داستان پیدایش جنگنده اف 16

ترجمه و تالیف: اصغر ناصری 

ریشه پیدایش و تکوین هواپیمای جنگنده /ضربتی اف 16 به سالهای جنگ ویتنام و پی بردن به نواقصی بر می خورد که در اسلوب طراحی جنگنده های آمریکایی آشکار گردید. 

پس از موفقیت جنگنده کوچک و مانورپذیر اف 86 در جنگ کره، الگوی طراحی جنگنده های آمریکایی به سوی تاکید بر سرعت و ارتفاع بالا و برد رادار معطوف شد و در این راه مانورپذیری، میدان دید خلبان و سایر ویژگی های لازم برای درگیری های نزدیک قربانی گردید. این رویکرد در جنگنده مک دانل داگلاس فانتوم اف 4 به نهایت خود رسید که جنگنده اصلی نیروی هوایی و دریایی آمریکا در نیمه پایانی جنگ ویتنام بود. 

 

اف 4 در ابتدا به عنوان یک هواپیمای رهگیر برای دفاع از ناوگان جنگی آمریکا در برابر حملات هوایی طراحی شده بود. سرعت صعود بالا به ارتفاعات زیاد، سرعت مافوق صوت و موشک های هدایت شونده توسط رادار برای ساقط کردن هواپیمای دشمن از فاصله زیاد از ویژگی های اصلی این جت جنگی بود. 

اما اف 4 در نقشی که در جنگ ویتنام برایش در نظر گرفته بودند، یعنی جنگنده برتری هوایی بسیار بد عمل کرد. در حالی که رقبای اف 4 میگ های 17 و 21 ساخت شوروی بودند که با خلبانهای بسیار ناواردتر ویتنام شمالی و چین هدایت می شدند، نسبت برتری هوایی در جنگهای نزدیک به 2:1 رسیده بود در حالی که این نسبت در جنگ کره برای خلبانهای آمریکایی 10 به 1 بود (یعنی در ازای هر 10 جنگنده کره شمالی که ساقط می شد 1 جنگنده آمریکایی هدف قرار می گرفت). با پایان گرفتن جنگ ویتنام معلوم شد که اف 4 از نواقص زیر رنج می برد: 

1. اندازه بزرگ: خلبانان اف 4 بطور مکرر در وضعیت هایی دچار می شدند که قادر به دیدن جت‌های کوچک میگ 21 در فواصل دور نبودند در حالی که خلبانان میگ آنها را می دیدند.  

2. دید ضعیف خلبان: برای به حداقل رساندن نیروی پسا در هواپیما اف 4 و تمام هواپیماهای جنگی قبل از آن دارای سرپوش کابین (کانوپی) حبابی نبودند. دید رو به پایین و دید کناری ضعیف بوده و دید عقب سری اصلا وجود نداشت.  

3. مانورپذیری: اف 4 می توانست با شتاب گرانش 7 جی دور بزند، اما بسرعت انرژی خود را از دست می داد و سرعت و ارتفاع آن کاهش می یافت.  

4. عملکرد انتقالی: توانایی اف 4 در تغییر وضعیت مانور خود (غلت زدن سریع در شتاب گرانش بالا) ضعیف بود.  

5. هزینه: تدارک و نگهداری اف 4 گران تمام می شد. 

عدم وجود توپ زیر دماغه: در مدلهای اولیه اف 4 توپ زیر دماغه وجود نداشت در نتیجه در نبردهای نزدیک خلبان بی دفاع بود.  

6. مقاومت در شرایط نبرد: مانورهای سخت باعث اتمام سریع سوخت اف 4 می شد. 

اما دلیل وجود این همه نقص در هواپیمایی که قرار بود جنگنده برتر نیروی هوایی و دریایی آمریکا باشد، این منطق بود که دوره درگیری های نزدیگ هوایی یا به اصطلاح داگ فایتینگ به پایان رسیده است.

مقایسه مدرنترین هواپیماهای جنگنده امروزی

گردآوری و تالیف: اصغر ناصری 

برچسب‌ها: بهترین هواپیمای جنگی، جنگنده، نبرد هوایی 

بهترین ملاک داوری در مورد توانایی یک جنگنده در نبرد هوایی، مطالعه سابقه نبرد یا Combat History آن هواپیما می‌باشد. در این زمینه جنگنده اق 15 ایگل با 104 پیروزی در نبردهای هوایی علیه هواپیماهای دشمن بدون یک مورد شکست کاملا بی رقیب می باشد. اما مشکل این معیار این است که بسیاری از جنگنده‌های مدرن نسل چهار و نیم روسیه همچون سوخوی 35 فلانکر هرگز در یک نبرد واقعی شرکت نکرده‌اند تا توانایی آنها به محک مقایسه گذارده شود. برای دستیابی به این داده های مهم موسسات تحقیقاتی مطالعات زیادی را با استفاده از شبیه ساز انجام داده‌اند که گرچه معرف شرایط دقیق نبرد نیست، اما اطلاعات مهمی در مورد عملکرد هواپیماها در اختیار می‌گذارد. 

موسسه ارزیابی و تحفیفات دفاعی بریتانیا (DERA) مطالعه ای را با استفاده از داده‌های موجود بر روی جنگنده های مدرن انجام داده است. غایب بزرگ این تحقیقات جنگنده نسل پنجمی اف 35 است که به علت عدم وجود داده های کافی در مطالعه نیامده است. این مطالعه با استفاده از خلبان های واقعی که بر روی شبکه ای از شبیه سازهای پرواز (JOUST) عمل می‌کردند انجام شده است. هدف انتخاب شده بهترین جنگنده موجود روسیه یعنی سوخوی 35 بوده است. جدول زیر نتایج نبردهای دو به دو میان هواپیماهای جنگی مختلف و سوخوی 35 را نشان می‌دهد: 

Aircraft	Odds vs. Su-35
Lockheed Martin/Boeing F-22 Raptor	10.1:1
Eurofighter Typhoon	4.5:1
Dassault Rafale C	1.0:1
Sukhoi Su-35 'Flanker'	1.0:1
McDonnell Douglas F-15C Eagle	0.8:1
Boeing F/A-18+	0.4:1
McDonnell Douglas F/A-18C	0.3:1
General Dynamics F-16C	0.3:1

 

مطابق این جدول در صورت نبرد میان یک جنگنده یوروفایتر با سوخوی 35، هر یوروفایتر می تواند بین 4 تا 5 سوخو را قبل از هدف قرار گرفتن نابود سازد. این مطالعه در سال 2004 انجام شده است. 

منبع: 

http://www.strategypage.com

معرفی قطب‌های علمی

یک قطب علمی سازمانی است پیشرو که خدمات یا محصولات منحصر بفردی در یک زمینه از فناوری یا کسب و کار ارائه می‌کند. چنین سازمانی از واحدهایی تشکیل شده که معمولا در یک موسسه پژوهشی (عمدتا در دانشگاه‌ها) استقرار دارند و با یک چشم‌انداز تعریف شده به سوی تحقق مجموعه مشخصی از اهداف پژوهشی حرکت می‌کنند. 

متن کامل مقاله