خرس بیدار می شود: بازگشت قدرت نظامی روسیه

منبع:

http://nationalinterest.org/commentary/russias-military-back-9181?page=show

ترجمه و تلخیص: اصغر ناصری

یکی از ویژگی های بارز دوران ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین، تعهد وی به احیای مجدد نیروی نظامی روسیه بوده است. پوتین بخوبی دریافته است که ضعیف نمایی روسیه آن را در برابر فشارهای خارجی و از هم گسیختگی امور داخلی آسیب پذیر خواهد کرد. در نتیجه پوتین تصمیم گرفت که ا.رتش بازمانده از دوران ابرقدرت شوروی را به یک نیروی کوچکتر، ولی مدرنتر، قابل تحرک تر و پیشرفته تر از نظر فناوری و متناسب با قابلیت های قرن بیست و یکم تبدیل کند.

روسیه اکنون در حال بزرگترین بازسازی نظامی از زمان فروپاشی اتحاد شوروی است. از سرگیری گشت بمب افکن های استراتزیک روسیه در اقیانوس اطلس و آرام، اعزام نیروهای عملیاتی به دریای کارائیب، هجوم به گرجستان در سال 2008 و گسترش مانورهای سالانه مشترک با ارتش و نیروی دریایی چین همگی در خدمت احیای تصویر روسیه به عنوان یک تهدید نظامی برای غرب هستند.

از نظر بودجه نظامی نیز به ارقام قابل توجهی بر می خوریم. بودجه ساخت کشتی نظامی برای نیروی دریایی روسیه از ده درصد به حدود پنجاه درصد بودجه نیروی دریایی آمریکا برای ساخت کشتی های جدید افزایش یافته است.

اما رسیدن به این اهداف چندان ساده نیست. صنایع دفاعی روسیه دارای مشکلات ساختاری متعددی است  که اخیرا در تاخیر دوساله در تحویل 37 فروند جنگنده Su-35 به نیروی هوایی روسیه و یا شکست های متعدد  در آزمایش موشک بالستیکی پرتاب شونده از زیردریایی بولاوا خود را نشان داده اند. کنترل کیفیت ضعیف در صنایع روسیه شک هایی را در قابل اعتماد بودن محصولات دفاعی آن برانگیخته است.  تکیه بیش از حد روسیه به صادرات نفت و گاز می تواند توان اقتصادی آن را بویژه در زمانهای نوسان قیمت جهانی این محصولات کاهش دهد.

فناوری روسی علیه جنگنده‌های رادارگریز آمریکایی

گردآوری و ترجمه: اصغر ناصری

در طول سی سال گذشته فناوری رادارگریز به جنگنده‌های آمریکایی کمک کرده که برتری هوایی خود را در سراسر جهان حفظ کنند. اما اکنون شرکت‌های روسی در حال طراحی و به فروش رساندن تسلیحاتی هستند که به ادعای آنها می‌تواند پیشرفته‌ترین هواپیماهای جنگی موجود را ساقط کند.

حتی جدیدترین جنگنده‌های رادارگریز مانند F-35B Lightning II ممکن است با تهدیدات راداری و موشکی سهمگینی از سوی کشورهای رقیب آمریکا مواجه شوند.

سالون جهانی تسلیحات و تجهیزات جنگی ٢٠١٠ که در فرودگاه مشهور ژوکوفسکی[1] در حومه مسکو برگزار شد، بر حسب ظاهر یادآور نمایشگاه‌های صنایع دفاعی ایالات متحده  بود. غرفه‌هایی که درون یک آشیانه غار مانند به طور ردیفی برپا شده بودند و آن‌را به سالون نمایش تبدیل کرده بودند. مهندسین و نمایندگان فروش درباره تجهیزات خود صحبت می‌کردند. کارکنان خودکارهایی به بازدیدکنندگان هدیه می‌دانند که نام و نشان شرکت بر روی آنها کنده کاری شده بود. بازدیدکنندگان روز اول بیشتر مشتریان بالقوه از کشورهای مختلف بودند و ملیت آنها از اروپای شرقی تا کشورهای آسیایی را شامل می‌شد. اما متمایزترین غرفه متعلق به شرکت آلماز آنتی[2] یکی از پیشگامان تسلیحات هواپیمایی و بزرگترین فروشنده سلاح در کشور روسیه بود. صفحه نمایش بزرگی که از سقف نمایشگاه شرکت آویزان بود انیمیشنی را نشان می‌داد که در طی آن یک موشک ساخت شرکت آلماز بسوی هواپیمایی مانند یکF-35C Lightning II (هواپیمای عمود پرواز نیروی دریایی) می‌شتافت. پس از برخورد موشک، انفجاری نارنجی رنگ هواپیما را از نظر محو می‌ساخت.

