آیا دیوار بزرگ چین از فضا دیده می شود؟

ترجمه و تالیف: اصغر ناصری، خرداد 1383

ماه اکتبر سال 2003 یانگ لی وی، اولین فضانورد چینی 21 ساعت را در فضا گذراند. این یک دستاورد افتخارآمیز برای ملت چین بود. اما یک مورد نا امید کننده نیز در آن وجود داشت: لی وی به اطلاع مردم خود رساند که او بزرگترین نماد ملی کشور،‌ یعنی دیوار بزرگ چین را از مدار زمین ندیده است.

“زمین از فضا بسیار زیبا بنظر می رسید،‌ اما من دیوار بزرگمان را ندیدم”،‌ این جملاتی بود که لی وی پس از بازگشت خود از مدار زمین به روزنامه نگاران گفت.

چین بمدت چند دهه از این ایده مفتخر بود که دیوار بزرگ، تنها شیء ساخته دست انسان است که برای فضانوردان از فضا قابل مشاهده می باشد. پس از یافته های نا امید کننده یانگ لی وی،‌ پیشنهاد شده بود که دیوار در شب چراغانی شود، بطوریکه بتواند در آینده از فضا دیده شود. برخی نیز درخواست کرده بودند که کتابهای درسی مدارس بازبینی شده و یافته های لی وی در آنها اعمال گردد.

لیکن چنین پیشنهاداتی چندان ضروری نیستند،‌ زیرا بر طبق گفته های فضانورد آمریکایی یوجین سرنان که در طی بازدیدی از سنگاپور برای خبرنگاران سخن می گفت، در مدار زمین‌ در ارتفاع 160 تا 320 کیلومتری دیوار بزرگ چین با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است.

در هنگام مسافرت لی وی در مدار زمین، شرایط جوی و یا نوری برای او مناسب نبود. اگر نور خورشید با زاویه کم به دیوار بتابد،‌ سایه دیوار چین قابل مشاهده خواهد بود.

اما آنچه برای چشم انسان قابل مشاهده نیست،‌ برای ماهواره ها کاملاً دیدنی است. دوربین با قدرت تفکیک بالای ماهواره پروبا این تصویر را از ارتفاع 600 کیلومتری زمین،‌ از دیوار چین تهیه کرده است. دوربین این ماهواره سیاه و سفید بوده و مجهز به یک تلسکوپ کوچک است. بنابراین قدرت تفکیک بسیار بالاتری از چشم انسانی فراهم می سازد.

بنابراین،‌ درحالیکه دوربین پروبا اشیاء ساخته دست انسان با پنج متر مربع سطح را تفکیک می کند، چشم غیر مسلح انسان در مدار پایین کره زمین تنها می تواند اشیاء مصنوعی بزرگی چون چون مرز بین انواع گوناگون گیاهان کاشته شده در مزارع یا شکل مشبکی که توسط خیابانهای شهری ساخته می شود را تشخیص دهد. برای دیدن جاده های مجزا یا ساختمانهای بزرگ فضانوردان نیاز به لنزهای زوم کننده دارند.

پروبا ماهواره کوچکی است که توسط آژانس فضایی اروپا در اکتبر 2001 به فضا پرتاب شده است. این ماهواره که در مدار 600 کیلومتری زمین می گردد در ابتدا برای یک ماموریت یکساله طراحی شده بود،‌ اما اکنون عمر کاری آن تمدید شده است. مهمترین ابزار آن دوربین با قدرت تفکیک بالا یا HRC است که می تواند از یک منطقه به مساحت 25 کیلومتر مربع تصویری با قدرت تفکیک 5 متر تهیه کند. پروبا می تواند از یک نقطه بر روی سطح زمین تصاویری از زوایای متفاوت و با ترکیب لنزهای مختلف نوری و مادون قرمز تهیه کند.

منبع:

Observing the Earth

http://www.esa.int/esaSA/SEMTTHGHZTD_earth_2.html

توجه: این مقاله در سال 1383 ترجمه و تدوین شده و منبع فوق در حال حاضر بر روی وب سایت آژانس فضایی اروپا موجود نیست.