تالیف: اصغر ناصری
مقدمه
مجموعه مقالات هواپیماهای شگفت انگیز به معرفی مهمترین هواپیماهای جنگی تاریخ نبردهای هوایی می پردازد که علاوه بر دستاوردهای تکنولوژیکی مهم نقش موثری در تغییر شرایط تاریخ جنگها داشته اند. از این مجموعه تاکنون مقالات زیر در این وبلاگ منتشر شده است:
1. هواپیماهای شگفت انگیز: SR-71 پرنده سیاه
2. هواپیماهای شگفت انگیز: P-51 Mustang
3. هواپیماهای شگفت انگیز: بمب افکن استراتژیک B-36
4. هواپیماهای شگفت انگیز: Hughes HK-1 Hercules یا غاز صنوبری
5. هواپیماهای شگفت انگیز: بمب افکن بی 17
6. هواپیماهای شگفت انگیز: میگ 15
این مقالات با بهره گیری از منابع معتبر تالیف شده است. خواهشمند است در صورت استفاده منبع اصلی آن یعنی وبلاگ دنیای علم و تکنولوژی را ذکر فرمایید.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
اهمیت بمب افکن های استراتژیک که قادر به نابودی تاسیسات زیربنایی در عمق خاک دشمن باشند ازدیرباز بر برنامه ریزان نظامی آشکار شده بود. در دسامبر 1939 سپاه هوایی ارتش آمریکا (که بعدها با استقلال از ارتش نام نیروی هوایی ایالات متحده را به خود گرفت) درخواستی رسمی را برای یک ابربمب افکن که قادر به حمل 9100 کیلوگرم بمب تا فاصله 4300 کیلومتری باشد صادر کرد.
در پاسخ به این استعلام شرکت های هواپیماسازی بوئینگ با مدل 345، کانسولیدیتد با مدل B-32، لاکهید با مدل XB-30 و داگلاس با مدل XB-31 وارد عرصه رقابت شدند. داگلاس و لاکهید خیلی زود ازمیدان رقابت پا پس کشیدند. اما کانسولیدیتد و بوئینگ به توسعه مدلهای خود ادامه دادند و بزودی بوئینگ باطراحی خود به نام B-29 Superfortress از رقیب خود پیشی گرفت.
بوئینگ بی29 بزودی به بزرگترین وگرانترین پروژه آمریکا در جنگ جهانی دوم بدل شد که حتی ازپروژه مانهاتان برای ساخت بمب اتمی نیز بزرگتر بود. تا پیش از آن هیچگاه این همه ایده های جدید به یکجا در یک هواپیمای جنگی گرد هم نیامده بودند. بسیاری از نوآوری های انجام شده در طراحی این هواپیما قبل از پرواز اولین مدل هیچگاه فرصت آزمایش نیافتند.
مهمترین نوآوریهای بکار رفته در این طراحی جدید را می توان بشرح زیر خلاصه کرد:
1. اتاقک تحت فشار (Pressurized cabin) که خلبانان و خدمه را قادر می ساخت بدون لباس مخصوص و ماسک اکسیژن در ارتفاعات بالا به کار خود ادامه دهند. اینکار با ورود هوای فشرده بطور مداوم به کابین های استقرار خدمه صورت می پذیرفت. در هواپیماهای فاقد اتاقک تحت فشار، خدمه باید در ارتفاعات بالا از لباس مخصوص و ماسک اکسیژن استفاده کنند.

برش بدنه بی 29 - به دو مخزن بمب در جلو و عقب بال توجه کنید.
2. سیستم کنترل آتش مرکزی که چهار برجک مسلح به تیربار دو لول براونینگ M2 دوازده میلیمتری را از راه دور کنترل میکرد. برای نشانه روی این مسلسل ها از ایستگاه های دیده بانی در دماغه، دم و پهلوهای هواپیما استفاده می شد. شکل زیر یکی از پنجره های دیده بانی پهلوی بی 29 را نشان می دهد. مسلسل چی می توانست با دستگاه کنترل از راه دور کنترل یک یا دو تا از برجک های مسلسل را در دست بگیرد و بسوی هدف شلیک کند.
