جنگنده بی نظیری که هرگز ساخته نشد

در سال 1991 شرکت لاکهید برنده رقابت طراحی و ساخت جنگنده تاکتیکی پیشرفته (ATF) امریکا شد و به توسعه جنگنده رادارگریز بی رقیب F-22 Raptor اهتمام نمود. تصور نیروی هوایی آمریکا این بود که لاکهید قادر خواهد بود پروژه ساخت جنگنده برتری هوایی آمریکا را بهتر مدیریت کرده و هزینه کمتری ایجاد کند. این تصور به کنار گذاردن یکی از پیشرفته ترین طرحهای هوافضای قرن یعنی جنگنده YF-23 شرکت نورتروپ انجامید.

در آن زمان، شرکت نورتروپ بخاطر هزینه‌های سرسام‌آوری که با طراحی و ساخت بمب افکن رادارگریز B-2 Spirit ببار آورده بود مورد غضب پنتاگون بود. این امر باعث شد از ابتدای شروع رقابت، مقامات نظر مساعدتری نسبت به شرکت رقیب لاکهید داشته باشند. امروزه می‌دانیم باوجود بی رقیب بودن F-22 در عرصه برتری هوایی، YF-23 نورتروپ از بسیاری جهات جنگنده برتری بوده است.

جنگنده YF-23 از موتور انقلابی YF120 جنرال الکتریک با چرخه متغیر بهره می‌برد. عملکرد این موتور در حالت سوپرکروز، یعنی حرکت طولانی مدت با سرعت مافوق صوت بدون استفاده از پس سوز، بسیار بهتر از موتور پرات اندویتنی YF-119 اف 22 بود. دنباله وی شکل YF-23 امکان مانور در زاویه حمله 60 درجه را معادل اف 22 ابرمانورپذیر فراهم می ساخت. لیکن مدیران شرکت نورتروپ توانایی های جنگنده خود را در آزمونهای نمایشی بخوبی نشان ندادند، در حالیکه اف 22 مانورهای محیرالعقول و چشمگیری را به معرض نمایش گذاشت.

اما برتری دیگر YF-23 رادارگریزی بیشتر آن نسبت به F-22  بود. طرح بدنه YF-23 بسیار پیشرفته‌تر و مانند جنگنده‌های فیلمهای علمی تخیلی بود. برد YF-23 نیز بیشتر از رقیب خود بود که در عرصه جنگهای اقیانوس آرام مزیت بسیار بزرگی محسوب می‌شود.

ارزش تبلیغات و روابط عمومی عامل اصلی در پیروزی شرکت لاکهید بر رقیب خود بود. در پایان می توان گفت نیروی هوایی آمریکا یکی از بهترین طرحهای نظامی را به علت عوامل غیرفنی کنار گذاشت، جنگنده ای که می توانست مابین نیروی هوایی آمریکا و کشورهای رقیب فاصله ای بسیار طولانی تر ایجاد کند.

منبع اصلی:

http://nationalinterest.org/blog/the-buzz/americas-f-23-stealth-fighter-vs-the-lethal-f-22-raptor-who-14461

موشک بالستیک چگونه کار می کند؟

موشکها مهمات خودهدایت شونده ای هستند که در هوا یا فضای بیرون جو به سوی هدف حرکت می‌کنند. یک موشک بالستیک در یک مسیر سهمی شکل که اغلب به فضای بیرون جو امتداد می یابد، حرکت می کند.یک موشک بالستیک قاره پیما ممکن است مسافت قابل ملاحظه ای را بدور زمین بگردد.

برخلاف بمب، اژدر و راکتها، موشک هم دارای موتور است و هم هدایت شونده. اگر پرتابه ای فاقد موتور باشد، راکت نامیده می شود. یک بمب نه موتور دارد و نه قابل هدایت است. بمب های هدایت شونده بمب هوشمند نامیده می شوند. پرتابه‌های موتوردار که زیر آب حرکت می کنند اژدر نام دارند.

