دنیای علم و تکنولوژی
اخبار و مقالات مربوط به دنیای علم و تکنولوژی ترجمه شده از منابع معتبر
دنیای علم و تکنولوژی
اخبار و مقالات مربوط به دنیای علم و تکنولوژی ترجمه شده از منابع معتبردرباره من
وبلاگ رسمی اصغر ناصری
این وبلاگ با هدف ارائه مطالب آموزشی تهیه می شود و قصد دارد به دانشنامه کوچکی از علوم و فنون تبدیل گردد.
ادامه...
هواپیماهای شگفت انگیز: اف-14 تامکت
تالیف: اصغر ناصری
مقدمه
مجموعه مقالات هواپیماهای شگفت انگیز به معرفی مهمترین هواپیماهای جنگی تاریخ نبردهای هوایی می پردازد که علاوه بر دستاوردهای تکنولوژیکی مهم نقش موثری در تغییر شرایط تاریخ جنگها داشته اند. از این مجموعه تاکنون مقالات زیر در این وبلاگ منتشر شده است:
1. هواپیماهای شگفت انگیز: SR-71 پرنده سیاه
2. هواپیماهای شگفت انگیز: P-51 Mustang
3. هواپیماهای شگفت انگیز: بمب افکن استراتژیک B-36
4. هواپیماهای شگفت انگیز: Hughes HK-1 Hercules یا غاز صنوبری
5. هواپیماهای شگفت انگیز: بمب افکن بی 17
6. هواپیماهای شگفت انگیز: میگ 15
7. هواپیماهای شگفت انگیز: بمب افکن بی 29
این مقالات با بهره گیری از منابع معتبر تالیف شده است. خواهشمند است در صورت استفاده منبع اصلی آن یعنی وبلاگ دنیای علم و تکنولوژی را ذکر فرمایید.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
هواپیماهای شگفت انگیز: اف-14 تامکت
اف 14 تامکت برای بیش از سه دهه جنگنده-رهگیر خط مقدم نیروی دریایی ایالات متحده بود. شرکت گرومن این جنگنده بال متغیر مافوق صوت را در سال 1974 برای دفاع از ناوگانهای دریایی ساخت اما در سالهای پایانی خدمت خود، این جنگنده بمباران دقیق اهداف زمینی را نیز می توانست انجام دهد. اف 14 در سال 2006 از خدمت نیروی دریایی ایالات متحده خارج شد لیکن هنوز به خدمت در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ادامه می دهد.
اف 14 نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در حال شلیک موشک فونیکس
اف 14 هم به عنوان یک جنگنده برتری هوایی و هم یک رهگیر دورپرواز طراحی شده و بویژه برای مقابله با بمب افکنهای دورپرواز و موشک های کروز شوروی تطابق یافته بود. بالهای متغیر این هواپیما بطور خودکار در حین پرواز حرکت می کرد بطوری که برای حرکت با سرعت بالا به سمت عقب و برای پرواز با سرعت پایین بویژه در حین نشست و برخاست به سمت جلو می چرخید. در کابین خلبان وظایف ناوبری، ردیابی هدف، دفاع الکترونیک و آتش بسوی هدف بین خلبان و افسر رهگیری رادار تقسیم می شد. اف 14 همچنین دارای یک رادار بزرگ AWG-9 با مودهای جستجو و ردیابی متعدد بود که می توانست 24 هدف را بطور همزمان ردیابی کرده و بسوی شش تای آنها در فاصله 97 کیلومتری شلیک کند. در مدل F-14D رادار APG-71 استفاده شد که دارای قابلیت های بالاتری بود.
اف 14 ابتدا به موتور TF-30 ساخت پرات اند ویتنی مجهز بود. عملکرد این موتور با انتقادات فراوانی همراه بوده و بیش از 28 درصد حوادث پیش آمده برای این هواپیما به موتور آن نسبت داده شده است. در برخی ارتفاعات دود ناشی از شلیک موشک باعث واماندگی کمپرسور موتورها می گردید. نسبت نیروی پیشرانه به وزن هواپیما در حداکثر وزن بلند شدن 0.56 و بسیار کمتر از 0.85 برای مدلهای اولیه اف 15 بود. موتور جنرال الکتریک F-110 که در مدلهای بعدی مورد استفاده قرار گرفت بسیاری از این مشکلات را حل کرده یا بهبود بخشید.