3. تونل رابط میان کابین جلویی و عقبی. برای اینکه رها شدن بمب ها باعث تخلیه فشار درون کابین نشود، اتاقک های جلویی و عقبی توسط یک تونل که از درون مخزن های بمب می گذشت به یکدیگر متصل می شدند. در اتاقک عقبی محلی برای استراحت خدمه در پروازهای طولانی وجود داشت. پنج کامپیوتر آنالوگ جنرال الکتریک با محاسبه فاکتورهایی مانند سرعت باد، جاذبه ثقلی، دما و رطوبت باعث افزایش دقت شلیک ها می شد. این کامپیوترها بر توزیع کنترل آتشبارها میان مسلسل چی ها نیز نظارت می کرد.
۴. سیستم نشانه روی راداری. بمب افکن های دیگر بیشتر بر سیستم های نشانه روی چشمی تکیه داشتند اما بی 29 با استفاده از سیستم نشانه روی راداری دقت بالاتری در بمباران اهداف داشت.
بوئینگ بی ٢٩ سوپرفورترس یک بمب افکن سنگین مجهز به چهار موتور ملخی بود که در ٨ می ١٩٤٤ وارد خدمت نیروی هوایی آمریکا شد و تا جنگ کره به خدمت ادامه داد. تعداد ٣٩٧٠ فروند از این بمب افکن های سنگین تولید شدند و نقش مهمی در تعیین مسیر جنگ جهانی دوم و جنگ کره ایفا کردند.
بی ٢٩ مدرنترین هواپیمای زمان خود بشمار می رفت. برای تولید آن از چهار کارخانه بزرگ استفاده شد. بی ٢٩ می توانست تا ارتفاع ١٢٠٠٠ متری صعود کند. بدین ترتیب اکثر جنگنده های ژاپنی قادر به صعود تا ارتفاع پروازی بی ٢٩ نبودند. هم چنین می توانست با سرعت ٥٣٠ کیلومتر در ساعت به مدت طولانی پرواز کند. فقط تعداد کمی جنگنده بودند که قادر به تعقیب این بمب افکن سریع السیر می شدند. برد عملیاتی آن نیز حدود ٦٠٠٠ کیلومتر بود. این برد طولانی نیروی هوایی امریکا را قادر به بمباران دورترین نقاط خاک ژاپن می نمود.
در طی جنگ جهانی دوم بمب افکن های بی ٢٩ از پایگاه هایی در جنوب هند و جنوب چین به پرواز در می آمدند تا خاک ژاپن را بمباران کنند. سوخت و مهمات مورد نیاز برای این بمب افکن ها از فراز کوه های هیمالیا حمل می شد که عملیاتی بسیار پر خطر بود. در اواخر جنگ پایگا ه هایی در جزایر ماریانا برپا شد که اجازه می داد بی ٢٩ ها از مسافتی نزدیکتر به ژاپن به پرواز در آیند.
حمله هوایی ٩ تا ١٠ مارس ١٩٤٥ به توکیو یکی از مرگبارترین بمبارانهای هوایی در طول تاریخ بوده است. تعداد ٣٣٥ بمب افکن بی ٢٩ در این حمله شرکت داشتند و ١٧٠٠ تن بمب آتش زا بر سر این شهر ریختند. ١٤ بمب افکن در این حمله سرنگون شدند. حدود ٤٠ کیلومتر مربع از شهر توکیو در این حمله کاملا ویران شد و بیش از ١٠٠ هزار نفر از مردم در نتیجه آتش سوزی های ناشی از بمباران کشته شدند. حدود یک میلیون نفر از مردم نیز خانه های خود را از دست دادند.
مدتها قبل از بمباران شهرهای ژاپن، ایالات متحده در حال ساخت بمب اتمی بود. پروژه سری منهتن در خلال سالهای ١٩٤٣ و ١٩٤٤ به ابداع دو نوع از چنین بمبهایی انجامید: یک بمب پلوتونیومی به نام Fat Man و یک بمب اورانیومی به نام Little Boy. پس از اعلامیه ٢٦ جولای ١٩٤٥ پست دام که در آن متفقین هشدار شدیدالحنی را به ژاپن برای دست کشیدن از جنگ ارسال کردند، پرزیدنت هری ترومن دستور بمباران اتمی ژاپن را صادر کرد. در ٦ آگوست ١٩٤٥ لیتل بوی توسط یک بمب افکن B-29 بر روی هیروشیما انداخته شد. ٧٥٠٠٠ نفر از سکنه این شهر در دم کشته شده و بیش از ٥٠٠٠٠ ساختمان ویران گردید.