این تصاویر تکان دهنده بود. ناظران غربی همواره به مشاهده برتری هواپیماهای جنگی آمریکایی چه در صحنه‌های جنگ واقعی و چه بر روی انیمیشن های تبلیغی عادت کرده‌اند. حکومت آمریکا حدود ١٦ سال وقت و ٣٩٦ میلیارد دلار هزینه برای تضمین بی رقیب بودن F-35 صرف کرده است و حالا روسها دارند سلاحهای دفاعی می‌سازند که می‌تواند آنها را از صحنه آسمان حذف کند؟

پشت سر یکی از مهندسین آلماز، جستجوگرهایی به نمایش گذاشته شده بودند که از رادار پیشرفته برای شکار هواپیما استفاده می‌کردند. چندتا از آنها برش خورده بودند تا ساختار داخلی آنها قابل مشاهده باشد: آرایه ای از صدها ماژول فرستنده/گیرنده T شکل و رایانه‌ای در زیر آنها که می ‌تواند حتی ناچیزترین انعکاس های راداری را ردیابی کند. این فناوری موشک را بسیار چابک و منحرف ساختن آن را بسیار دشوار می‌سازد. این سیستم موشک هدایت شونده اکنون در بسیاری از جنگنده‌های موجود روسی قابل نصب است.

سه سال از زمان برگزاری نمایشگاه تسلیحات ژوکوفسکی می‌گذرد و فروش تجهیزات ضدهوایی روسیه هم‌چنان رو به افزایش است. شرکت آلماز آنتی در جبهه پیشرو این نهضت قرار دارد و مقامات این شرکت در رسانه‌های روسی اعلام کرده‌اند که اولین کارخانجات نوین دفاعی این کشور که در بیست سال گذشته بی‌سابقه بوده، به تولید تسلیحات ضدهواپیما خواهد پرداخت.

این‌ها خبر خوبی برای خلبانان آمریکایی و متحدین آن محسوب نمی‌شوند. پنتاگون همواره در تلاش بوده به تمامی نقاط جهان با هر درجه از دفاع ضدهوایی دسترسی داشته باشد. بیشتر هواپیماهای جنگی آمریکایی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که از امواج رادار، ردیاب‌های الکترومغناطیسی و موشک‌های حرارتی بگریزند. پنتاگون این رهیافت را کاهش قابلیت مشاهده[3] می‌نامد، در سایر نقاط دنیا از واژه رادارگریز[4] برای توصیف آن استفاده می‌شود.

تراویس شارپ یکی از تحلیل‌گران مرکز امنیت نوین آمریکایی می‌گوید: ”روسیه هنوز بر این باور است که باید نقش مهمی در دنیا بازی کند. تولید و فروش تجهیزات نظامی پیشرفته روشی برای اخطار به دولتهای دیگر است که نباید با روسیه یا متحدین آن طرف شد.“

فروش این تجهیزات سود زیادی نیز برای روسیه داشته است. در یک معامله جدید ٢ میلیارد دلاری شرکت آلماز آنتی ١٥ واحد آتشبار از سیستم متحرک موشکی ضدهواپیمای  S-300PMU-2 به چین فروخت. هر واحد آتشبار دارای دو یا سه واحد رادار و چهار پرتاب کننده موشک است. رادار این سیستم می‌تواند بطور همزمان ١٠٠ هدف را ردیابی کند و هر پرتاب کننده قادر است چهار موشک پرتاب کند که با سرعت ٦ ماخ بسوی هدف می‌شتابند. به عبارتی با قیمتی معادل ٤ فروند F-22 Raptor می‌توان آتشباری 60 تایی از چنین موشکی ترتیب داد. رادار تند و تیز S-300 و موشکهای پرسرعت این سیستم از خلیج تایوان محافظت می‌کنند و چتری حفاظتی بر سر نیروهای چینی در تهاجم احتمالی آنها به تایوان پدید خواهند آورد.

ترسناک‌تر از این موشک‌ها سیستم‌های راداری هستند که بزررگترین تهدید را برای هواپیماهای رادارگریز پدید می‌آورند. مهندسین دوره پس از جنگ سرد روسیه با دیجیتالی کردن سیگنالهای رادارهای VHF دهه ١٩٧٠ روح تازه و مخوفی در کالبد این سیستم‌های راداری دمیده‌اند. افزایش توان محاسباتی باعث ارتقای قابلیت این رادارها در گردآوری اطلاعات منسجم از داده‌های در هم و برهم شده است. انعکاس‌های راداری ضعیف VHF که قبلا به عنوان نویز پس‌زمینه‌ای تفسیر می‌شدند اکنون قابل آشکارسازی و شناسایی هستند.

به اعتقاد متخصصین روسی این رادارهای VHF می‌توانند هواپیماهای رادار گریز را شناسایی کنند. به ادعای انها آمریکایی‌ها خود می‌دانند که برنامه فناوری رادارگریز آنها به شکست انجامیده است. از نظر برخی از کارشناسان آمریکایی، روسها در این زمینه اغراق می‌کنند، گرچه خود می‌دانندکه ادعای روسها چندان بی‌پشتوانه نیست.

