کشف دایناسور گوشتخوار جدید

22 اکتبر 2013

فسیل های تازه کشف شده متعلق به یک دایناسور شکارچی 4 تنی هستند که مدتها پیش از تی رکس بر زمین حکومت می کرده است.

محاسبات نشان می دهند که Siats meekerorum حداقل 30 فوت (بیش از 9 متر) طول داشته و بدین ترتیب سومین دایناسور گوشتخوار کشف شده از نظر بزرگی بوده است. اما این یک تخمین محافظه کارانه است زیرا فسیل های کشف شده متعلق به یک حیوان نوجوان بوده و گونه بزرگسال می توانسته بزرگتر باشد.

دایناسور غول پیکر در سال 2008 در یوتا کشف شد. علیرغم شباهت فیزیکی به تیراناسور، این گونه از نوع carcharodontosaur بوده و باریک اندام تر از تیراناسور تی رکس می باشد.

این کشف می تواند کل تصویر انسان از اکوسیستم گذشته را تغییر دهد. کشف مزبور نشان می دهد که دوره زمانی این گونه دایناسور 20 میلیون سال بیشتر از میزان تخمین زده شده بوده است. احتمالا بین 98 تا 80 میلیون سال پیش گونه Siats رو به انقراض رفته و تی رکس به دایناسور گوشتخوار برتر تبدیل شده است. در زمان کوتاهی که این دو گونه مقارن هم می زیسته اند احتمالا نمونه های اولیه تی رکس از مسیر این دایناسور بزرگتر خود را دور نگه می داشته اند.

اکوسیستم مکان زندگی Siats. در اینجا دایناسور عظیم الجثه در حال خوردن یک ائولامبیا است در حالی که نمونه های اولیه تی رکس را با نگاه خود دور می کند.

منبع:

http://www.wired.com/wiredscience/2013/11/new-dinosaur-siats/

پل سی پله یادگاری از روزگاران کهن

گردآوری: اصغر ناصری، دوم آذرماه 1392

ناحیه لرستان، از جنوب کرماهانشاهان شروع شده و به خوزستان ختم می‌شود. این ناحیه دارای آثار قدیمی فراوان بوده و در زمین‌های آن اشیای ارزشمند فراوانی بدست آمده است. لرستان به مناسبت قدمت زمین‌های تاریخی و تپه‌ ماهورهای زیاد نظر دانشمندان آثار باستان را به خود جلب کرده و ابن فقیه، ابن بطوطه‏، دمرگان و دیولافو مطالعاتی در این زمینه کرده‌اند.

دکتر اسمیت نویسنده کتاب نعروف پرس پولیس (Perse-Polis) و نماینده موزه فیلادلفیا در زمینهای تاریخی رومشکان لرستان حفاری هایی را به منظور گمانه زنی انجام داده است.

لرستان مسکن اقوام کاسیت بوده که پیش از مادها در این نواحی می‌زیسته‌اند و آنها نیز از اقوام آریایی بوده‌اند. اشیای بدست آمده قدمت این قوم را به ١٥٠٠ تا ٦٠٠ سال پیش از میلاد می‌رساند (١).

آثار روی خاکی لرستان عبارتنداز پلهای ساسانی، خرابه های ساسانی، تلها، تپه ها و شهرهای قدیمی. یکی از پلهای مورد توجه بجای مانده از دوران ساسانیان، پل سی پله می‌باشد.

پل سی پله (Si Pele) در غرب سر طرهان بر روی رود سیمره و در تنگ ترین بستر رود زده شده است. محل پل

امروزه به نام «سی‌پله» مشهور است و طرهان را بخاک سیمره و هلیلان مربوط می‌سازد. بنا به عقیده ولفرام کلایس از شباهت پل با پل کشکان به نظر می‌رسد که همزمان بوده باشند. لیکن چنین بر می‌آید که پایه‌های پل به دوره ساسانی متعلق باشد (٢).

این پل چهار چشمه داشته است. طاق دو چشمه آن باقی مانده و اکنون رود سیمره از آخرین چشمه غربی آن می‌گذرد، و بستر آن بعمق زیادی به همان جهت تغییر مسیر داده است. پهنای هر پایه ٥/٦ متر و طول آن ١٧ متر است. اندازه دهانه هر طاق یا چشمه ١١ متر و ارتفاع پل نیز تا بستر خشک ٢٠/١٩ متری باشد. دو پایه غربی و شرقی متکی بر کوه بوده و پایه های دیگر نیز بر سطح سنگی بستر رود کار گذاشته شده است. اندازه سنگ‌هایی که در پایه بکار رفته ٦٠*٦٠*١٠٠ سانتی متر و بعضی نیز بزرگترند. روی هر یک از این سنگها علامت مشخصی کنده شده است. ٩ ردیف هر پایه با این سنگ ها ساخته شده و طاق هر چشمه از روی ردیف نهمی با سنگ قلوه شروع می شود. روی هر یک از سنگ‌های سازنده پایه‌های پل علایمی حک شده که مربوط به حجاران آنها می باشد. این پل در گذشته مسیر اصلی و ارتباطی دزفول به پلدختر، اسلام آباد و کرمانشاه بوده است (٣و ٤).