متفقین انتظار تسلیم سریع ژاپن را داشتند. لیکن حکومت ژاپن بسرعت پاسخی ارسال نکرد. شاید دلیل این امر این بود که به دلیل قطع تمامی ارتباطات، مقامات دولتی از فاجعهای که در هیروشیما رخ داده بود، دیر آگاه شدند. سه روز بعد، دومین بمب بر روی ناگازاکی فرو افتاد. در ١٥ آگوست ١٩٤٥ امپراطور ژاپن تسلیم کشور خود را اعلام کرد و جنگ جهانی دوم پایان یافت.
قارچ اتمی بر فراز هیروشیما
بمب افکن بی 29 تنها بمب افکن جنگ جهانی دوم بود که تا مدتها بعد نیز و حتی در عصر جت به خدمت ادامه داد. این بمب افکن نقش مهمی در جنگ کره ایفا کرد و پس از 1953 نیز در نقش شناسایی و سنجش آب و هوا خدمت کرد. شوروی با کپی سازی از روی این بمب افکن توپولف تی یو 4 اولین بمب افکن استراتژیک خود را ساخت. هم اکنون یک عدد از این بمب افکن ها موجود است که قابلیت پرواز دارد و 22 فروند نیز در نمایشگاه های مختلف دنیا آرام و قرار گرفته اند. بمب افکن بی 29 براستی نقش مهمی در تغیر سرنوشت چندین جنگ بزرگ دنیا داشته است.

سه بمب افکن ردیف آخر: بی 17، بی 29 و بی 36
برخی از سلاح های جنگی از چنان دامنه اثری برخوردارند که می توان به آنها نام عوض کننده قاعده بازی یا game changer را داد. موشک بالستیک تاکتیکی اسکندر (SS-26 Stone در نامگذاری ناتو) یکی از این سلاح های خیره کننده است که در سال 2006 در روسیه توسعه یافته و در اختیار ارتش این کشور قرار گرفته است.

موشک های بالستیک تاکتیکی علیه اهداف متحرک زمینی یا تجمع نیروها و ادوات در جبهه جنگ بکار میروند. لیکن متخصصین روسی موشک Iskander-M را بطور خاص برای از بین بردن سیستم های دفاع موشکی طراحی کردهاند.
سیستم موشک بالستیک اسکندر 9K720 به دو عدد موشک کوتاه برد مجهز شده که هرکدام می توانند به طرف هدف مجزای شلیک شوند. این سیستم قادر است اهداف متحرک را مورد حمله قرار دهد زیرا مسیر موشک در حین پرواز قابل اصلاح است. این موشک انواع مختلفی سرجنگی از قبیل سرجنگی معمولی، خوشهای، ماده منفجره مرکب سوخت-هوا، سنگرکوب و پالس الکترومغناطیسی حمل می کند. حداقل برد آن 50 کیلومتر و حداکثر برد 400 کیلومتر میباشد.
این موشک که بطور خاص برای هدف قراردادن سیستم های دفاع هوایی طراحی شده با سرعت 6 ماخ پرواز کرده و در فاز نهایی حرکت خود مانورهای زیادی انجام داده و اجسام فریب دهنده رادار پرتاب می کند. در برخی حالات می تواند به عنوان جانشین بمباران دقیق بکار رود. آماده سازی آن برای پرتاب تنها 16 دقیقه طول می کشد و موشک دوم به فاصله یک دقیقه از موشک اول قابل پرتاب است.
موشک Iskander-M دارای دقتی بین 5 تا 7 متر است و با هر دو سیستم هدایت اینرسی یا الکترواپتیکی مجهز شده است. در حین پرواز این موشک می تواند از منابع مختلفی اطلاعات تکمیلی دریافت کرده و نسبت به اصلاح مسیر خود اقدام کند. در فاز پایانی حرکت از حسگر الکترواپتیکی برای قفل بر روی هدف استفاده میکند.
طبق ادعای مقامات نظامی روسیه در برابر موشک اسکندر هیچ دفاع قابل توجهی در میان تسلیحات غربی وجود ندارد و شکار این موشک تقریبا غیرممکن است. ظاهرا در جنگ 2008 روسیه از این موشک بر علیه اهدافی در خاک گرجستان استفاده کرده و در یک مورد اصابت یکی از این موشکها باعث نابودی 28 تانک ارتش گرجستان در یک مکان شده است.