موشکها بر حسب برد دسته بندی می شوند:

- -        برد میدان نبرد (BRBM): کمتر از 200 کیلومتر

- -        تاکتیکی (TAC): بین 150 تا 300 کیلومتر

- -        کوتاه برد (SRBM): تا 1000 کیلومتر

- -        میدانی (TBM): بین 300 تا 3500 کیلومتر

- -        میان برد (MRBM): بین 1000 تا 3500 کیلومتر

- -        بلندبرد (LRBM): بین 3500 تا 5500 کیلومتر

- -        قاره پیما (ICBM): بیش از 5500 کیلومتر

موشک قاره پیمای مینوتمن 3 آمریکا دارای یک بوستر سه مرحله ای است. کلاهک هسته ای آن 170 کیلوتن قدرت انفجاری دارد و در بالاترین نقطه از مسیر خود، موشک به بیرون جو زمین وارد می شود. شکل زیر مراحل پرواز یک موشک از این نوع و کلاهک هسته ای آن را نشان می دهد.

منابع

https://www.space.com/19601-how-intercontinental-ballistic-missiles-work-infographic.html

بمب هیدروژنی و تفاوت آن با بمب اتمی

بمب هیدروژنی و تفاوت آن با بمب اتمی

گردآوری و تالیف: اصغر ناصری

ششم ژوئن سالجاری کره شمالی ادعا کرد که یک بمب هیدروژنی با قدرت 120 کیلوتن را آزمایش کرده است. کارشناسان نظامی هنوز در مورد ادعای این کشور تردید دارند، زیرا آزمایش بمب هیدروژنی در سطح زمین و کنترل فرایند پیچیده همجوشی هسته‌ای بسیار دشوار است. آنها احتمال می‌دهند کره شمالی نوعی بمب اتمی تقویت شده را به مورد آزمایش گذاشته باشد. در این مقاله نگاهی به نحوه عمل بمب اتمی و بمب هیدروژنی می‌اندازیم.

شکافت هسته‌ای، همجوشی هسته‌ای

شکافت هسته‌ای (fission) به معنی شکافته شدن اتمهای رادیواکتیو به اتمهایی کوچکتر است. عناصر سنگین رادیواکتیو مانند پلوتونیوم 239 و اورانیوم 235 در طی این فرایند به اتمهای کوچکتری مانند باریم و کریپتون شکافته می‌شوند. در طی این واکنش، مقدارکمی از جرم هسته‌های اولیه ناپدید و به مقادیر عظیمی انرژی گرمایی تبدیل می‌شود.

عناصر رادیواکتیو دارای ناپایداری ذاتی بوده و بخودی خود به عناصر سبکتر تجزیه می‌شوند. بطور کلی وقتی جرم اتمی یعنی مجموع جرم پروتونها و نوترونهای تشکیل دهنده هسته یک اتم از عدد معینی بیشتر شود، نیروی هسته‌ای قوی مابین این ذرات قادر به مقاومت در برابر نیروی دافعه الکترومغناطیسی میان پروتونها نبوده و هسته‌ها بتدریج متلاشی می‌شوند. در طی این واکنش، نوترونهای پرسرعت و اشعه گاما (درات فوتون پرانرژی) آزاد می‌شوند. نوترونهای آزاد شده خود قادرند به هسته‌های دست نخورده دیگر پیوسته و ناپایداری آنها را موجب شوند. در نتیجه این هسته ها نیز شکافته شده و واکنش شکافت هسته ای بصورت زنجیره‌ای ادامه می یابد.

شکافت هسته اورانیوم

در رآکتورهای هسته‌ای سرعت شکافته شدن هسته‌ها با کندکردن سرعت نوترونها و جذب و خنثی سازی تعداد زیادی از آنها، کاهش می‌یابد. لیکن در بمب اتمی این واکنش تسریع شده و مقادیر عظیمی انرژی بطورآنی آزاد می‌شود که نتیجه آن یک انفجار اتمی است.

در همجوشی هسته‌ای (fusion) دو اتم هیدروژن با یکدیگر واکنش کرده و یک اتم هلیوم، یک نوترون آزاد و مقادیر عظیمی انرژی بوجود می‌آید. همجوشی هسته‌ای واکنشی است که در هسته خورشید و سایر ستارگان رخ داده و دمای عظیم مرکز آنها را موجب می‌شود.

