اف 117 باز شکاری شب

مجموعه Airpower Classics که توسط مجله Air Force Magazine منتشر می شود حاوی معرفی مختصر و بسیار مفیدی از هواپیماهای نظامی دنیاست. در این وبلاگ بتدریج ترجمه این مقالات آورده می شود.

ترجمه: اصغر ناصری

------------

F-117 Nighthawk

اف 117 یا باز شکاری شب، اولین هواپیمای جنگی رادارگریز عملیاتی دنیا، یکی از مخفی نگه داشته شده ترین اسرار نظامی دنیاست. جنگنده ضربتی تک سرنشینه و دو موتوره کمپانی لاکهید در سال 1975 به تصور طراحان این شرکت درآمد. اولین پرواز آن در سال 1981 بود و در سال 1983 عملیاتی گردید، لیکن تنها در سال 1988 بود که جهان برای اولین بار از وجود چنین هواپیمایی مطلع گردید. این هواپیما برای حمله به اهداف با ارزش بالا بدون آشکار شدن توسط رادار دشمن طراحی شده بود. این جت سیاه رنگ پس از شرکت در جنگ آمریکا علیه عراق در 1991 مشهور گردید.

اف 117 از آلومینیوم معمول در صنایع هوایی ساخته شده بود و یک کابین خلبان با طراحی خاص و لبه های دندانه دار در دربها و صفحات پوسته برای متفرق کردن امواج رادار بود. بخشی از خاصیت رادارگریزی این هواپیما با منحرف کردن امواج رادار تابیده شده به بدنه و استفاده از مواد جاذب امواج تامین می شد اما حرارت ساتع شده از موتورها و اگزوز نیز کنترل می شد تا خط اثر حرارتی هواپیما نیز کاهش می یابد. رنگ بدنه هواپیما سیاه بود و تنها در شب پرواز می کرد. طراحان اف 117 استفاده زیادی از قطعات موجود در انبارهای شرکت کردند و فاز توسعه این هواپیما بسیار کوتاه بود. اولین نمونه این هواپیما تنها 31 ماه پس از تکمیل طراحی پرواز کرد.

اف 117 در رادارها نامرئی نبود و می توانست آشکارسازی شود اما ردیابی آن (قفل کردن موشک بر روی آن) بسیار مشکل بود. در حقیقت عراقی ها در 1991 هرگز نتوانستند این هواپیما را ردیابی کنند. عملکرد این هواپیما در عملیات طوفان صحرا بسیار درخشان بود و در روزهای اول بدون ترس بر فراز آتش پرحجم دفاع هوایی عراق پرواز می کرد. این هواپیما تنها دو بمب هدایت شونده بسیار دقیق حمل می کرد که با سیستم لیزری هدایت می شدند. تنها یک فروند از این هواپیماها در سال 1999 در جنگ آمریکا و متحدین علیه یوگسلاوی سقوط کرد.

به علت هزینه های زیاد این هواپیما در 2008 از خدمت خارج شد. این هواپیما فاقد رادار و سلاح دفاعی بود. تعداد 64 فروند از این هواپیمای نظامی با هزینه تقریبی 111 میلیون دلار برای هر فروند ساخته شد.