خروج گلوله از دهانه تانک که توسط یک دوربین سرعت بالا (High-Speed Camera) فیلمبرداری شده است. دوربین های سرعت بالا می توانند تا 1000 فریم در ثانیه عکسبرداری کنند. سپس فیلم تهیه شده با سرعت 24 فریم در ثانیه نمایش داده می شود تا حرکت بسیار سریع اجسام پرسرعت قابل مشاهده باشد (تا بارگذاری کامل فریم های این تصویر متحرک صبر کنید).
جنگندههای ساب گریپن سوئد بر فراز رشته کوه های پربرف. ساب گریپن جنگنده نسل چهارم سوئد و مدرنترین هواپیمای جنگی این کشور محسوب می شود. این جنگنده در سال 1997 وارد خدمت شد و خصوصیات جنگنده های نسل چهار و نیم را داراست. این هواپیما دارای یک سیستم الکترونیک هوانوردی قابل برنامه ریزی است و می تواند مطابق با ماموریت در نظر گرفته شده از نو برنامه ریزی شود. بالهای دلتا شکل و کاناردها مانورپذیری فوق العاده ای به آن داده است.

پرواز بی 52 پایین تر از عرشه یک ناو هواپیمابر. در طول سالهای جنگ سرد پیشرفت تکنولوژی موشکی شوروی، باعث شد خلبانان بی 52 های آمریکا پرواز در ارتفاعات پایین را یاد بگیرند. در این راه رادار اجتناب از عوارض زمینی کمک فراوانی به پرواز آنها در ارتفاع پایین می نماید.
تالیف: اصغر ناصری
مقدمه
مجموعه مقالات هواپیماهای شگفت انگیز به معرفی مهمترین هواپیماهای جنگی تاریخ نبردهای هوایی می پردازد که علاوه بر دستاوردهای تکنولوژیکی مهم نقش موثری در تغییر شرایط تاریخ جنگها داشته اند. از این مجموعه تاکنون مقالات زیر در این وبلاگ منتشر شده است:
1. هواپیماهای شگفت انگیز: SR-71 پرنده سیاه
2. هواپیماهای شگفت انگیز: P-51 Mustang
3. هواپیماهای شگفت انگیز: بمب افکن استراتژیک B-36
4. هواپیماهای شگفت انگیز: Hughes HK-1 Hercules یا غاز صنوبری
5. هواپیماهای شگفت انگیز: بمب افکن بی 17
این مقالات با بهره گیری از منابع معتبر تالیف شده است. خواهشمند است در صورت استفاده منبع اصلی آن یعنی وبلاگ دنیای علم و تکنولوژی را ذکر فرمایید.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
سی ام نوامبر ١٩٥٠ ساعت ٧ و ٢٠ دقیقه به وقت محلی. در طی یک یورش به پایگاه هوایی نامسی در کره شمالی، یک بمب افکن ب ٢٩ سوپرفورترس (B-29 Superfortress) مورد اصابت آتش توپ یک هواپیمای جنگی ناشناس قرار گرفت. سرعت حمله بقدری بود که شکاری F-80C که بمب افکن غول پیکر را اسکورت می کرد فرصت هیچ واکنشی نیافت. جنگنده ناشناس بسرعت به سمت شمال شرقی رود یالو در مرز کره شمای و چین تغییر مسیر داد. خلبانان آمریکایی نتوانستند هویت هواپیمای مهاجم را تشخیص دهند لیکن برآورد آنان حاکی از یک جنگنده جت با سرعتی نزدیک به سرعت صوت بود. صدمات وارده به بمب افکن ب ٢٩ ناشی از یک توپ ٣٧ میلیمتری تشخیص داده شد. این واقعه آغاز ظهور هواپیمای جنگی فوق العاده میگ ١٥ شوروی در فضای جنگ سرد بود.
تاریخچه ساخت جنگنده میگ 15
اولین هواپیمای جنگنده جت ساخت شوروی میگ 9 بود (فارگو در نام گذاری ناتو) که از مشکلاتی اساسی در زمینه موتور جت رنج می برد. موتور بکار رفته در این هواپیما یک کپی از موتور آلمانی BMW 003 بکار رفته در جنگنده Messerschmitt Me 262 زمان جنگ جهانی دوم بود. آلمان ها هرگز نتوانستند در زمان جنگ موتور جتی با نیروی پیش رانه بیشتر از 2500 پاوند بسازند.