سلاح برتر اف 14 موشک دوربرد فونیکس AIM-54 بود که شش تای آنها در زیر بدنه اف 14 مستقر می شد. موشک فونیکس دارای رادار فعال بود و خلبان می توانست پس از شلیک آن، منطقه نبرد را ترک کند. اف 14 می‌توانست موشک هدایت راداری نیمه فعال اسپارو و موشک حرارتی سایدویندر را نیز حمل کند. در سالهای آخر خدمت، این جنگنده به قابلیت پرتاب بمبهای لیزری و هدایت شونده نیز مجهز گردید.
در طول جنگ سرد از اف 14 برای رهگیری بمب افکن های روسی در قلمرو دریایی و هوایی کشورهای عضو ناتو استفاده می شد.
تنها خریدار خارجی اف 14 ارتش شاهنشاهی ایران بود که در دهه 1970 حدود 80 فروند از این جنگنده ها را دریافت کرد. اف 14 های ایرانی در جنگ عراق علیه ایران نقش موثری بازی کردند و رادارقدرتمند AWG-9 به همراه موشک فونیکس به آنها برتری هوایی قابل توجهی در برابر هواپیماهای عراقی بخشید. در ابتدای جنگ از این هواپیما به عنوان یک آواکس کوچک برای هدایت سایر هواپیماهای جنگی از قبیل فانتوم اف 4 و اف 5 استفاده می شد. لیکن با بالاگرفتن جنگ آنها بطور مستقیم در جنگ های هوایی درگیر شدند. فردی که پژوهش مفصلی درباره تامکت های ایرانی و نقش آنها در جنگ عراق علیه ایران انجام داده تام کوپر است که آمار نسبتا مستدلی در این باره نیز گردآوری نموده است. به عقیده تام کوپر در طی هشت سال جنگ، حدود 160 فروند هواپیمای عراقی توسط اف 14 های ایران سرنگون شدند که از آن جمله می توان 58 فروند میگ 23، 33 فروند میگ 21، 23 فروند سوخوی 20 و 22، نه میگ 25، پنج توپولف تی یو 22، دو میگ 27، یک هلی کوپتر میل ام آی 24 و چند هواپیمای دیگر را نام برد. مهارت بالای خلبانان ایرانی در این پیروزی ها بسیارموثر بود. تام کوپر معتقد است تنها سه اف 14 ایرانی توسط میراژهای اف یک عراقی سرنگون شدند و سایر ادعاهای عراقی ها در این رابطه را بی اساس می داند. عملیاتی نگه داشتن هواپیمای پیچیده ای مانند اف 14 بدون کمک خارجی کار دشواری بود که توسط متخصان ایرانی در طی جنگ بخوبی صورت پذیرفت.
جنگنده رادار گریز F-22 Raptor
به کمک F-22 Raptor، نیروی هوایی آمریکا برتری بلامنازعی درنبردهای هوایی خواهد یافت. جنگنده تک سرنشینه ساخت شرکت لاکهیدمارتین، خصوصیاتی مانند رادارگریزی، سوپرکروز، چابکی فوق العاده و سنسورهای نیرومند پیرامونی را با هم ترکیب کرده تا ماشینی کشنده حاصل شود. این خصوصیات به علاوه قابلیت اعتماد بالا و نیاز به تعمیر و نگهداری کم جهشی عظیم در توانایی این جنگنده برتری هوایی نسبت به F-15 eagle ایجاد کرده است. در حقیقت انتظار نمی رود حتی در آینده نزدیک هیچ جنگنده ای قابلیت رقابت با این هواپیما را داشته باشد.
اف 22 با بالهای دلتا شکل خود از مواد مرکب سبک وزن بهره می برد. موتورهای توربوفن آن نیروی پیشرانه ای بالاتر ازهر موتور جت جنگنده دیگری ایجاد می کنند و با قابلیت چرخش نازل های خروجی یا thrust vectoring، یک هواپیمای ابرمانورپذیر ساخته اند که می تواند مانورهای محیرالعقول از خود به نمایش بگذارد. طراحی آیرودینامیک ویژه همراه با قدرت بالای موتورها قابلیت سوپرکروز به آن داده است یعنی پرواز با سرعت بالای صوت بدون اسفاده از پس سوزهایی که سوخت هواپیما را بلعیده و از برد آن می کاهند. بدین ترتیب هواپیما حرارت خروجی موتورهای خود را نیز به حداقل کاهش داده تا قابلیت شناسایی کمی در حسگرهای مادون قرمز هواپیمای دشمن داشته باشد. اف 22 بسیار رادارگریز است، یعنی اثر راداری اندکی در رادارها باقی می گذارد و تقریبا تنها به اندازه یک گلوله فولادی کوچک در رادارها ظاهر می ود. بنابراین ردیابی و هدف قرار دادن آن بسیار دشواراست. رادارگریزی باعث شده اف 22 بتواند در خصمانه ترین میدان های نبرد از خود محافظت کرده و در نبردهای هوایی قبل از مشاهده شدن توسط دشمن، هواپیمای متخاصم را از بین ببرد.