همجوشی هسته ای

دو نوع اصلی بمب اتمی

برای یک انفجار اتمی، باید جرمی از یک ماده رادیواکتیو مانند پلوتونیوم 239 یا اورانیوم 235 به شکل یک جرم ابربحرانی (supercritical) فشرده شود تا واکنش شکافت هسته‌ای با سرعتی دیوانه‌وار به انجام رسد. در نوع انفجاری، مانند بمب Fat Man که ناکازاکی را در 1945 ویران کرد، انفجار خرج‌های آغازگر که در پیرامون بمب قرار دارند ماده اتمی را به سمت داخ فشرده کرده و انفجار اتمی اصلی را موجب می‌شود (شکل زیرسمت چپ).

سمت راست بمب اتمی از نوع توپی را نشان می دهد که در آن یک توده هسته‌ای به سمت مکمل ان شلیک شده و با برخود، هر دو به بالای جرم ابربحرانی فشرده می‌شوند. این نوع بمب در هیروشیما آزمایش شد.

دو نوع اصلی بمب اتمی

بمب هیدروژنی

در یک بمب هیدورژنی واکنشی از نوع همجوشی هیدروژن مانند مرکز ستارگان رخ می‌دهد. برای آغاز آن واکنش، سطوح انرژی چنان بالایی نیاز است که واکنش‌های انفجاری معمولی قادر به تولید آن نیستند و در نتیجه باید از یک انفجار اتمی اولیه برای تدارک این انرژی آغازین استفاده کرد. بدین ترتیب بمبهای هیدروژنی اساسا دو مرحله‌ای هستند. در مرحله اول یک بمب اتمی معمولی منفجر شده و مقدار زیادی انرژی به شکل اشعه ایکس تولید می‌کند. این اشعه ایکس به سمت یک بمب ثانویه هدایت می‌شود که در مرکز خود ماده لازم برای همجوشی هسته‌ای دارد. بدین ترتیب انفجار دوم به شکل همجوشی سریع هسته‌ای آغاز می‌گردد.

ساختار یک بمب هیدروژنی

منبع اصلی:

http://www.businessinsider.com/how-nuclear-weapons-work-2016-1

جنگ کره

شبه جزیره کره از ابتدای قرن بیستم تحت سلطه امپراتوری ژاپن قرار داشت. پس از جنگ جهانی دوم و شکست ژاپن، این شبه‌جزیره در طول خط 38 درجه مداری به دو بخش شمالی تحت تسلط شوروی کمونیستی و نیمه جنوبی تحت حمایت آمریکا تقسیم شد. در 25 ژوئن 1950 هفتاد و پنج هزار سرباز کره شمالی از مرزها گذشته و سئول پایتخت کره جنوبی را تصرف کردند. بدین ترتیب یکی از خونبارترین جنگهای قرن بیستم موسوم به جنگ کره آغاز گشت.

ایالات متحده آمریکا سقوط شبه جزیره کره به دست کمونیستها را آغاز تلاش آنها برای تسخیر جنوب شرق آسیا می‌دانست. از این رو هری ترومن رییس جمهور آمریکا با حمایت شورای امنیت سازمان ملل جنگی تمام عیار را بر علیه کمونیستهای شمالی آغازکرد. شوروی از همان ابتدا به فرمان استالین بطور آشکار و پنهان ازکره شمالی حمایت می کرد و خلبانهای روسی هدایت میگ 15 های این کشور را بعهده داشتند. با نزدیک شدن نیروهای متفقین به مرز چین و کره شمالی، کمونیستهای چینی نیز با چهارصدهزار سرباز وارد جنگ با نیروهای سازمان ملل شدند. به هنگام آتش بس سال 1953 بیش از 5 میلیون نفر در این جنگ کشته شدند. آمریکا به تنهایی 40 هزار سرباز در این جنگ از دست داد. پس از ترک مخاصمه، یک منطقه غیرنظامی به عرض 3 کیلومتر میان دو کره تعیین گردید. دو کشور کره شمالی وجنوبی هنوز قرارداد صلح با یکدیگر نبسته‌اند.

پس از جنگ، کره شمالی به یک حکومت کمونیستی تحت رهبری فردی خاندان کیم ایل تبدیل شد. کره جنوبی نیز به تدریج راه حکومت دموکراتیک را پیمود و اکنون با در دست داشتن 1.9 درصد اقتصاد دنیا یکی از کشورهای مهم در عرصه اقتصاد جهانی محسوب می‌شود. در جدول زیر مقایسه ای بین وضعیت فعلی دو کشور کره شمالی و جنوبی آورده شده است.

