بزرگترین سیاره شناخته شده

کیهان بسیار وسیع است و شاید بی پایان باشد. در این کیهان سیاره ما ذره ای ناچیز است. حتی در دستگاه خورشیدی ما زمین در مقایسه با سیاره برجیس (مشتری، ژوپیتر) کوتوله می نماید. اما بزرگترین سیاره شناخته شده کدام است؟

پاسخ به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله یک سیاره چگونه تعریف می شود. در هر صورت کاندیدهای زیادی برای بزرگترین سیاره شناخته شده وجود دارد. یکی از بزرگترین سیارات شناخته شده ROXs 42Bb است، یک غول گازی که در فاصله 460 سال نوری از زمین به دور ستاره خود می گردد. این سیاره حدود نه بار جسیم تر از برجیس است و 2.5 برابر آن قطر دارد.

این سیاره با استفاده از تلسکوپ فضایی کک (Keck) بطورمستقیم مشاهده شده است. سیارات دیگری نیز وجود دارند که ابعاد و جرم آنها بطور غیرمستقیم محاسبه شده و عدم قطعیت زیادی در مورد آنها وجود دارد. اما ROXs 42Bb با اطمینان زیادی مورد مشاهده و محاسبه قرار گرفته است.

نوعی از ستاره های مرده به نام کوتوله قهوه ای وجود دارند که بسیار کوچکتر از ستارگان فعال و بزرگتر از تمامی سیارات شناخته شده هستند. هسته این اجسام چگال بقدری فشرده نیست که همجوشی هیدروژن را آغاز کند لیکن می توان ایزوتوپ هیدروژن به نام دوتریم (که هسته آن از یک پروتون و یک نوترون ساخته شده) را بگدازد.

شکل گیری ROXs 42Bb با سیاره ای گازی مانند برجیس نیز تفاوت زیادی دارد. برجیس زندگی خود را از یک هسته سنگی آغاز کرده و بتدریج غبار و گاز را پیرامون این هسته به صورت دیسکی چرخان جذب کرده است. اما ROXs 42Bb از ابتدا گازی بوده که بخش هایی از درون آن تحت اثر گرانش به درون رمبیده است.

سیاره ROXs 42Bb که به صورت نقطه ای نزدیک ستاره خود دیده می شود. منبع ویکی پدیا

مقایسه اندازه ROX 42Bb (بالا سمت راست) با برجیس و سایر سیارات بزرگ دستگاه خورشیدی

منبع:  Space.com

سیاره شگفت انگیز COROT 7b

در 27 دسامبر 2006 تلسکوپ فضایی CoRoT توسط یک راکت سایوز به فضا پرتاب شد. ماموریت ویژه این تلسکوپ فضایی که در ارتفاع 827 کیلومتری زمین قرار داده شد، کشف سیارات بیرون از دستگاه خورشیدی بود، بویژه آنهایی که دارای دوره گردش مداری کوتاه هستند. روش بکار گرفته شده توسط این تلسکوپ، transit detection یا آشکارسازی گذار بود، به این معنا که گذر کردن یک سیاره از برابر ستاره خود باعث تغییر جزئی در تابندگی ستاره می شود. سیارات واقع در بیرون دستگاه خورشیدی به سیارات خارجی یا exoplanet موسوم هستند.

در فوریه 2009 این ابزار علمی توانست یکی از شگفت ترین سیارات خارجی به نام COROT 7b را کشف کند. به عنوان نخستین سیاره خارجی سنگی کشف شده، COROT 7b به دور ستاره ای به نام COROT می گردد که در فاصله 520 سال نوری از زمین قرار دارد. این ستاره یک کوتوله زرد با قطری 82 درصد قطر خورشید و جرمی حدود 91 درصد ستاره ما است.

نکته شگفت این است که سیاره COROT 7b در فاصله 2.6 میلیون کیلومتری ستاره خود به دور آن می گردد که یک شصتم فاصله زمین تا خورشید است. این فاصله بسیار نزدیک موجب گردیده تا سیاره مزبور با سرعت 700 هزار کیلومتر بر ساعت به دور ستاره خود بگردد، حرکت انتقالی که تنها بیست ساعت به طول می انجامد.

طلوع ستاره COROT 7 از افق سیاره مزبور براستی دهشتناک است: این ستاره 360 بار بزرگتر از خورشیدی که در افق زمین طلوع می کند ظاهر می شود و فاصله نزدیک آن سطح سیاره را چنان می گدازد که به اقیانوسی از مواد مذاب تبدیل می شود. سیاره COROT 7b در دام جذر و مدی ستاره خود گرفتار شده است، به این معنا که دوره حرکت وضعی (گردش به دور خود) با حرکت انتقالی برابر است و یک طرف سیاره همواره روبروی ستاره خود قرار می گیرد. در حالی که سمت روبروی ستاره به دمای 2000 درجه سلسیوس رسیده و سنگ های سطح سیاره کاملا ذوب می شوند، سمت پشت به ستاره دنیای مرده یخبندانی با دمای 200 درجه سلسیوس زیر صفر است. اما در مرز بین سمت روشن و تاریک، بخارات سنگ های ذوب شده به تدریج میعان پیدا کرده و به سنگ تبدیل می شوند به طوری که در نوار باریکی از مرز روشنایی و تاریکی، باران سنگ از آسمان می بارد!

تصویر زیر برداشت هنرمند از این سیاره و شرایط سطح آن که روبروی ستاره COROT 7 قرار گرفته است را نشان می دهد.

کشف سیاره بیگانه با اتمسفری از فلز

پژوهشگران روز دوشنبه یک سیاره بسیار عجیب کشف کرده اند که بنظر می رسد ابرهایی از بخار فلز آن را احاطه کرده اند، ابرهایی ساخته شده از تیتانیم و سیلیکات. این سیاره که اندکی بزرگتر از نپتون است به دور یک ستاره خورشید مانند می گردد و مدت گردش آن تنها 19 ساعت است.

این سیاره مانند آینه عظیمی در آسمان عمل می کند و حدود 80 درصد نوری که از ستاره خود را دریافت می کند به فضا باز می تاباند.

این سیاره که LTT9779b نام دارد در کهکشان راه شیری در فاصله 247 سال نوری از ما قرار دارد و مسیر دید آن در راستای صورت فلکی اسکالپتور است. قطر ای سیاره 4.7 برابر زمین است و بسیار نزدیک به ستاره خود می گردد. دمای این سیاره تا 1800 درجه سلسیوس بالا می رود.

محققان چنین می اندیشند که ممکن است در اثر تراکم ابرهای سیاره حتی قطرت باران تیتانیم از آنها بر سطح سیاره ببارد.

به کمک ابزارهای علمی جدید بیش از 5000 سیاره خارجی شناخته شده اند که شرایطی بسیار متفاوت از سیارات دستگاه خورشیدی دارند. به باور دانشمندان تنوع آنها براستی موجب حیرت است.

منبع:

https://news.yahoo.com/alien-planet-metallic-clouds-resembles-171519890.html