هواپیماهای شگفت انگیز: SR-71 پرنده سیاه

ترجمه و تالیف: اصغر ناصری 

  

برای مدت 24 سال از 1966 تا 1980 سیاست دفاعی آمریکا بر پایه اطلاعاتی شکل می گرفت که هواپیمای شناسایی SR-71 یا پرنده سیاه از قلمرو کشورهای بلوک شرق گردآوری می کرد. سیستم عکسبرداری و سنسورهای الکترونیکی پیشرفته آن امکان می داد بدون ورود به خاک دشمن از مناطق نظامی آن عکس تهیه نماید. 

طراح این هواپیمای خارق العاده کسی نبود جز کلارنس جانسون نابغه معروف شرکت لاکهید مارتین و موسس بخش تحقیقاتی اسکانکس ورک در این شرکت. اودر سابقه کاری خود طراحی هواپیمای بلندپرواز شناسایی U-2 را داشت، هواپیمایی که خیلی زود در معرض موشک های زمین به هوای روسها قرار گرفت. اولین نمونه هواپیمای شناسایی جدید با نام A-12 در سال 1962 پرواز کرد و اولین هواپیمایی بود که توانست از مرز سرعت 3 ماخ بگذرد. 

این هواپیما هنوز یک شگفتی فناوری محسوب می شود. تقریبا هر قسمتی از این هواپیما در نوع خود یک نوآوری است. برای ایستادگی در برابر حرارتی که درنتیجه اصطکاک با هوای طبقات بالایی جو به هنگام حرکت با سرعت بالای 3 ماخ پدید می آید، پرنده سیاه نیاز به گروهی از مواد خاص مانند سوخت، آب بندها، روانکارها و سیم کشی هایی داشت که بتوانند در دماهای بالا کارکرد خود را حفظ کنند. نود و سه درصد بدنه این هوایما از آلیاژ تیتانیوم ساخته شده است که به این هواپیما امکان می دهد در دماهایی بین 230 درجه سانتی گراد در قسمت میانی بدنه تا بیش از 500 درجه سانتی گراد در ناحیه نزدیک به خروجی اگزوز موتور فعالیت کند. شیشه کابین خلبان از نوع مخصوصی است که دماهای بین 20 تا 330 درجه سانتی گراد را تحمل می کند. 

دو موتور توربوجت پرات اند ویتنی J58 این هواپیما هرکدام تا 35000 پاوند نیروی رانشی تولید می کنند. این موتورها در اتاقک هایی ذدر دو بال جاسازی شده اند که قطر هریک بیشتر از قطر بدنه هواپیماست. تقریبا هر بخش از این نیروگاه پیچیده از مواد خاصی ساخته شده تا امکان تولید سرعتهای     بالای    سه ماخ را فراهم نمایند. در ورودی هوای موتورها یک قطعه مخروطی متحرک (spike) قرار دارد که ضمن کاستن از سرعت هوای ورودی به موتور، در سرعت های بالای 1.6 ماخ به داخل حرکت می کند تا هوای بیشتری برای موتورها فراهم کند. 

   

این هواپیمای شناسایی فوق العاده به علت هزینه های سنگین عملیاتی در 1998 برای همیشه بازنشسته شد. امروزه بیشتر عملیات شناسایی نزدیک توسط هواپیماهای بدون سرنشین انجام می شود.