تسریع شده تجزیه پروکساید هیدروژن به اکسیژن و آب سر و کار دارید. ستونی از کف و حبابهای اکسیژن از استوانه بیرون می زند. درست مانند خمیر دندانی که از لوله بیرون بزند.

پس یدید پتاسیوم در واکنش بالا چه نقشی دارد؟ یدید پتاسیوم نقش کاتالیزور را دارد و در تجزیه شیمیایی بالا وارد نمی شود.

این آزمایش کمی خطرناک است. پروکساید هیدروژن 30 درصد می تواند سوزاننده باشد. بنابراین از عینک و دستکش استفاده کنید.

منبع:

http://antoine.frostburg.edu/chem/senese/101/redox/faq/elephants-toothpaste.shtml