منبع: History.com

نگاهی به توانایی های نظامی کره شمالی

نگاهی به توانایی های نظامی کره شمالی

مقدمه

ایالات محده و متحدان آسیایی آن کره شمالی را به شکل یک تهدید امنیتی هولناک می بینند. کره شمالی یکی از بزرگترین ارتش های جهان را در اختیار دارد و با ترکیبی از آزمونهی موشکی و هسته ای رو به رشدش و استفاده از لحن تهاجمی خود در مناسبات با دیگر کشورها، نگرانی جهانی را برانگیخته است. قدرتهای جهانی در کاستن از سرعت توسعه نظامی و هسته ای کره شمالی توفیق چندانی بدست نیاورده اند و کیم جونگ اون رهبر این کشور برنامه هسته ای خود را به عنوان وسیله ای برای حفظ رژیم خود می داند. در حالی که کره شمالی همچنان یکی از فقیرترین کشورهای دنیاست، حدود 25 درصد درآمد ناخالص داخلی خود را صرف توسعه نظامی خود می کند.

شکل: موشکهای بالستیک کره شمالی. دوربردترین موشک کره شمالی هوآسونگ 14 نام دارد که با بردی حدود 10400 کیلومتر قادر به رسیدن به خاک آمریکا است.

قابلیتهای هسته ای و موشکی کره شمالی

تخمین زده می شود که کره شمالی بین 30 تا 60 کلاهک هسته ای در اختیار دارد. موشک جدید قاره پیمای این کشور دارای بردی حدود 10400 کیلومتر بوده و بدین ترتیب قادر است به خاک اصلی ایالات متحده برسد. هنوز معلوم نیست این موشک قاره پیمای کره شمالی آیا قادر به حمل یک کلاهک هسته ای هست و اینکه آیا در برابر حرارت ناشی از ورود مجدد به جو زمین قادر به مقاومت هست یا نه.

کره شمالی تاکنون شش آزمایش هسته ای انجام داده است. با انجام هر آزمایش، توان انفجارهای هسته ای کره شمالی افزایش یافته است. آزمایش پنجم در سپتامبر 2016 قدرتی معادل 35 کیلوتن تی ان تی داشته است که دوبرابر قدرت انفجار بمب اتمی هیروشیماست.

مطلب دیگری که اطلاع چندانی درباره آن در دست نیست، دقت موشکهای بالیستیک کره شمالی است. برخی کارشناسان بر این باورند که به علت اتکا به سیستمهای هدایت قدیمی زمان شوروی، این موشکها دقیق نیستند لیکن برخی ناظرین بیان کرده اند که کره شمالی هدایت موشک با استفاده از سیستم GPS را در دست مطالعه دارد.

قابلیتهای نظامی کره شمالی

با بیش از 1.1 میلیون نفر پرسنل نظامی ارتش کره شمالی چهارمین مقام را از نظر بزرگی در دنیا دارد. بیشترین تهدید این کشور متوجه کره جنوبی همسایه ثروتمند جنوبی آن است. کره شمالی انبارهای مهمات و سایتهای پرتاب موشک را نزدیک مرز خود با کره جنوبی متمرکز کرده و ژاپن را نیز تهدید می نماید. گزارش 2016 موسسه دفاع ملی کره جنوبی نشان می دهد که کره شمالی حدود 1000 موشک با بردهای مختلف در اختیار دارد.

مانور توپخانه کره شمالی. همانند هر دولت کمونیستی دیگر، کره شمالی علاقه فراوانی به نمایش نظامی در ابعاد جنون آمیز دارد

به عقیده کارشناسان هرگونه اقدام به حمله نظامی یا حتی تحرک تهدیدآمیز در منطقه، ممکن است کره شمالی را به استفاده از سلاحهای هسته ای خود ترغیب نماید. کره جنوبی 1.9 درصد اقتصاد جهانی را بخود اختصاص می دهد و هرگونه آسیب جدی به این کشور در اثر اقدام تلافی جویانه کره شمالی، اقتصاد دنیا را دچار بحران عمیقی خواهد کرد. بنابراین برای بازداشتن کره شمالی از توسعه برنامه هسته ای خود، گزینه‌ه‍ای متعددی در اختیار آمریکا قرار ندارد.

منبع

https://www.cfr.org/backgrounder/north-koreas-military-capabilities