توصیفی که هنگام مسافرت تحقیقی «سر اورل استین» از این پل شده چنین است:

پل کر و دختر : در نزدیکی سر طرهان بر روی سیمره پلی دیگر از آثار ساسانیان دیده می شود که دو طاق از آن ریخته و بقیه بجا مانده است.

پایه های اصلی با سنگهای بسیار بزرگ و بالای سنگها تراشیده وتمام پل از سنگ و گچ است و این پل معروف به «کر و دختر» و واسطه و رابط سر طرهان و هلیلان و بعبارت آخری لرستان و کرمانشاهان است. این پل از اثار ساسانیان و بسیار خوب بجا مانده، عقل انسانی مبهوت است که درآن دوران چه تشکیلات مهمی بوده است. از این پل هیچیک از جغرافی نویسان اسلامی نام نبرده‌اند. شاید علت آن بوده که در مسیر آنها نبوده است. این پل بر سر یکی از شاهراه‌های باستانی ساخته شده است. کتیبه‌ای بدست نیامده که تاریخ بنای آن روشن گردد. پل به شماره 4511 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.(٤)

پل سی پله

سی پله از نمایی دیگر


عکس از کتاب  تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان، حمید ایزدپناه

عکس از کتاب  تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان، حمید ایزدپناه

سنگ‌هایی که در پایه پل کر و دختر بکار رفته است

عکس از کتاب  تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان، حمید ایزدپناه

منابع:

١. لرستان، پیشکوه و پشتکوه و آثار تاریخی آن‏، دکتر بهمن کریمی، مجله بررسی های تاریخی

٢. کتاب  تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان، حمید ایزدپناه

٣. آثار باستانی و تاریخی استان لرستان، حمید ایزدپناه، انتشارات آگاه، چاپ دوم، ١٣٦٣

٤. بناهای عام المنفعه، از مجموعه دایره المعارف بناهای تاریخی ایران در دوره اسلامی، مریم ملازاده کاظم محمدی

هیدروکربن ها

خلاصه ای از مقاله:

How Oil Refining Works,
by Craig Freudenrich, Ph.D.

http://science.howstuffworks.com/environmental/energy/oil-refining.htm/printable

ترجمه: اصغر ناصری

نفت خام (crude oil) واژه ای است که برای توصیف نفت فرآوری نشده بکار می رود، یعنی ماده ای که از دل زمین بیرون می زند. معادل دیگر آن پترولیوم (petroleum) است. نفت خام یک سوخت فسیلی است که بطور طبیعی از تلاشی گیاهان و حیوااتی که میلیونها سال پیش در دریاهای ماقبل تاریخ می زیسته اند، بدست آمده است. بیشتر مکانهایی که نفت خام در آنجا یافت می شود در گذشته بستر دریا بوده اند. نفت خام که از مکانهای مختلف بدست می آید دارای رنگهای متنوعی از شفاف تا به سیاهی قیر و گرانروی (ویسکوزیته) متفاوت از روانی آب تا سختی سنگ است.

نفت خام ماده اولیه بسیاری از هیدروکربن هاست. هیدروکربن ها مولکولهایی هستند که از دوعنصر اصلی هیدروژن و کربن در آرایش هایی از زنجیره‌های مستقیم تا زنجیرهای شاخه دار و انواع حلقوی تشکیل شده اند.

دو خاصیت اصلی هیدروکربن ها باعث شده است کاربردهای زیادی در زندگی روزمره انسان پیدا کنند:

• هیدروکربنها محتوی مقدار زیادی انرژی هستند. بیشتر مواد استخراج شده از نفت مانند بنزین، سوخت دیزل، موم پارافین و غیره از این انرژی سود می برند.
• هیدروکربنها می توانند اشکال بسیار متنوعی به خود بگیرند. کوچکترین هیدروکربن متان (CH₄) است که گازی سبکتر از هواست. زنجیرهای طولانی تر با بیشتر از 5 اتم کربن حالت مایع دارند. زنجیرهای بسیار طولانی جامداتی مانند موم یا قیر هستند. با ایجاد پیوندهای عرضی بین زنجیره ها به روش شیمیایی می توان هرچیز از لاستیک گرفته تا نایلون را ساخت. زنجیرهای هیدروکربن بسیار انعطاف پذیرند.