اف 22 رپتور هشت موشک هوا به هوا با خود حمل می کند: شش AIM-120 با رادارفعال و دو موشک AIM-9 با حسگر مادون قرمز. علاوه بر این قادر به حمل بمبهای هدایت شونده هوشمند است و می تواند آنها را از فاصله 10 کیلومتری برسر هدف زمینی متحرک یا ساکن پرتاب کند. رادار فازی فعال و قدرت پردازش فوق العاده دو ابرکامپیوتر آن امکان تهیه تصاویری دقیق از اهداف زمینی و ردیابی آنها را از ارتفاع بسیار بالا می دهد. اف 22 می تواند با حسگرهای قدرتمند خود نقش یک آواکس کوچک را بازی کرده و سایر هواپیماها را در صحنه نبرد هدایت کند. سقف پرواز آن 20 کیلومتر یعنی در حد هواپیماهای شناسایی فوق العاده بلندپرواز است. حداکثر سرعت آن نیز به 2500 کیلومتر بر ساعت می رسد.
نقطه ضعف اصلی این هواپیما تعداد اندک آن است: وزیر دفاع وقت آمریکا رابرت گیتس که همواره مورد انتقاد مقامات نیروی هوایی آمریکا بوده است تعداد سفارشات این هواپیمای جنگی بی نظیررا به 187 فروند کاهش داد در حالی که نیروی هوایی اعلام کرده بود حداقل به 381 فروند از این هواپیما نیاز دارد.
منبع: Air Force Magazine /August 2016
جنگنده چندمنظوره اف 35
در دهه 1990 ایالات متحده تصمیم به ساخت یک جنگنده رادارگریز، تک سرنشین، تک موتوره و چندمنظوره گرفت که توسط هر سه نیروی هوایی، دریایی و تفنگداران نیروی دریایی قابل استفاده باشد. نتیجه کار جنگنده F-35 Lightnig II بود. این هواپیما که ساخت شرکت لاکهید مارتین است، تا انتهای قرن بیستم تدارک کننده قسمت عمده نیروی هوایی مورد نیاز ایالات متحده خواهد بود و کشورهای متعددی نیز در تقاضا برای این هواپیما سهیم بوده اند.
اف 35 برای درگیری هوایی و حمله به اهداف زمینی طراحی شده است. سه مدل این هواپیما عبارتند از F-35A که از سامانه نشست و برخاست معمولی استفاده می کند، F-35B برای تفنگداران نیروی دریایی که از سامانه نشست و برخاست کوتاه استفاده می کند و قادر به پرواز عمودی نیز هست و F-35C که مانند هواپیماهای قابل استفاده بر روی ناو هواپیمابر توسط ابزار منجنیق (catapult) پرتاب می شود. هشتاد درصد قطعات این سه مدل مشترک هستند. طراحی و ساخت این هواپیما یک فرایند سخت، طولانی و بسیار مناقشه انگیز را از سر گذرانده است. سامانه حسگرهای پیشرفته این هواپیما بیش از هر هواپیمای دیگری در طول تاریخ قادر به گردآوری، ترکیب و انتشار داده است و این عمل قدرت بیمانندی در شناسایی و ردیابی اهداف زمینی و هوایی به آن می بخشد. مواد جاذب امواج رادار در پوسته این هواپیما ترکیب شده اند و بر خلاف دیگر هواپیماهای رادارگریز، بسیار با دوام هستند. مدل B برای اولین بار در 2015 قابلیت عملیاتی اولیه خود را بدست آورده است.
برنامه های پنتاگون حاکی از تداوم تولید این هواپیما تا سال 2037 هستند. قرار است این هواپیما جایگزین جنگنده های F-16، A-10، F/A-18 و AV-8B شود. در صحنه های نبرد آینده این هواپیما با همکاری F-22 Raptor عمل خواهد کرد زیرا اف 22 قابلیت برتری هوایی بیشتری دارد.