میگ 9 موسوم به فارگو
در سال 1946 ستاره بخت و اقبال روس ها طلوع کرد. در ان زمان در بریتانیا یک دولت چپگرا بر سرکار بود و وزیر بازرگانی دولت بریتانیا سر استافورد کریپس علنا حامی شوروی بود. او ترتیبی داد تعدادی موتور جت ساخت رولز رویس از نوع Nene در اختیار هیات اعزامی از روسیه قرار گیرد. این موتور جت در شوروی مهندسی معکوس شد و تحت نام Klimov RD-45 در محصول بعدی شرکت میکویان گروویچ یعنی میگ 15 بکار رفت.
در ساخت هواپیمای میگ 15 نوآوری های متعددی بکار رفت و از آن جمله از دانش غنیمت گرفته شده از آلمانها در زمینه بالهای به عقب برگشته (swept wings) استفاده شد. هواپیماهایی که بال مستقیم دارند قادر به نزدیک شدن به سرعت صوت نیستند زیرا در سرعت نزدیک به صوت امواج شوک مهلکی بر لبه فرار بالهای آنها بوجود می آید. بالهای میگ 15 زاویه ای 35 درجه رو به عقب داشت.
وقتی اولین مدل میگ 15 در 30 دسامبر 1947 پرواز آزمایشی خود را انجام داد، عملکرد عالی آن در سرعت های بالا تحسین ناظران را برانگیخت. میگ 15 سریعترین هواپیمای جنگی ساخته شده تا آن زمان بود و میتوانست با سرعت 1075 کیلومتر بر ساعت پرواز کند. اما چیزی که آن را در موقعیتی برتر قرار می داد سرعت صعود آن بود. با سرعت صعود 50 متر بر ثانیه قدرتمندترین جنگنده ساخته شده تا آن زمان و با سقف پرواز 15500 متر می توانست بالاتر از هر هواپیمای دیگری پرواز کند.
اما یک برتری دیگر میگ 15 در تسلیحات آن بود. زمامداران شوروی برای مقابله با بمب افکن های استراتژیک بی 29 که دارای توان حمل بمب اتمی بود، طراحان میگ 15 را ملزم به استفاده از تسلیحاتی سنگین بر روی این هواپیما کرده بودند. میگ 15 یک توپ سهمگین 37 میلی متری با 40 تیر و دو توپ 23 میلیمتری حمل می کرد. با این قدرت آتش می توانست تنها با اصابت یک گلوله یک هواپیمای کوچک را منهدم کند. این توث براحتی قابل بارگیری مجدد بود. لیکن در هنگام شلیک ارتعاش زیادی تولید می کرد و سیستم نشانه روی آن نیز از نوع ژایروسکوپی بود که دقت زیادی در مقایسه با سیستم راداری F-86 آمریکا نداشت.

میگ 15

توپ های میگ 15 در وضعیت بارگیری و سرویس
با شروع جنگ کره بمب افکن های بی 29 آمریکا بیشتر اهداف استراتژیک واقع در خاک کره شمالی کمونیست را در عرض مدت کوتاهی نابود کردند. رهبر کره شمالی از استالین تقاضای کمک کرد و او در پاسخ واحدهایی از میگ 15 را به یک پایگاه هوایی در مرز چین و کره شمالی فرستاد. از این نقطه میگ های 15 که اغلب خلبانانی روسی داشتند به مصاف بمب افکن های بی 29 و سایر هواپیماهای سازمان ملل رفته و ضرباتی کاری بر آنها وارد می ساختند. جنگنده های بال مستقیم آمریکایی مانند F-80C قادر به برابری با میگ 15 های تندپرواز را نداشتند. در پاسخ نیروی هوایی آمریکا جنگنده های F-86 Sabre را به نبردگاه کره فرستاد که تقریبا هم تراز با میگ 15 لیکن از نظر تسلیحات بسیار ضعیف تر بودند. اشتباه تاریخی آمریکایی ها تکیه به مسلسل های 12 میلی متری بود که تیرهای کوچک آنها اثر قابل ملاحظه ای بر بدنه مستحکم میگ 15 نداشتند.
یک بی 29 در دوربین نشانه روی میگ 15
با این وجود مهارت بالای خلبانان آمریکایی و سیستم نشانه گیری دقیق تر F-86 باعث شد برتری هوایی از دست رفته تا حدودی دوباره به نیروهای سازمان ملل بازگردانده شود. برخلاف جنگ های بعدی، مستندسازی دقیقی از وقایع جنگ کره صورت نگرفت. شوروی تنها 40 سال بعد پذیرفت که خلبانان این کشور مستقیما علیه نیروهای سازمان ملل که خود بخشی از آن بودند وارد عمل شدند. در زمان جنگ کره برای پرهیز از بروز بحران بین المللی بین دو ابرقدرت آمریکا و شوروی، موضوع شرکت خلبانان شوروی در جنگ کره از هر دو سوی نبرد کتمان می شد.