اثر متقابل رادار و هواپیما از نوع فیزیکی است. بدنه هواپیمای رادارگریز طوری طراحی شده است که مانع رسیدن امواج رادار بسوی فرستنده‌ها می‌شود. اما رادارها طول موج یکسان ندارند. افزایش بسامد یک موج طول آنرا کاهش می‌دهد. هرچه طول موج کوتاهتر باشد انعکاس دریافتی از هدف مفصل‌تر بوده و کیفیت بالاتری دارد.

در پایان میتوان گفت که اولویت های راهبردی قدرتهای بزرگ نیز تغییر یافته است. اکنون سرمایه گذاری در هواپیماهای بی سرنشین به اولویت اصلی تبدیل شده زیرا در نبود خطر جانی برای یک خلبان واقعی، قدرت ریسک هواپیمای مهاجم بسیار افزایش می یابد.

برگرفته از:

http://www.popularmechanics.com/military/a8107/russian-made-tech-vs-americas-stealth-warplanes-13506974/

---

[1] . Zhukovsky

[2] . Almaz-Antey

[3] . Low Observable

[4] . stealth

نیروی هوایی روسیه در سال 2014

منبع: Air Force Magazine

اقدام روسیه در ضمیمه کردن شبه جزیره کریمه به خاک این کشور، ارسال انبوه نیروی نظامی به مرزهای غربی و حمایت از روس تبارهای اوکراین باعث تنش میان روسیه و کشورهای غربی شده است. ارتش روسیه در میانه یک مدرن سازی عظیم و تلاش در جایگزین ساختن سخت افزارهای قدیمی با سلاحهای مدرن است. در این راه نیروی هوایی روسیه نقش اصلی را در اعاده جایگاه این کشور در نظم جهانی ایفا می کند. رابطه روسیه و کشورهای غربی هیچگاه تا این حد پرتنش نبوده است.

آنتونوف An-22 Antei بزرگترین هواپیمای ملخی حال حاضر دنیاست. با 57 متر طول و 64.4 متر فاصله دو سربال قادر است 80 تن بار و 29 مسافر را تا فاصله 5000 کیلومتری حمل کند.

 

آنتونوف An-124 Ruslan با 69 متر طول و ظرفیت حمل بار 150 تن یکی از بزرگترین هواپیماهای ترابری استراتژیک دنیاست. این هواپیمای پهن پیکر می تواند بارهای بسیار حجیم مانند هلی کوپتر و زیردریایی های کوچک را حمل کند.

بریف A-50 یک هواپیمای هشدار و کنترل زودهنگام هوابرد (آواکس) است که برپایه هواپیمای ایلوشین 76 ساخته شده است.

نوعی هواپیمای ایلوشین 80 که توسط یک میگ 29 اسکورت می شود، برای ارتباطات امن با زیردریایی های هسته ای طراحی شده است.

این هلی کوپتر کاموف ka-31 مجهز به رادار هشدار زودهنگام برای محافظت از ناوگان دریایی رویه در برابر مهاجمین است.

هلی کوپتر کاموف Ka-52 یکی از مقاوم ترین هلی کوپترهای تهاجمی است. به جای ملخ دم برای خنثی سازی گشتاور دورانی روتور اصلی این هلی کوپتر از روتور دوگانه که در جهت عکس می گردند سود می برد. بدنه محکم و حسگرهای دوربرد آنرا به سلاح تهاجمی مهلکی تبدیل کرده است.

انواع مختلفی از هلی کوپتر میل ام آی 8 وظیفه حمل بار و نیرو را برای ارتش روسیه به عهده دارند.

میگ 31 که یک شکاری دوربرد و بلندپرواز است هنوز سلاح اصلی نیروی هوایی روسیه در مقابله با موشک های کروز تهاجمی دشمن محسوب می شود. در اینجا یک میگ 31 هواپیمای آواکس A-50 را اسکورت می کند.

جنگنده بمب افکن سوخوی 34 بطور تخصصی برای حمله به اهداف زمینی طراحی شده است.

سوخوی 35 مدرنترین جنگنده عملیاتی روسیه است و قابلیت thrust vectoring یا تغییر زاویه اگزوز به آن مانورپذیری بی نظیری داده است.

سوخوی 50 حاصل تلاش روسیه برای دستیابی به یک جنگنده رادارگریز نسل پنجمی است. تا عملیاتی شدن این هواپیما زمان زیادی باقی مانده است.

توپولف Tu-22M بک فایر با بالهای متغیر که توانایی حمل موشک های کروز ضدکشتی را دارد. در اینجا یک موشک کروز       Kh-22 را حمل کرده است.

بمب افکن استراتژیک توپولف Tu-160 معروف به قوی سفید بزرگترین هواپیمای نظامی حال حاضر دنیا با 54 متر طول است.

یاک 130 یک هواپیای ضربتی آموزشی سبک است که با همکاری ایتالیا طراحی و ساخته شده است. این هواپیما می تواند بسیاری از خصوصات جنگنده های مدرن روسیه را شبیه سازی کند و از این رو وسیله آموزشی موثری است. به عنوان یک هواپیکای ضربتی سبک نیز می تواند مورد استفاده واقع شود.