رده‌های اصلی هیدروکربنهای نفت خام عبارتند از:

• پارافین ها: با فرمول عمومی C_nH_2n+2 که در آن n یک عدد طبیعی بین 1 تا 20 است. این مولکولها دارای زنجیرهای مستقیم یا شاخه دار بوده و در دمای اتاق بسته به وزن مولکولی خود حالت گاز یا مایع دارند. مانند متان، اتان، پروپان، بوتان، ایزوبوتان، پنتان، هگزان.

• آروماتیک ها با فرمول عمومی C₆H₅-Y  : که Y یک مولکول طولانی تر و مستقیم است که به حلقه های بنزن (benzene) وصل می شود. ساختارهایی حلقوی با یک یا چند حلقه هستند. هر حلقه شامل شش اتم کربن با پیوندهای متناوب یک گانه و دوگانه بین کربن هاست. مثال: بنزن و نفتالین.

• ناپتن ها یا سیکلوآلکان ها با فرمول عمومی C_nH_2n: n در این جا عددی طبیعی بین 1 تا 20 است. ساختارهای حلقوی با یک یا چند حلقه. بین اتمهای کربن حلقه ها تنها پیوندهای یک گانه وجود دارد. در دمای اتاق معمولا به صورت مایع هستند. مثال: سیکلوهگزان، متیل سیکلوپنتان.

• آلکان ها با فرمول عمومی C_nH_2n: n در این جا عددی طبیعی بین 1 تا 20 است. مولکولهای خطی یا شاخه دار شامل یک پیوند دوگانه کربن – کربن که می تواند در دمای اتاق مایع یا گاز باشد. مانند اتیلن، بوتن، ایزوبوتن
• آلکین ها با فرمول عمومی C_nH_2n-2 که در آن n یک عدد طبیعی بین 1 تا 20 است. مولکولهای زنجیره ای خطی یا شاخه دار که حاوی دو پیوند دوگانه کربن-کربن است و در دمای اتاق می توانند گاز یا مایع باشند. مثال استیلن و بوتادی ین.

ریشه کلمه تکنولوژی

تالیف: اصغر ناصری

تکنولوژی (technology) به معنای بکاربردن دانش علمی برای مقاصد عملی بویژه در صنعت است. این واژه را می توان به عنوان شاخه ای از دانش بشری که به مهندسی یا علوم کاربردی می پردازد نیز معنی کرد.

واژه تکنولوژی اولین بار در سال 1859 در ادبیات علمی وارد شده است. ریشه شناسی آن ما را به دوران یونان باستان میرساند:

tekhne (هنر، پیشه) + logia (مطالعه، شناخت) -- > tekhnilogia (پرداختن نظام مند به موضوعی)

در زبان فارسی این واژه به فناوری ترجمه می شود که معادل دقیق تر آن فن شناسی است. لیکن هیچکدام معنای دقیق تکنولوژی را نمی رسانند زیرا فناوری یا فن شناسی معنای کاربرد عملی را بخوبی نشان نمی دهد.

منبع:

Online Etymology Dictionary

هدف قرار دادن یک قایق تندرو با بمب هوشمند

هدف قرار دادن قایق های تندرو چه برای رزمناوها و چه بمب افکن ها کار دشواری است. یافتن و ردیابی هدفی به کوچکی قایق تندرو نیاز به ابزارهای خاص دارد. اما ترکیب غلاف اسنایپر (Sniper Pod) بمب افکن B-1B و یک بمب هوشمند GBU-10 می‌تواند از عهده این کار برآید.

در تمرینی در خلیج مکزیک، یک بمب افکن بی 1 بی توانست با پرتاب بمب هدایت شونده لیزری GBU-10 Paveway II قایق تندرو کنترل شده از راه دور را منهدم سازد.

ساخت اولین موشک بالیستیک هدایت شونده ضدکشتی توسط چین که می تواند واحدهای شناور بزرگ آمریکایی را تهدید کند، باعث شده آمریکا به دنبال راه حلهایی برای استفاده کمتر از رزمناوها در مناطق بحرانی دنیا مانند خلیج تایوان باشد.

منبع:

http://breakingdefense.com/2013/09/b-1b-bomber-exterminates-small-moving-boat-tests-larger-anti-ship-missile