منبع:
http://www.globalsecurity.org/military/systems/aircraft/systems/chaff.htm
ترجمه و تلخیص: اصغر ناصری - بهمن ماه 1391
چف و فلیر ساز و کارهای دفاعی در برابر آشکارسازی و حمله هواپیماها و سیستم های دفاع هوایی دشمن هستند. فلیرها گلولههایی آتشین هستند که از هواپیما پرتاب میشوند تا سیستم های هدف گیری حساس به حرارت را گمراه داده و از مسیر هواپیما دور کنند. فلیرهایی که هواپیما از خود پرتاب میکندگلولههای منیزیومی هشتند که پس از اشتعال برای مدت کوتاهی (کمتر از ١٠ ثانیه) با دمای ١٠٠٠ درجه سانتی گراد میسوزند. دمای اشتعال آنها گرمتر از دمای گازهای خروجی یک هواپیماست در نتیجه باعث جدب و انحراف موشکهای حرارتی که هواپیما را هدف گرفتهاند میشود.
هواپیمای هرکولس سی 130 تمامی فلیرهای خود را رها می کند
معمولا فلیرها در نواری که با رشتههای آلومینیومی تقویت شده پیچیده میشوند و این مجموعه داخل یک غلاف آلومینیومی به ضخامت 0.8 میلی متری قرار داده می شود. این غلاف با یک لایی نمدی و درپوش پلاستیکی بسته میشود. در بالای غلاف یک کارتریج ضربانی پیروتکنیکی قرار دارد که بطور الکترونیکی فعال شده و گازهای داغی تولید میکند که یک پیستون را به جلو رانده و باعث پرتاب ماده تشکیل دهنده فلیر و درپوش انتهایی به بیرون هواپیما میشوند.
دونوع اصلی فلیرها عبارتند از پیروتکنیک وپیروفوریک. فلیرهای پیروتکنیک نور سفید و دود بسیار قابل مشاهده تولید میکنند. اگر این فلیرها رویزمین سقوط کنند میتوانند باعث آتش سوزی شوند. فلیرهای پیروفوریک بسیار کمتر قابل مشاهده هستند. این فلیرها از تکههای ورق که بسیار سریع اکسیده شده و تولید حرارت میکنند ساخته شدهاند. این فلیرها قبل از سقوط روی زمین سرد شده و به برادههای فلزی تبدیل می شوند.
فلیرهای پیشرفته تر دارای یک سیستم پیش رانه هستند که فلیر را در مسیری مشابه مسیر حرکت یک هواپیما ولیکن به دور از آن هداست می کند. برخی موشک های حرارتی پیشرفته تر می توانند بین یک فلیر در حال سقوط ازاد و یک جسم در حال پرواز تمایز قایل شوند و بدین ترتیب در برابر فریب خوردن مصون تر هستند. فلیرهای مجهز به سیستم پیشرانه بهتر می توانند این موشک ها را فریب دهند زیرا عمل یک هواپیما را شبیه سازی می کنند.
چف
چف از رشته های کوچکی تشکیل شده که سیگنالهای راداری را منعکس کرده و وقتی در حجم زیادی از هواپیما رها می شوند، ابری درست می کنند که بطور موقت هواپیما را از دید رادار می پوشاند. دو نوع اصلی چف که در هواپیماهای نظامی استفاده میشود ورقههای آلومینیوم و رشته های شیشهای پوشیده شده از آلومینیوم هستند. امروزه بیشتر از نوع دوم استفاده میشود.
مراحل فریب موشک هدایت شونده توسط چف
هر دو نوع به شکل دوقطبی هایی به طول 7.5 تا 50 میلی متر بریده می شوند. اندازه آنها باید بقدری کوچک باشد که برای باقی ماندن به مدت کافی در هوا بقدر کافی سبک باشند. ضخامت رشته های چف معمولا حدود٢٥ هزارم میلی متر است.
مقایسه ابعاد رشته های چف با یک سکه
این رشته های چف از فیبر شیشه اندودشده با فلز روی ساخته شده اند