تاکنون 171 فروند از مدلهای مختلف این هواپیما ساخته شده که برخی هنوز مراحل تست و عیب یابی را می گذرانند. پروژه طراحی و تولید این هواپیما گرانترین از نوع خود در تاریخ ایالات متحده بوده است.
منبع:
AIR FORCE Magazine / July 2016
سیستم دفاع هوایی THAAD
سسیستم دفاع هوایی THAAD برای نابود کردن موشک های بالستیک در فاز پایانی حرکت خود یعنی زمان ورود دوباره به جو زمین طراحی شده است. هر سیستم THAAD از پنج بخش اصلی تشکیل شده است: موشک های رهگیر، پرتاب کننده، رادار، واحد کنترل آتش و تجهیزات پشتیبان. این سیستم از ابداعات شرکت لاکهید مارتین بشمار می رود.
نحوه کار این سیستم به قرار زیراست: نخست رادار، موشک مهاجم را آشکارسازی می کند. اپراتورهای سیستم نوع تهدید را شناسایی می کنند. سپس پرتاب کننده که بر روی کامیون سوار است موشکی را شلیک می کند. این موشک رهگیر باید با استفاده از انرژی جنبشی خود و با برخورد مستقیم به هدف آن را نابود کند.
موشک های رهگیر THAAD دارای سرجنگی انفجاری نیستند و در نتیجه باید با برخورد سر به سر و مستقیم هدف را نابود کنند. در مورد موشک های هسته ای این روش ایمن تر است زیرا احتمالا موجب منفجر شدن کلاهک هسته ای نمی شود.
تهدیدات فزاینده موشکی و هسته ای کره شمالی باعث شده همسایه آن کره جنوبی این سیستم را در خاک خود مستقر کند. این امر موجب اعتراض چین شده است، زیرا استقرار یک سیستم ضدموشکی آمریکایی در همسایگی خود را یک تهدید بالقوه می انگارد.
سامانه ضدموشک THAAD
سامانه ضدموشک Terminal High Altitude Area Defence یا تاد (ThAAD) برای رهگیری موشکهای بالستیک برد کوتاه و متوسط مانند انواع اسکاد منظور شده است. همچنین قابلیت هایی نیز در برابر موشکهای بالستیک قاره پیما دارد. این موشک توسط شرکت لاکهید مارتین طراحی و ساخته شده و در سال 2009 وارد خدمت گردیده است. تاد بخشی از یک شبکه دفاعی سه لایه است. اولین خط دفاعی سامانه AEGIS است که برای نابود کردن موشک های بالستیک در فضا ابداع شده است. تاد موشک ها را درست زمان ورود دوباره آنها به اتمسفر نابود می کند. در صورت عدم موفقیت این سامانه، لایه آخر یا موشکهای پاتریوت PAC-3 بکار می افتند.
از سال 2005 تمامی آزمایش های این موشک با موفقیت همراه بوده است. موشک تاد دارای برد 150 تا 200 کیلومتر است و می‌تواند اهدافی را در ارتفاع 150 کیلومتری زمین مورد اصابت قرار دهد.
سامانه تاد شامل پرتاب کننده (کامیون خودکششی)، موشکها، واحدهای مدیریت و فرماندهی نبرد، ارتباطات و شناسایی و رادارهای تاد است. هر کامیون 8 موشک حمل می کند و هر واحد شامل 4 عدد پرتاب کننده (کامیون خودکششی) است.
تاد از روش برخورد مسیتقیم و نابودی موشک متخاصم با انرژی جنبشی استفاده می کند. بر خلاف سایر انواع موشک های ضدموشک، تاد دارای فیوز مجاورتی نیست زیرا انفجار در نزدیکی یک موشک بالستیک سنگین ممن است آن را کاملا نابود نساخته و تنها موجب تغییر مسیر آن شود. برای این منظور تنها چند لحظه قبل از برخورد سرپوش موشک باز می شود تا یک حسگر مادون قرمز عمل رهگیری دقیق موشک متخاصم و برخورد رودررو را امکان پذیر سازد.
قبل از پرتاب، اطلاعات مربوط به هدف و نقطه برخورد محاسبه شده در موشک بارگذاری می شود. اطلاعات هدف مرتب بروز شده و به موشک ارسال می شود تا در حین پرواز مسیر خود را اصلاح نماید. پس از مصرف شدن سوخت بوستر موشک، کلاهک جنگی از آن جدا می شود. کلاهک جنگی نیز مجهز به سامانه کنترل ارتفاع و تغییر مسیر برای مانور دادن بسوی هدف است.
http://www.military-today.com/missiles/thaad.htm